Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου
«ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ»
ΜΕΛΕΤΗ Δ’ (Γ’)
Συλλογίσου τήν μεγάλην βλάβην ὅπου προξενεῖς εἰς τόν Θεόν ἀδελφέ, ὅταν κάμῃς καμμιάν θανάσιμον ἁμαρτίαν ἐπειδή καί αὐτή εἶναι μία ὕβρις φρικωδεστάτη ὅπου περιέχει μίαν ἄκραν καταφρόνησιν τοῦ Θεοῦ, καί μίαν ἄκραν σκληρότητα. Περιέχει μίαν ἄκραν καταφρόνησιν, διότι ἐσύ ὅταν ἔχῃς νά ἁμαρτήσῃς, ἀπό μέν τό ἕνα μέρος στέκει ὁ Θεός ὅπου σέ προστάζῃ νά μήν ἁμαρτήσῃς· ἀπό δέ τό ἄλλο μέρος στέκει ἡ θέλησις ἡ ἰδική σου καί ἡ κακή σου ὄρεξις· λοιπόν ἐσύ ἁμαρτάνωντας ἐπρόκρινες τήν θέλησίν σου καλλίτερα ἀπό τόν ἴδιον Θεόν καί φαίνεσαι πῶς τοῦ λέγεις, φύγε ἀπό ἐμένα, δέν θέλω νά ἠξεύρω τόν νόμον σου καί τάς ἐντολάς σου, κατά τόν Ἰώβ· «λέγει δέ Κυρίῳ· ἀπόστα ἀπ’ ἐμοῦ· ὁδούς σου εἰδέναι οὐ βούλομαι» (κα’ 14) καί ἠθέλησες μέ τοῦτον τόν τρόπον καλλίτερα νά παρακούσῃς τόν πλάστην σου, μόνον διά νά τελειώσῃς τήν κακήν σου ὄρεξιν, καί ἐνῷ ὁ Θεός σέ ἐπρόσταζε μέ ὅλην τήν ἐξουσίαν του νά μήν ἁμαρτήσῃς, ἐνῷ καί σέ ἐφοβέριζε μέ ὅλην τήν παντοδυναμίαν του ὅτι ἔχει νά σέ κολάσῃ μολονότι καί σέ ἐπροσκαλοῦσεν εἰς τήν ἀπόλαυσιν τῆς βασιλείας του μέ ὅλην του τήν ἀγαθότητα· ὅμως ἐσύ ἐκαταφρόνησες ὅλα ταῦτα καί ἀποφάσισες πῶς εἶναι καλλίτερον νά κάμῃς τήν γνώμην σου παρά νά ὑπακούσῃς εἰς τήν ἐντολήν ἐκείνης τῆς ὑψίστου μεγαλειότητος τοῦ Θεοῦ, καθώς ὁ ἴδιος παραπονεῖται καί λέγει διά τοῦ Ἰεζεκιήλ· «ἀπέρριψάς μέ ὀπίσω τοῦ σώματός σου» (κγ’, 35).
Περιέχει καί μίαν ἄκραν σκληρότητα ἐναντίον τοῦ Θεοῦ ἡ θανάσιμος ἁμαρτία σου, διότι αὐτή ἀποβλέπει κατ’ εὐθεῖαν εἰς τό νά κάμνῃ τόν Θεόν νά ἀηδιάζῃ τρόπον τινά, εἰς τό νά ταράττῃ τήν ἄπειρον ἐκείνην εἰρήνην του καί εὐδαιμονίαν, εἰς τό νά κινῇ εἰς ὀργήν τήν ἄκραν του ἀγάπην καί ἡμερότητα καί εἰς τό νά διαφθείρῃ, ἄν ἦτο δυνατόν, καί αὐτό τό εἶναι καί τήν οὐσίαν του, ἐπειδή καθώς ἡ ἀρετή ἔχει τοιαύτην δύναμιν καί καλωσύνην, ὅπου ἀνίσως ὁ Θεός δέν ἤθελεν ἔχει ἐκ φύσεως ἐκεῖνα τά καλά ὅπου ἔχει αὐτή μόνη ἤθελε τοῦ τά δώσῃ· ἔτσι καί ἡ θανάσιμος ἁμαρτία, ὅπου εἶναι ἄκρως ἐναντία μέ τήν ἀρετήν, ἔχει τόσην σκληρότητα καί κακίαν, ὅπου ἄν ἦτο δυνατόν νά ὑστερηθῇ ὁ Θεός τά φυσικά καλά ὅπου ἔχει, αὐτή μόνη ἤθελε τοῦ τά στερήσῃ(¹) διά τοῦτο ὁ ἴδιος ὁ Θεός παραπονεῖται εἰς πολλά μέρη μέ τό στόμα τοῦ προφήτου Ἱερεμίου, διά μίαν τοιαύτην σκληρότητα ὅπου ἔδειξαν εἰς αὐτόν καί οἱ ἀπειθεῖς Ἰουδαῖοι· «ἐσκλήρυναν τόν τράχηλον αὐτῶν, τοῦ μή εἰσακούειν τῶν ἐντολῶν μου». (ιθ’, 15. ζ’, 25. ιζ’, 23).
Ὅθεν στοχάσου τώρα ἁμαρτωλέ, τί ἔκαμες ὅταν ἥμαρτες· ἐσύ ἔκαμες εἰς τόν Θεόν ὅλον τό κακόν ὅπου ἠδύνατο νά τοῦ κάμῃ ἕνα κτίσμα δηλ. τόν παρήκουσες, τόν κατεφρόνησες, τόν ἐσκλήρυνες, καί τόν ἐκίνησες εἰς ὀργήν· καί τό μεγαλύτερον ἀπό ὅλα ἐξουδένωσες καί διέφθειρες τό εἶναι του, ὅσον ἀπό μέρος εἰδικόν σου, διά τήν ἁμαρτίαν σου, μολονότι καί αὐτός διά τάς ἄκρας του τελειότητας, δέν ἐστάθη χωρητικός τῆς τοιαύτης διαφθορᾶς σου· ἐσύ ὅμως ἐμεταχειρίσθης αὐτήν τήν φρικτήν ἐπιβουλήν, μέ τήν ὁποίαν κατήντησες εἰς τοιαύτην κατάστασιν ὅπου θέλει τήν βδελύσσεται αἰωνίως ὁ Θεός καί δέν θέλει εἶναι δυνατόν ποτέ, ἤ νά μή τήν βλέπῃ, ἤ νά μή τήν βδελύσσεται, ἤ νά μή τήν πολεμῇ μέ ὅλας τάς ἀπείρους του τελειότητας; Καί λοιπόν, ἐάν ὁ Θεός βδελύσσεται καί μισῇ τόσον ἀναγκαίως τήν ἁμαρτίαν σου, ὅπου ἐάν δέν ἤθελε τήν μισῇ, δέν ἤθελε ἦτο Θεός· διατί ἐσύ νά μή τήν μισῇς καί νά μή τήν ἀποστρέφεσαι; διατί νά τήν στοχάζεσαι ὡς ἕνα ὀλίγον κακόν καί δέν τήν φοβεῖσαι ὡσάν τόν πλέον μεγαλύτερον σου ἐχθρόν; Διατί δέν φεύγεις ὡσάν φωτίαν τάς κακάς συναναστροφάς καί τά αἴτια ὅπου σέ κάμνουν πάλιν νά πέσῃς εἰς τήν ἁμαρτίαν; δέν ἠξεύρεις ὅτι ὅποιος ἀγαπᾷ τόν κίνδυνον, ἐκεῖνος θέλει πέσει εἰς αὐτόν; ὡς λέγει ὁ Σειράχ «ὁ ἀγαπῶν κίνδυνον ἐν αὐτῷ ἐμπεσεῖται» (γ’, 26). Ἐλθέ λοιπόν εἰς τόν ἑαυτόν σου ἀδελφέ μου ἠγαπημένε ταπεινώσου βαθέως διά τάς ἁμαρτίας σου. Ἐπιθύμησαι νά εἶχες ἕνα πέλαγος δακρύων, διά νά κλαύσῃς ἀξίως καί καθώς πρέπει, τάς ἐπιβουλάς ὅπου ἔκαμες εἰς τόν Κύριον· ζήτησαί του μύριαις φοραῖς νά σοῦ δώσῃ μετάνοιαν καί συγχώρησιν καί παρακάλεσαί τον καλλίτερα νά σοῦ κόψῃ τήν ζωήν, παρά νά παραχωρήσῃ πλέον νά ἁμαρτήσῃς θανασίμως, καί νά καταφρονήσῃς ἤ νά σκληρύνῃς ἄλλην μίαν φοράν τήν θείαν του μεγαλειότητα, διότι ὅσοι καταφρονοῦν τόν Θεόν, θέλουν ἀπολεσθεῖ· «ὁδοί καταφρονούντων ἀπωλείᾳ». (Παροιμ. ιγ’, 16)· καί ὅσοι φαίνονται σκληροί ἐναντίον του, ὅλοι ἔχουν νά ἀφανισθοῦν· «τίς σκληρός γενόμενος ἐναντίον αὐτοῦ, ὑπέμεινεν;» (Ἰώβ, θ’, 4).
(¹) Ὅθεν δίκαιον εἶχε καί ἕνας ἐπίσκοπος ἐνάρετος νά λέγῃ, ὅτι «ἄν ἔβλεπεν ἀπό τό ἕνα μέρος ἀνοικτήν τήν πόρταν τῆς κολάσεως· καί ἀπό τό ἄλλο μίαν θανάσιμον ἁμαρτίαν, ἐπρόκρινε καλλίτερα νά ριφθῇ εἰς τήν κόλασιν, παρά νά πέσῃ εἰς τήν ἁμαρτίαν· ἀλλά καί ἡ Μαγδαληνή Μαρία, λέγουσί τινες, ὅτι· ὅταν ἤκουε μόνον τό ὄνομα τῆς θανασίμου ἁμαρτίας, ἔτρεμεν ὅλη ἀπό κεφαλῆς ἕως ποδῶν καί ἔπιπτε κατά γῆς ὡς ἀποθαμένη, ἥτις καί ἔλεγεν, ὅτι δέν ἠδυνήθη ποτέ νά καταλάβῃ πῶς ἀπετόλμα ἕνας ἄνθρωπος νά ἁμαρτήσῃ θανασίμως καί νά παραπικράνῃ τόσον τόν Θεόν. (παρά τῇ Ἑρμην. τοῦ Ἐλέησόν με ὁ Θεόςκεφ. δ’).
ΠΗΓΗ: ἡ βίβλος τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου: «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ» (σελ. 31). ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΒΑΣ. ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1971.
Ἡ Εἰκόνες τοῦ κειμένου τέθηκαν ἀπό τό συντάκτη τῆς ἀνάρτησης.
