ΕΥΕΡΓΕΝΤΙΝΟΣ ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΙΗ’
Τοῦ Διαδόχου
Ὅταν ὑπερβολικῶς δυσφοροῦμεν διά τάς σωματικάς ἀνωμαλίας καί ἀσθενείας, πού μᾶς συμβαίνουν, καί στεναχωρούμεθα ἐξ αὐτῶν, πρέπει νά γνωρίζωμεν, ὅτι ἡ ψυχή ἡμῶν εἶναι ἀκόμη ὑποδουλωμένη εἰς τάς σωματικάς ἐπιθυμίας. Καί δι’ αὐτόν ἀκριβῶς τόν λόγον, ἐπειδή ἀκόμη ποθεῖ τάς ὑλικάς ἀνέσεις, δέν ἐπιθυμεῖ νά ἀναχωρήσῃ ἀπό τά τερπνά τοῦ παρόντος κόσμου, παραλλήλως δέ θεωρεῖ ὡς τρομακτικήν καί φοβεράν ἀδημονίαν τό νά μή ἠμπορῇ, ἐξ ἀφορμῆς τῆς νόσου, νά ἀπολαύσῃ τήν ὑλικήν ὡραιότητα τῆς ζωῆς.
2. Ἐάν δέ, ἀπ’ ἐναντίας, μετά χαρᾶς ὑπομένῃ τάς ταλαιπωρίας καί τά βάσανα τῆς νόσου, τότε ἡ τοιαύτη ψυχή εὐκόλως ἀναγνωρίζεται, ὅτι δέν ἀπέχει καί πολύ ἀπό τήν κατάστασιν τῆς κατά Θεόν ἀπαθείας. Εἰς τήν περίπτωσιν αὐτήν καί αὐτόν ἀκόμη τόν θάνατον ἡ τοιαύτη ψυχή τόν ἀναμένει εὐχαρίστως, διότι τόν θεωρεῖ ὡς μοναδικήν εὐκαιρίαν διά τήν κληρονομίαν τῆς αἰωνίου ζωῆς. Ὅπως δέ ἀκριβῶς τό κερί δέν ἠμπορεῖ νά συγκρατήσῃ τόν τύπον τῆς μολυβδοσφραγῖδος οὔτε ὅταν εἶναι τελείως ἀκατέργαστον, ἀλλ’ οὔτε καί ὅταν τακῇ ἐπί πολύ λόγῳ τῆς θερμότητος, τοιουτοτρόπως καί ὁ ἄνθρωπος, ἐάν δέν δοκιμασθῇ ἀπό τόν πόνον καί τάς ἀσθενείας, δέν εἶναι δυνατόν νά διατηρήσῃ τήν σφραγῖδα τῆς κατά Θεόν ἀρετῆς.
3. Δι’ αὐτόν ἀκριβῶς τόν λόγον καί ὁ Κύριος λέγει εἰς τόν θεσπέσιον Παῦλον· «Ἀρκεῖ σοι ἡ χάρις μου, ἡ γάρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται» (Β’ Κορ. ιβ’, 9). Ὁ ἴδιος δέ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὅταν αἰσθάνεται καύχησιν λέγει· «Ἥδιστα οὖν μᾶλλον καυχήσομαι ἐν ταῖς ἀσθενείαις μου, ἵνα ἐπισκηνώσῃ ἐπ’ ἐμέ ἡ δύναμις τοῦ Χριστοῦ» (Β’ Κορ. ιβ’, 9). Ὁ Παῦλος, ὅταν λέγῃ ἀσθενείας, ἐννοεῖ τάς ἐπιθέσεις τῶν ἐχθρῶν τοῦ Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ, αἱ ὁποῖαι ἐξεδηλοῦντο τακτικῶς καί ἐναντίον του καί ἐναντίον τῶν Ἁγίων τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, διά νά μή ὑπερηφανεύωνται, ὅπως ὁ ἴδιος λέγει, ἀπό τήν ὑπεροχήν τῶν ἀποκαλύψεων(¹) ἀπ’ ἐναντίας δέ, περισσότερον παρέμενον εἰς τήν κατάστασιν τῆς τελειότητος, ἐξ αἰτίας τῆς ταπεινώσεως, ἡ ὁποία προήρχετο ἀπό τούς συνεχεῖς ἐξευτελισμούς, διαφυλάσσοντες τοιουτοτρόπως μετά προσοχῆς τό θεῖον δῶρον αὐτῆς τῆς τελειότητος.
4. Ἡμεῖς σήμερον ὀνομάζομεν ἀσθενείας τούς πονηρούς λογισμούς καί τάς ἐκ τῶν ἀσθενειῶν σωματικάς ἀνωμαλίας. Διότι τότε μέν ἐπειδή καθημερινῶς οἱ κατά τῆς ἁμαρτίας ἀγωνιζόμενοι ἄνθρωποι παρεδίδοντο εἰς βασανιστήρια, πού ἐπέφερον τόν θάνατον, καί εἰς ἄλλας σωματικάς θλίψεις, εὑρίσκοντο πολύ ὑπεράνω τῶν παθῶν, πού προκαλεῖ ἡ ἁμαρτία εἰς τήν ἀνθρωπίνην φύσιν. Τώρα ὅμως, χάρις εἰς τήν δύναμιν τοῦ Κυρίου, ἐπεκτείνεται ἡ εἰρήνη τῶν Ἐκκλησιῶν καί ἐκλείπει πλέον ἡ περίοδος τῶν διωγμῶν· διά τόν λόγον αὐτόν πρέπει νά στεναχωρῆται τό σῶμα μέ συνεχεῖς ταλαιπωρίας, εἴτε ἐξ ἀσθενειῶν εἴτε ἐξ ἄλλων αἰτιῶν, νά δοκιμάζωνται δέ αἱ ψυχαί τῶν ἀγωνιστῶν τῆς εὐσεβείας μέ τάς ἐπιθέσεις τῶν πονηρῶν λογισμῶν, ὥστε νά ἀπαλλαγῶσιν οὗτοι ἀπό τό πάθος τῆς κενοδοξίας καί τόν κίνδυνον τοῦ μετεωρισμοῦ καί νά δυνηθῶσιν, ὅπως ἀνέφερον προηγουμένως, νά ἀποτυπώσουν εἰς τήν καρδίαν των, μέ τήν δύναμιν τῆς πολλῆς ταπεινώσεως, τήν σφραγῖδα τοῦ θείου κάλλους, σύμφωνα μέ τό θεῖον λόγιον· « Ἐσημειώθη ἐφ’ ἡμᾶς τό φῶς τοῦ προσώπου Σου, Κύριε» (Ψαλμ. δ’, 7).
5. Πρέπει λοιπόν μετ’ εὐχαριστήσεως καί ἀγογγύστως νά ὑπομένωμεν τάς βουλάς τοῦ Κυρίου, διότι ἡ ὑπομονή αὐτή θά θεωρηθῇ δεύτερον μαρτύριον δι’ ἡμᾶς, δηλαδή τό νά μή ἀγανακτῶμεν διά τάς συνεχεῖς ἀσθενείας καί τόν πόλεμον ἐναντίον τῶν λογισμῶν, πού ἐμπνέουν οἱ δαίμονες. Ἄς μή λησμονῶμεν, ὅτι ἐκεῖνος, πού προέτρεπε τότε τούς Ἁγίους Μάρτυρας, διά στόματος τῶν ἀνόμων ἀρχόντων, νά ἀρνηθοῦν τόν Χριστόν καί νά ποθήσουν τήν δόξαν τοῦ παρόντος κόσμου, αὐτός καί τώρα ὁ ἴδιος ἐμφανίζεται καί ὑποδεικνύει τά ἴδια εἰς τούς δούλους τοῦ Θεοῦ. Καί αὐτός εἶναι ὁ διάβολος.
6. Αὐτός λοιπόν ὁ ἴδιος ὁ διάβολος, πού προκαλοῦσε τούς πόνους εἰς τά σώματα τῶν δικαίων καί ἐξυβρίζει τελευταίως τούς τιμίους διδασκάλους διά στόματος τῶν ὑπηρετούντων εἰς τά διαβολικά φρονήματα, αὐτός καί τώρα ἐπιφέρει τά διάφορα πάθη εἰς τούς ὁμολογητάς τῆς εὐσεβείας μαζί μέ πολλάς προσβολάς καί ἐξευτελισμούς. Ἔχοντες καί ἡμεῖς ὑπ’ ὄψιν μας ὅλα αὐτά πρέπει μέ ὑπομονήν καί ἀσφάλειαν νά ἑτοιμάζωμεν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ τό μαρτύριον τῆς συνειδήσεως, τό ὁποῖον συνίσταται εἰς τήν ἀγόγγυστον ἀντιμετώπισιν τῶν θλιβερῶν τοῦ βίου, ὅπως λέγει καί τό γραφικόν ἐκεῖνο ρητόν· «Ὑπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοι» (Ψαλμ. λθ’, 1).
(¹) «Καί τῇ ὑπερβολῇ τῶν ἀποκαλύψεων, ἵνα μή ὑπεραίρωμαι». (Β’ Κορ. ιβ’, 7).
Πηγή: ΕΥΕΡΓΕΝΤΙΝΟΣ (ΤΟΜΟΣ Γ’). Ἑπιμελείᾳ Βίκτωρος Ματθαίου Καθηγουμένου τῆς ἐν Κρονίζη Κουβαρᾶ Ἀττικῆς Ἱερᾶς καί σεβασμίας Δεσποτικῆς Μονῆς Μεταμορφώσεως του Σωτῆρος. Ἀθῆναι 1964 (σελ. 222).
Ἡ εἰκόνα τοῦ κειμένου, ἔχει τεθεῖ ἀπό τόν συντάκτη τῆς ἀνάρτησης.
