Τῇ Κ’ (20η) τοῦ μηνός Μαρτίου ο Ἅγιος Νεομάρτυς Μύρων ὁ Κρής ὁ μαρτυρήσας ἐν Κρήτῃ κατά τό ἔτος ᾳψϞγ’ (1793), ἀγχόνῃ τελειοῦται(¹).
Μύρων νοητόν ὡράθης ἐξ ἀγχόνης,
Μύρων ἀθλητά, δόξα Κρήτης καί κλέος.
ΜΥΡΩΝ ὁ ἔνδοξος τοῦ Χριστοῦ Μάρτυς κατήγετο ἀπό τό Μέγα Κάστρον τῆς Κρήτης, τό ἐπονομαζόμενον Κάντια, εὐσεβῶν καί εὐγενῶν γονέων υἱός ὑπάρχων, τοῦ ὁποίου ὁ πατήρ ὠνομάζετο Δημήτριος. Ἦτο δέ παιδόθεν, ὁ ἀοίδιμος, ἀγαθῆς προαιρέσεως καί ἠγάπα ἐκ φύσεως τά χρηστά καί κόσμια ἤθη, ἦτο δέ ἐπίσης ἐραστής τῆς παρθενίας καί σωφροσύνης καί ἁπλῶς εἰπεῖν, ἐκ νεαρᾶς ἡλικίας εἶχε καθ’ ὑπερβολήν φρονήματα γέροντος. Ἦτο δέ καί κατά τήν ὄψιν πολύ ὡραῖος καί εὐειδής. Μαθών δέ ὁ μακάριος τήν ραπτικήν τέχνην, ἐκάθητο εἰς τό ἐργαστήριόν του καί εἰργάζετο μέ πολλήν σεμνότητα καί εὐταξίαν.
Οἱ δέ Ἀγαρηνοί, οἵτινες ἦσαν γείτονες εἰς τό ἐργαστήριόν του, ἐζήτουν πάντοτε νά ἔχουν συναναστροφήν μέ αὐτόν· ἀλλ’ ὁ νέος ἐκάθητο σοβαρός καί ἥσυχος ἀποστρεφόμενος τήν συναναστροφήν καί συνομιλίαν ἐκείνων. Ὅθεν μή ὑποφέροντες νά βλέπουν εἰς τοιοῦτον ὡραῖον νέον τοιαύτην σωφροσύνην, σεμνότητα καί φρόνησιν, ᾐσθάνοντο μέγαν φθόνον κατ’ αὐτοῦ καί ἐσκέπτοντο πῶς νά τόν κάμουν νά ἀρνηθῇ τήν Πίστιν τοῦ Χριστοῦ καί νά γίνῃ Τοῦρκος. Μίαν τῶν ἡμερῶν λοιπόν, τί μηχανεύονται οἱ ἐπάρατοι; Εὑρίσκουν παῖδα τινά Τοῦρκον(²) καί πείθουσιν αὐτόν νά εἴπῃ, ὅτι ὁ νέος Μύρων τόν ἐβίασεν εἰς τήν αἰσχράν πρᾶξιν τῆς ἁμαρτίας. Ταύτην λοιπόν τήν συκοφαντίαν πλάσαντες κατά τοῦ Ἁγίου, ἁρπάζουσιν αὐτόν μέ μεγάλην μανίαν καί τόν ὁδηγοῦν εἰς τόν κριτήν, φωνάζοντες καί καταμαρτυροῦντες ψευδῶς, ὅτι ἀπετόλμησε νά βιάσῃ παῖδα Τοῦρκον. Ὁ δέ κριτής ἠρώτησε τόν νέον, ἄν ἔχωνται ἀληθείας αὐτά τά ὁποῖα ἐκεῖνοι ἐμαρτύρουν. Τότε ὁ Ἅγιος ἀπεκρίθη, ὅτι ἀδίκως καί ψευδῶς τόν κατηγόρουν, ἐπειδή αὐτός τοιοῦτον πρᾶγμα ποτέ δέν ἔκαμεν, ἀλλ’ οὔτε καί ἐγνώριζε τίποτε περί τούτου. Οἱ δέ συκοφάνται ἵσταντο ἐπί ποδός φωνάζοντες, ὅτι ἀληθῶς τοῦτο ἐποίησε καί ὅτι ἤ πρέπει νά γίνῃ Τοῦρκος διά νά ἀπαλλαγῇ, ἤ μέλλει νά ὑποστῇ ποινήν θανάτου.
Ταῦτα ἀκούσας ὁ κριτής εἶπεν εἰς τόν Ἅγιον νά κάμῃ ἕν ἐκ τῶν δύο· ἤ νά γίνῃ Τοῦρκος, ἤ νά θανατωθῇ. Ὁ δέ τοῦ Χριστοῦ Μάρτυς ἀπεκρίθη, μέ παρρησίαν, ὅτι δέν ἀρνεῖται ποτέ τήν Πίστιν του καί τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά εἶναι ἕτοιμος νά δεχθῇ ὅσας τιμωρίας καί ἄν τοῦ κάμουν δία τήν ἀγάπην Του καί ὅτι Χριστιανός ἐγεννήθη καί Χριστιανός θέλει νά ἀποθάνῃ. Τότε ὁ κριτής, ὡς ἤκουσε ταῦτα, ἐπρόσταξε καί τοῦ ἔδωσαν ἀρκετούς ραβδισμούς, ἔπειτα δέ τόν ἔρριψαν εἰς τήν φυλακήν, μέχρις ὅτου ἐξετασθῇ διά δευτέραν φοράν. Ὁ δέ Μάρτυς ἵστατο γενναίως εἰς ὅλα ταῦτα, χωρίς νά φοβηθῇ ἤ νά φανερώσῃ εἰς τό πρόσωπον καμμίαν ἀλλοίωσιν.
Ὡδηγήθη λοιπόν ὁ Ἅγιος πάλιν εἰς τό δικαστήριον καί πάλιν οἱ αὐτοί μάρτυρες ἵσταντο καταμαρτυροῦντες. Ὁ δέ κριτής ὑπέσχετο εἰς τόν Μάρτυρα, ὅτι θέλει προσφέρει εἰς αὐτόν πολλάς τιμάς καί δωρήματα, ἄν ὑπακούσῃ καί γίνῃ Τοῦρκος· ἐάν δέ παρακούσῃ, θέλει τόν καταδικάσῃ εἰς ἐπώδυνον θάνατον. Τινές δέ ἐκ τῶν ἐκεῖ παρεστώτων ἔλεγον εἰς τόν Ἅγιον· «Λυπήσου, ὦ νέε, τό κάλλος σου καί ἐλθέ εἰς τήν πίστιν μας, διά νά ἀπολαύσῃς ζωήν εὐτυχῆ καί ἔνδοξον». Ἀλλ’ ὁ Ἀθλητής τοῦ Χριστοῦ εἰς οὐδέν τούτων ἔδιδε προσοχήν καί ἵστατο ἄκαμπτος, φωνάζων ὅτι δέν ἀλλάζει τήν Πίστιν του, ἀλλά θέλει νά ἀποθάνῃ Χριστιανός. Ὅθεν, βλέπων ὁ κριτής τό ἀμετάθετον τῆς γνώμης του, ἔδωκε κατ’ αὐτοῦ τήν τελευταίαν ἀπόφασιν τοῦ θανάτου.
Ὁδηγούμενος δέ ὁ Μάρτυς εἰς τόν τόπον τῆς καταδίκης, ὁ ὁποῖος ἦτο ἔξω τοῦ Κάστρου, ὅσους Χριστιανούς ἀπήντα καθ’ ὁδόν τούς ἐχαιρέτα λέγων· «Συγχωρεῖτέ μοι, ἀδελφοί, καί ὁ Θεός νά σᾶς συγχωρήσῃ». Ἠκολούθει δέ καί ὁ πατήρ τοῦ Ἁγίου, κλαίων καί ὀδυρόμενος διά τόν θάνατον τοῦ υἱοῦ του. Ὅταν ἔφθασαν εἰς τόν ὡρισμένον τόπον, ὁ Μάρτυς ἐζήτησεν ἄδειαν καί ἐπλησίασε τόν πατέρα του καί πεσών κατεφίλησε τούς πόδας του καί τάς χεῖράς του, λαβών δέ τήν εὐχήν καί παρηγορήσας αὐτόν νά μή λυπῆται διά τόν θάνατόν του, διότι ἀδίκως καί ψευδῶς κατηγορήθη, ἐπανῆλθεν εἰς τούς δημίους, εἰπών εἰς αὐτούς νά ἐκτελέσουν τό πρόοσταγμα ὅπου ἔλαβον· ἐκεῖνοι τότε τυλίξαντες διά τῆς ἀγχόνης τόν λαιμόν του τόν ἐκρέμασαν καί οὕτως ἔλαβεν ὁ ἀοίδιμος Μύρων τόν τοῦ μαρτυρίου ἀμάραντον στέφανον.
Ἐνῷ δέ ἀκόμη ὁ Μάρτυς ἐκρέματο, τήν νύκτα ἐκείνην εἶδον ὀφθαλμοφανῶς οἱ φύλακες Τοῦρκοι, οἵτινες ἐφύλαττον ἔξω τῆς θύρας τοῦ Κάστρου, φῶς οὐράνιον καί θεῖον, τό ὁποῖον κατῆλθεν εἰς τό μαρτυρικόν Λείψανον, οὗτοι δέ ἐκήρυξαν τοῦτο εἰς πολλούς. Οἱ δέ Χριστιανοί, τοῦτο ἀκούσαντες, ἐδόξασαν τόν Θεόν, τόν δοξάζοντα τούς Ἁγίους αὐτοῦ, οὗ τῇ φιλανθρωπίᾳ καί Χάριτι, διά πρεσβειῶν τοῦ Νεομάρτυρος τούτου Μύρωνος ἀξιωθείημεν καί ἡμεῖς τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Ἀμήν.
Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις, Χριστέ ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν.
(¹) Τό μαρτύριον αὐτοῦ ἐδημοσίευσεν ἕξ μόλις ἔτη μετά τόν ἀπαγχονισμόν του, ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης εἰς τό «Νέον Μαρτυρολόγιον», ἐξ οὗ παραληφθέν ὑφ’ ἡμῶν παρατίθεται ἐνταῦθα διεσκευασμένον κατά τήν φράσιν.
(²) Ἐν τῷ περιοδικῷ «Χρυσαλλίς» τῶν Ἀθηνῶν (τόμ. Δ’ (1866), σελ. 208 καί ἐφεξ.) καί ἐν τῇ Ἱστορίᾳ τοῦ κατά τήν νῆσον Κρήτην πολέμου, ὑπό Ζαχαρίου Πρακτικίδου, γράφεται καί τό ὄνομα τοῦ παιδός τούτου, Τζιφτζόγλους καλουμένου, ἔτι δέ καί τό οἰκτρόν τέλος αὐτοῦ ἐπισυμβάν τῇ 13η Αὐγούστου 1821.
ΠΗΓΗ: ΒΙΚΤΩΡΟΣ ΜΑΤΘΑΙΟΥ, ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΜΟΣ Γ’ (ΣΕΛ. 378) ΕΚΔΟΣΙΣ Γ’ 1969.
