Ἔκστηθι, λάγνε, ὧδε μοιχείας βλέπων,
Τήν ἐκδίκησιν, καί μακράν ταύτης γένου.
Θαῦμα ἐξαίσιον καί πάσης διηγήσεως ἄξιον ἐγένετο κατά τούς χρόνους Ἡρακλείου τοῦ βασιλέως καί Νικήτα Πατρικίου ἐν ἔτει χκε’ (625) εἰς τήν Καρθαγένην τῆς Ἀφρικῆς, ἔχει δέ τοῦτο ὡς ἑξῆς: Εἰς τήν Καρθαγένην εὑρίσκετο κατά τήν ἐποχήν ἐκείνην στρατιώτης τις βασιλικός, ἐπειδή δέ ἐπέπεσεν εἰς τήν πόλιν λοιμός πανώλους, παραλαβών οὗτος τήν σύζυγόν του ἔφυγεν εἴς τι προάστιον, ἵνα σωθῇ ἐκ τοῦ θανάτου. Ὁ διάβολος ὅμως παρακινήσας αὐτόν εἰς σαρκικήν ἁμαρτίαν, τόν ἠνάγκασε νά μοιχεύσῃ τήν γυναῖκα τοῦ γεωργοῦ του. Μετά δέ τήν ἁμαρτίαν προσβληθείς ὑπό τῆς νόσου ταύτης, ἥτις προσβάλλλει τόν βουβῶνα, ἤτοι τάς βάσεις τῶν μηρῶν, ἀπέθανε καί ἐτάφη. Μετά τρεῖς ὅμως ὥρας ἤρχισε νά φωνάζῃ ἐκ τοῦ τάφου λέγων· «Ἐλεήσατέ με». Ὅθεν ἀνοίξαντες οἱ ἐκεῖ παρευρισκόμενοι τόν τάφον, εὗρον τοῦτον ζῶντα, ἀλλά μή δυνάμενον νά ὁμιλήσῃ. Ὁ δέ τότε Πάπας τῆς Ἀφρικῆς Θαλάσσιος, παρηγόρησεν αὐτόν. Μετά τρεῖς ἡμέρας, συνελθών εἰς ἑαυτόν ὁ στρατιώτης ἐκεῖνος, διηγήθη ταῦτα.
«Ὅταν ἡ ψυχή μου ἔμελλε νά ἐξέλθῃ ἐκ τοῦ σώματός μου, ἔβλεπον αἰθίοπάς τινας μελανούς καί φοβερούς κατά τήν ὄψιν, οἱ ὁποῖοι ὁρμήσαντες ἐναντίον μου μέ ἐπολέμουν. Μετά ταῦτα εἶδον δύο νεανίσκους ὡραιοτάτους ἐλθόντας ἐκεῖ καί ἐχάρη ἡ ψυχή μου(²), παραλαβόντες με δέ ἐκεῖνοι μέ ἀνεβίβαζον εἰς τόν οὐρανόν. Διερχόμενοι δέ τά τελώνια τῶν ἐν τῷ ἀέρι μαύρων δαιμόνων ἐξήταζον οὗτοι πᾶσαν ἁμαρτίαν μου, εἰς ἄλλο τό ψεῦδος, εἰς ἄλλο τό φθόνον καί εἰς ἄλλο τήν πλεονεξίαν. Εἰς ταύτας ὅμως τάς ἁμαρτίας ἀνταπεκρίνοντο οἱ νέοι ἐκεῖνοι, ἀναφέροντες τάς ἀρετάς ὅσας ἔπραξα. Ὅταν δέ ἀνήλθομεν πλησίον τῆς πύλης τοῦ οὐρανοῦ, συνήντησεν ἡμᾶς τό τελώνιον τῆς μοιχείας, τό ὁποῖον προέβαλε τήν πρό ὀλίγου πραχθεῖσαν παρ’ ἐμοῦ ἁμαρτίαν. Ὅθεν νικήσαντες οἱ ἀκάθαρτοι δαίμονες μέ κατεβίβασαν εἰς τά σκοτεινότατα βάθη τῆς γῆς, ὅπου εὑρίσκονται αἱ ψυχαί τῶν ἁμαρτωλῶν, τῶν ὁποίων τήν ὀδύνην, τήν ὁποίαν δοκιμάζουσιν ἐκεῖ, ἀδυνατεῖ νά διηγηθῇ γλῶσσα ἀνθρώπου».
«Καταβιβασθείς λοιπόν ἐκεῖ, ἐθρήνουν καί ἔκλαιον. Ὅθεν ἐφάνησαν πάλιν εἰς ἐμέ οἱ δύο ἐκεῖνοι νέοι, κλαίων δέ ἐγώ, ἔλεγον εἰς αὐτούς· «Ἐλεήσατέ με καί δότε μοι καιρόν νά μετανοήσω». Τότε ἐκεῖνοι εἶπον, ὁ εἷς πρός τόν ἄλλον· «Συμφωνεῖς μέ αὐτόν, ὅτι μέλλει νά μετανοήσῃ καθώς λέγει;» Ὁ δέ ἕτερος ἀπεκρίθη· «Ναί, συμφωνῶ». Ἀνεβίβασαν τότε τήν ψυχήν μου καί τήν ἔθεσαν ἐν τῷ τάφῳ· ἐκεῖ δέ ἰδών τό σῶμα μου ὡς βόρβορον καί λάσπην, δέν ἤθελον νά εἰσέλθω ἐντός αὐτοῦ. Οἱ δέ νέοι μοί εἶπον· «Ἀδύνατον εἶναι κατ’ ἄλλον τρόπον νά μετανοήσῃς, ἐάν δέν εἰσέλθῃς εἰς τό σῶμα σου καί ἄν δι’ αὐτοῦ δέν ἀγωνισθῇς νά μετανοήσῃς· διότι διά τούτου διέπραξας τήν ἁμαρτίαν. Εἰσῆλθον λοιπόν ἐντός τοῦ σώματός μου καί ἀφ’ οὗ αὐτό ἐνεψυχώθη καί ἐζωντάνευσε, ἤρχισα νά φωνάζω».
Ταῦτα ἀφοῦ διηγήθη ὁ στρατιώτης ἐκεῖνος, εἰς ἔκπληξιν καί θαυμασμόν πάντων, ἔζησεν ἐπί τεσσαράκοντα ἡμέρας χωρίς νά φάγῃ ἤ νά πίῃ· κλαίων δέ καί ὀδυρόμενος, ἐκοιμήθη πάλιν.
(¹) Εἰς τήν πθ’ (89) ἐρωταπόκρισιν Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου τήν περιεχομένην ἐν τῷ χειρογράφῳ Κουβαρᾶ τῆς Μονῆς τοῦ Διονυσίου, μεταξύ τῶν ἄλλων ἀναφέρεται καί ἡ παροῦσα διήγησις, εἰς τό τέλος τῆς ὁποίας προστίθενται καί τά ἑξῆς. Πάντες ἀκούσαντες τοῦτον νά φωνάζῃ ἐκ τοῦ τάφου· «Ἐλεήσατέ μέ» ὠφελήθησαν καί φοβηθέντες διά τήν φοβεράν διήγησιν τήν ὁποίαν ἐξιστόρησεν, ἐθρήνει ἕκαστος τάς ἰδίας αὐτοῦ ἁμαρτίας. Βλέποντες δέ τόν ἄνθρωπον ἀποκαμωμένον καί πλήρη δακρύων παρεκάλουν αὐτόν νά φάγῃ. Ἐκεῖνος δέ οὐδόλως ὑπήκουσεν, ἀλλ’ ἀφήσας αὐτούς περιεπάτει εἰς τάς Ἐκκλησίας καί ριπτόμενος κατά γῆς ἐφώναζε μέ δυνατήν φωνήν ἔνδακρυς· «Ἀλλοίμονον, ἀλλοίμονον εἰς ἐκείνους ὅσοι ἁμαρτάνουσι καί δέν μετανοοῦσιν. Ὢ ποία φοβερά κόλασις καί αὐστηρά κρίσις ἀναμένει τούτους». Οὕτω δέ διελθών ἡμέρας τεσσαράκοντα νηστεύων, ἀγρυπνῶν καί κηρύττων καί πολλούς ἁμαρτωλούς ἐπιστρέφων εἰς μετάνοιαν, ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ, προγνωρίσας τόν θάνατόν του ἀπό δώδεκα ἡμερῶν.
Σημειοῦμεν δέ ἐνταῦθα, ὅτι αἱ ἐρωταποκρίσεις Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου, αἱ ἐν τῷ ἀνωτέρω χειρογράφῳ Κουβαρᾶ, τοῦ Κοινοβίου τοῦ Διονυσίου περιεχόμεναι, εἶναι κατά πολύ πλουσιώτεραι ἀπό τῶν ἐκδεδομένων. Εἶναι δέ αὗται ποίημα οὐχί τοῦ παλαιοτέρου Ἀναστασίου, ἀλλά τοῦ νεωτέρου περί οὗ βλέπε ἐν ταῖς σελίσι 430 – 431 τοῦ ἀνά χεῖρας τόμου.
(²) Ἴσως οὗτοι νά ἦσαν οἱ Ἅγιοι Ἀρχάγγελοι Μιχαήλ καί Γαβριήλ, διότι καί εἰς ἄλλους ἐφάνησαν μέ τοιαύτην μορφήν, ὡς εἰς τά θαύματα αὐτῶν ἱστορεῖται.
ΠΗΓΗ: ΒΙΚΤΩΡΟΣ ΜΑΤΘΑΙΟΥ, ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΜΟΣ Δ’ Σελ.572. ΕΚΔΟΣΙΣ Γ’ 1968.
Ἡ εἰκόνα τοῦ κειμένου, ἔχει τεθεῖ ἀπό τόν συντάκτη τῆς ἀνάρτησης.
