1η. Ἀνάλυσι τοῦ Εὐαγγελίου τῆς Κυριακῆς, Η’ ΜΑΤΘΑΙΟΥ, (Ματθ. ιδ’ 14- 22), ἀπό τό βιβλίον τοῦ μακαριστοῦ Ἱεροκήρυκος Ἀρχιμ. Χριστοφόρου Ἄθ. Καλύβα: «ΛΑΛΕΙ ΚΥΡΙΕ…. ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟΝ».
Πρίν γίνῃ τό θαῦμα τοῦ πολλαπλασιασμοῦ τῶν πέντε ἄρτων, παρετηρεῖτο ἔνα φαινόμενο φανερής πείνας τῶν ὄχλων, πείνας καθαρῶς πνευματικῆς. Τό φαινόμενο τοῦτο ἧταν παρήγορο γιατί πεινᾷ κανείς ὅταν ὁ ὀργανισμός του, τό πεπτικόν του δηλ. σύστημα, λειτουργῇ φυσιολογικά. Ὅταν ὑπάρχῃ ἀνορεξία, τότε καί ἡ προσφερομένη θρεπτικωτέρα τροφή δέν γίνεται δεκτή· μάλιστα ἀπωθεῖται με ἔκδηλη τήν ἀπέχθεια. Τό αὐτό, προκειμένου περί τῆς πνευματικῆς τροφῆς. Ψυχικῶς χαλασμένοι ἄνθρωποι, τελείως σαρκικοί, ὑλοποιημένοι, δέν ἀνέχονται νά τούς ὁμιλῇς περί Θεοῦ, περί ψυχῆς, περί ἀρετῆς καί ἁμαρτίας, περί κολάσεως καί παραδείσου, κ.λ.π., ἔστω καί ἄν τούς δίνης τά μέσα τῆς νίκης κατά τοῦ κακοῦ. Τυλιγμένοι σάν ἔνα κουβάρι στόν κεντρικό ἄξονα τῆς ὑλικῆς καλοπεράσεως, ἤ ναρκωμένοι ἀπό τά δηλητήρια τά ἡδονικά τῆς ἁμαρτίας, ἔχουν θολωμένο τό μυαλό καί ἀπουσιάζουσα τήν ἠθική εὐαισθησία. Δέν αἰσθάνονται καμμιά σωτήριον ἀνησυχία ὅπως οἱ εὐγενικές καρδιές· δέν νοιώθουν ἔτσι καί τήν ἀνάγκη νά ἀσχόληθοῦν καί μέ πνευματικά ζητήματα, γιατί ἔχουν πλέον σαρκοποιηθῆ. Συνεπῶς δέν πεινοῦν ὥστε νά καταφύγουν στή μελέτη τῶν ἁγίων Γραφῶν γιά νά χορτασθοῦν καί ἀποφεύγουν ν’ ἀκούσουν τό λόγο τοῦ Θεοῦ, νά πλησιάσουν τήν Ἐκκλησία, νά ἀποτοξινωθοῦν ἀπό τά δηλητήρια τῶν παθῶν τους με τά μέσα τῆς Χάριτος.
Καί οἱ μέν χοῖροι, πλέον τῶν 20.000, κυλιόμενοι στό βόρβορο, παχύνονται τρώγοντες συνεχῶς, ἐνῶ οἱ ἠθικῶς ἀναίσθητοι πεθαίνουν χωρίς καμμιά ὄρεξι πνευματικῆς ἀπολαύσεως, ἀρκούμενοι στά ἡδονικά δηλητήρια τῆς ἁμαρτίας. Καί οἱ μέν καί οἱ δέ καταλήγουν στόν ἴδιοι παρονομαστή, με τή διαφορά ὅτι οἱ χοῖροι ἔχουν τό αἴσθημα τῆς πείνης καί γρυλλίζουν δυνατά, ἐνῶ οἱ ἀνθρωπόμορφοι χοῖροι σιγοπεθαίνουν καί συντηροῦνται με τούς ὀρρούς τῆς ἁμαρτίας. Ἔτσι δέν ἔχουν ὄρεξι ν’ ἀκούσουν, πολλῷ μᾶλλον νά δεχθοῦν τίς αἰώνιες ἀλήθειες τοῦ Χριστοῦ. Τρεφόμενοι μέ τόν προσφερόμενο χοιρολαπᾷ τῶν «κυλισμάτων» ἐπί πλέον, σταδιακά ἀποκτηνοῦνται, γιά άα φθάσουν στό κατάντημα πού νά ἀποστρέφουν τό πρόσωπό τους ἀπό τό ακτινοβολοῦν πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, ἐνῶ οἱ «ὄχλοι», οἱ θρησκεύοντες ὄχλοι – καί ὄχλος εἶναι ὁ κόσμος τῶν ἀνθρώπων με τήν ποικιλία τῶν κοινωνικῶν τάξεων – ἀκολουθοῦν τό Χριστό γιά νά χλευάζωνται ἀπό τούς ἠθικά χρεωκοπημένους καί ἀρρωστημένους πνευματικά, ψευτογραμματισμένους, ἤ ἄν δέν χλευάζωνται, πάντως νά χαρακτηρίζονται ὡς «ἀνθρωπάκια», ὡς ἀγαθιάρηδες τύποι, ἀδιάφορο ἄν ἐπάνω σ’ αὐτήν τή θρησκεύουσα Κοινωνία στηρίζεται ἡ εὐρωστία τοῦ Ἔθνους καί ἡ ἐλπίδα του.
Ἐν πάσῃ περιπτώσει οἱ ὄχλοι ἀκούσαντες ὅτι ὁ Ἰησοῦς ἀνεχώρησε μόνος του στήν ἔρημο, τόν ἠκολούθησαν πεζῆ ἀπό τῶν πόλεων. Δέν ὑπελόγισαν οὔτε τήν κόπωσι, οὔτε τήν ταλαιπωρία, οὔτε τήν ὑλική πεῖνα. Ὁ πνευματικός χορτασμός τούς ἐξουδετέρωνε ἐπί ἡμέρες καί αὐτό τό φυσικόν αἴσθημα τῆς πείνης: Ματθ. ιε’ 32. Οἱ μαθητές ὅμως τοῦ Κυρίου, ἔχοντες ὑπ’ ὄψιν καί τόν καθαρῶς ἀνθρώπινο παράγοντα, αὐτό δηλαδή τό ἔνστικτον τῆς αὐτοσυντηρήσεως ἑνός ζωντανοῦ ὀργανισμοῦ, τόν παρεκάλεσαν να ἀπολύσῃ τούς πεινασμένους ὄχλους. Ἀλλ’ ἡ λύσι τοῦ προβλήματος ἐδόθη θαυματουργικῶς μέ τόν πολλαπλασιασμό τῶν πέντε ἄρτων καί τῶν δύο ἰχθύων. «Καί ἔφαγον πάντες καί ἐχορτάσθησαν καί ἥραν τό περισσεῦον τῶν κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις». Δηλαδή ἐχορτάσθησαν, τοὐλάχιστον κατά μέσον ὅρον, περί τάς εἴκοσι καί πλέον χιλιάδες ψυχῶν διά τοῦ θαυματουργικοῦ πολλαπλασιασμοῦ τῶν πέντε ἄρτων, ἐφ’ ὅσον τό πλῆθος ἀνέβη στίς πέντε χιλιάδες, ἐκτός τῶν γυναικοπαίδων.
Ἡ προσθήκη τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν εἶναι ἔργον τῆς παντοδυναμίας τοῦ Θεοῦ πού ζητεῖ ἀπό ἡμᾶς πρωτίστως τήν πίστι καί τήν ἀρετή Ματθ. στ’ 35. Ὁ Δαυΐδ, ὅστις εἶχε τά πάντα στή διάθεσί του, ὡς πεινῶν καί διψῶν τη δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ, Ματθ. ε’ 6., ἔλεγε κατά τήν προσευχή του: «Κύριε, χορτασθήσομαι ἐν τῷ ὀφθῆναι με τήν δόξαν σου». Ψ. ιστ’ 15. Καί πολύ σωστά· γιατί τά λαμβανόμενα φθαρτά θά συμφθαροῦν μετά τοῦ φθαρτοῦ καί θνητοῦ σώματος, ἐνῶ ἡ δόξα τοῦ Κυρίου πού θά γίνῃ καί δική μας δόξα, θά μείνῃ στόν αἰῶνα. Αὐτόν τό χορτασμό πρέπει νά ἐπιδιώκῃ κάθε πνευματικά πεινασμένος πιστός. Καί τό χορτασμό αὐτό προσφέρει ἡ καθαρά πνευματική τροφή ἀπό τό στόμα τοῦ Χριστοῦ πού εἶναι τό Εὐαγγέλιον Του.
