Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως
(Migne, P.G., τόμ. LXIII, σελ. 621 – 624)

Ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι ὑπερηφανεύονται διά τά καλά ἔργα των καί ἀγνοοῦν τήν πίστιν εἰς τόν Θεόν, ὁμοιάζουν μέ λείψανα νεκρῶν, τά ὁποῖα εἶναι μέν ἐνδεδυμένα μέ ὡραῖα ἐνδύματα, ἀλλά δέν ἔχουν αἴσθησιν τῶν ὡραίων αὐτῶν ἐνδυμάτων. Ποῖον δηλαδή τό ὄφελος διά τόν ἄνθρωπον, ὅταν ἔχῃ ψυχήν, ἐνδεδυμένην μέν μέ ἀγαθά ἔργα, ἀλλά νεκράν; Τά ἔργα γίνονται μέ τήν ἐλπίδα ἀμοιβῆς καί βραβείων· ἐάν λοιπόν ἀγνοῇς Ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος προκηρύσσει τά βραβεῖα, τότε διά ποῖον ἀγωνίζεσαι;
2. Ὅπως δηλαδή εἰς τούς ἀνθρώπους πρῶτον πρέπει νά εἶναι ζωντανοί καί κατόπιν νά τρώγουν, ἔτσι πρέπει νά προηγῆται τῆς ζωῆς ἡμῶν ἡ ἐλπίς εἰς τόν Χριστόν καί κατόπιν ἡ ἐλπίς αὐτή νά τρέφεται καί μέ ἀγαθά ἔργα. Διότι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος δέν τρώγει, εἶναι δυνατόν νά ζήσῃ ἀρκετόν διάστημα καί χωρίς τροφήν· ἐνῷ ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος δέν ἔχει ζωήν, δέν εἶναι δυνατόν νά φάγῃ. Καί ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἐργάζεται μέν ἔργα δικαιοσύνης, ἀλλά χωρίς ἐλπίδα εἰς στόν Θεόν, δέν εἶναι δυνατόν νά κερδίσῃ τήν αἰώνιον ζωήν· ἐνῷ ἐγώ ἠμπορῶ νά σᾶς ἀποδείξω, ὅτι καί χωρίς ἔργα, ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἔχει πραγματικήν πίστιν εἰς τόν Θεόν, εἶναι δυνατόν νά ἀξιωθῇ τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν.
3. Κανείς χωρίς πίστιν δέν ἐκέρδισε τήν αἰώνιον ζωήν, ὁ δέ λῃστής, μόνον διότι ἐπίστευσεν, ἐκέρδισε τόν Παράδεισον. Καί μή μοῦ εἴπῃς εἰς τήν περίπτωσιν αὐτήν, ὅτι δέν ἔλαβε τόν καιρόν νά μᾶς δείξῃ τήν συμπεριφοράν του. Διότι, ἐάν ἐπίστευε μόνον, καί παρημέλει τά καλά ἔργα (ἐν προκειμένῳ τήν μετάνοιαν), θά ἐξέπιπτεν ἀπό τήν σωτηρίαν.
4. Καί ὁ Κορνήλιος ἦτο ὀνομαστός διά τάς ἐλεημοσύνας τάς ὁποίας ἔδιδε καί διά τάς προσευχάς του, ἀλλά δέν ἐγνώριζε τόν Χριστόν. Καί ἐπειδή εἶδεν ὁ ὀφθαλμός τῆς ἀληθείας, ὁ μέγας Κριτής, ὅτι καλά μέν εἶναι τά ἔργα τοῦ Κορνηλίου, ἀλλά χωρίς τήν πίστιν ἦσαν νεκρά, διά νά βραβεύσῃ τά ἔργα, ἀποστέλλει τόν Ἄγγελόν του, ὥστε ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος τά ἐξετέλει, νά τόν στεφανώσῃ καί μέ τήν πίστιν. Λέγει λοιπόν πρός αὐτόν ὁ Ἄγγελος· Κορνήλιε,…. αἱ προσευχαί σου καί αἱ ἐλεημοσύναι σου ἀνέβησαν εἰς μνημοσύνην ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ (Πράξ. ι’ 4). Κορνήλιε, αἱ προσευχαί καί αἱ ἐλεημοσύναι σου ἀνέβησαν μέχρι τοῦ θρόνου τοῦ Θεοῦ καί ἔγιναν αἰτία νά σέ ἐνθυμηθῇ ὁ Θεός.
5. Ἀλλ’ ἐάν ἡ προσευχή μου εἰσηκούσθη ἀπό τόν Θεόν, καί αἱ ἐλεημοσύναι μου ἔγιναν δεκταί, τί μοῦ λείπει ἀκόμη, ὥστε νά εἶμαι δίκαιος; Ἀπόστειλον, φησί, εἰς Ἰοππήν ἄνδρας, καί μετάπεμψαι Σίμωνα τόν ἐπικαλούμενον Πέτρον, ὅς λαλήσει ρήματα πρός σέ, ἐν οἷς σωθήσῃ σύ καί πᾶς ὁ οἶκός σου (Πραξ. ια’ 13 – 14). Στεῖλε κάποιον εἰς τήν Ἰόππην, λέγει, καί προσκάλεσε εἰς τό σπίτι σου τόν Σίμωνα, ὁ ὁποῖος λέγεται καί Πέτρος, καί ὁ ὁποῖος, ὅταν ἔλθῃ, θά σέ διδάξῃ ἐκεῖνα, μέ τά ὁποῖα θά σωθῇς καί σύ καί ὅλη ἡ οἰκογένειά σου.
6. Ἐάν λοιπόν, μέ ἐκεῖνα πού ἐδίδαξεν ὁ Πέτρος τόν Κορνήλιον, σῴζεται καί αὐτός καί ἡ οἰκογένειά του, τοῦτο σημαίνει ὅτι δέν ἦτο δυνατόν νά σωθῇ μόνον μέ τά ἔργα, τά ὁποῖα εἶχεν, ἐάν τήν σωτηρίαν αὐτήν δέν τήν ἐξησφάλιζεν ἡ πίστις διά τῶν ἔργων.
7. Λέγεται ὅτι κάποιος φιλόσοφος εἰδωλολάτρης, ὅστις εἰσῆλθεν εἰς μίαν λαμπράν οἰκίαν, ἡ ὁποῖα ἔλαμπεν ἀπό τόν χρυσόν καί ἢστραπτεν ἀπό τήν ὡραιότητα τῶν μαρμάρων καί τῶν στύλων, ἐπειδή εἶδε καί τό πάτωμα στρωμένον μέ πολυτελεῖς τάπητας, ἔπτυσεν εἰς τό πρόσωπον τοῦ οἰκοδεσπότου· ὅταν τόν ἠρώτησαν διατί τό ἔκαμεν αὐτό, ἀπήντησεν ὅτι, ἐπειδή δέν ἦτο δυνατόν νά πτύσῃ κάπου ἀλλοῦ, λόγῳ τοῦ πλουσίου στολισμοῦ τῆς οἰκίας, ἠναγκάσθη νά πτύσῃ εἰς τό πρόσωπον τοῦ ἰδιοκτήτου.
8. Βλέπεις πόσον γίνεται καταγέλαστος ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος φροντίζει νά καλλωπίζῃ μόνον τό ἐξωτερικόν του, καί πόσον περιφρονεῖται ἀπό ἐκείνους πού πραγματικῶς ἔχουν νοῦν; Καί πολύ σωστά βέβαια. Διότι ὅταν καλλωπίζῃς τούς τοίχους καί τό ἔδαφος καί ὅλα τά ἄλλα, περιφρονῇς δέ τήν ψυχήν καί τήν ἀφήνῃς νά φορῇ κουρέλια, ὅταν τήν ἀφήνῃς πτωχήν, πεινασμένην, γεμάτην ἀπό πληγάς, ὅταν τήν ἀφήνῃς νά τήν κατασπαράσσουν οἱ σκύλοι, εἰπέ μου, ποίαν τιμωρίαν δέν θά πρέπει νά ὑποστῇς;
9. Διότι ἐάν χάσῃς χρήματα, ἠμπορεῖς νά δώσῃς χρήματα· τό ἴδιον θά συμβῇ ἐάν χάσῃς τό σπίτι σου, τά ζῷα σου, ὅ,τι δήποτε ἄλλο ἀπό ὅσα ἔχεις. Ἄν ὅμως χάσῃς τήν ψυχήν σου, ἄλλην ψυχήν δέν θά ἠμπορέσῃς νά ἀποκτήσῃς, ἀλλά καί ἄν ὁ κόσμος ὅλος εἶναι ἰδικός σου, καί ἄν εἶσαι βασιλεύς ὅλης τῆς οἰκουμένης, δέν θά ἠμπορέσῃς, ἔστω καί ἄν πληρώσῃς ὅλα ὅσα ἔχεις μαζί μέ τήν οἰκουμένην ὁλόκληρον, νά ἀγοράσῃς ἔστω καί μίαν ψυχήν.
10. Ἐάν δηλαδή, προκειμένου περί τοῦ σώματος, ἔστω καί ἄν φορῇς χίλια βασιλικά στέμματα, ἔχεις ὅμως σῶμα ἐκ φύσεως ἀσθενικόν καί ἄρρωστον ἀπό ἀθεράπευτον ἀσθένειαν, δέν θά ἠμπορέσῃς νά διορθώσῃς τό σῶμα αὐτό, καί ἄν ἀκόμη δώσῃς ὁλόκληρον τό βασίλειόν σου, ἔστω καί ἄν προσθέσῃς εἰς τήν ἐξουσίαν σου χιλιάδας νέα σώματα καί πόλεις καί χρήματα, πολύ περισσότερον δέν εἶναι δυνατόν νά γίνῃ τούτο, ὅταν πρόκειται διά τήν ψυχήν.
11. Ὁ Θεός μᾶς τά ἔδωσεν ὅλα ἐκ φύσεως διπλᾶ· δύο ὀφθαλμούς, δύο αὐτιά, δύο χέρια, δύο πόδια· καί τό ἔκαμεν αὐτό, ἐάν τό ἕνα ἀπό αὐτά πάθῃ κάποιαν βλάβην, νά ἠμποροῦμεν νά ἐξυπηρετήσωμεν τάς ἀνάγκας μας μέ τό ἄλλο. Ψυχήν ὅμως μᾶς ἔδωσε μόνον μίαν· ἐάν τήν χάσωμεν, μέ ποίαν θά συντηρηθοῦμεν;
12. Ὅταν μία ψυχή κυριευθῇ ἐξ ὁλοκλήρου ἀπό τήν φιλοχρηματίαν, δέν θά παύσῃ εὔκολα καί πρόθυμα νά πράττῃ καί νά λέγῃ κάτι ἀπό ἐκεῖνα πού ἐξοργίζουν τόν Θεόν, ἐφ’ ὅσον ἔγινε δούλη κάποιου ἄλλου κυρίου, ὅστις ἐπιβάλλει εἰς αὐτήν τά ἀντίθετα ἀκριβῶς ἀπό τόν Θεόν. Ἡ ψυχή ἡ ὁποία θά ἀπελπισθῇ τελείως διά τήν σωτηρίαν της, δέν ἀπέχει πολύ ἀπό τήν παραφροσύνην, ἀλλά ἀφοῦ παραδώσῃ τούς χαλινούς τῆς σωτηρίας της εἰς τάς παραλόγους ἐπιθυμίας, παρασύρεται παντοῦ, καί γίνεται ἀνυπόφορος εἰς ὅλους ὅσους συναναστρέφεται, καί τήν ἀποφεύγουν μέν ὅλοι, κανείς ὅμως δέν τολμᾷ νά τήν συγκρατήσῃ, καί τρέχει εἰς κάθε σημεῖον, ὅπου ὑπάρχει κακία, ἕως ὅτου φθάσῃ εἰς τό βάραθρον τῆς ἀπωλείας, εἰς τό ὁποῖον κατακρημνίζει τήν σωτηρίαν της.
13. Ψυχή ἡ ὁποῖα ἔκαμε συμφωνίαν μέ τήν ἁμαρτίαν, ἡ ὁποία ἔγινεν ἄσπλαγχνος, προσθέτει ἀκόμη περισσότερον εἰς τήν ἀσθένειάν της. Ὅπως δηλαδή ὁ χοῖρος, ὅταν κυλίεται εἰς τήν λάσπην, εὐχαριστεῖται, ἔτσι καί ἡ ψυχή, ὅταν κυριευθῇ ἐξ ὁλοκλήρου ἀπό τήν κακήν συνήθειαν, οὔτε ἀντιλαμβάνεται τήν δυσωδίαν τῶν ἁμαρτιῶν της. Καί ὅπως ἡ γῆ, ὅταν δέν ποτισθῇ ἀπό τήν βροχήν, ὅσον σπόρο καί ἄν ρίψῃ κανείς εἰς αὐτήν, δέν εἶναι δυνατόν νά δώσῃ σῖτον, ἔτσι καί ἡ ψυχή, ἐάν δέν φωτισθῇ προηγουμένως ἀπό τάς ἁγίας Γραφάς, δέν εἶναι δυνατόν νά παρουσιάσῃ κάποιον καρπόν ἀρετῆς, ἔστω καί ἄν χίλια λόγια σπείρῃ κανείς εἰς αὐτήν. Καί ὅπως ἡ γῆ, ἐάν δέν σπέρνεται καί δέν φυτεύεται, ἁπλῶς δίδει μόνον χόρτα, ἔτσι καί ἡ ψυχή, ὅταν δέν ἔχῃ νά κάμῃ κάτι ἀπό τά ἀναγκαῖα, ἐπειδή δέν ἠμπορεῖ νά μένῃ ἀργή, ἀλλά ὅπως δήποτε θέλει κάτι νά κάνῃ, παραδίδεται εἰς τήν ἐκτέλεσιν πονηρῶν ἔργων.
14. Διότι ὅ,τι εἶναι διά τά σώματα ἡ φλεγμονή, τό ἴδιον εἶναι διά τήν ψυχήν ἡ ἀλαζονεία· καί τήν ἀλαζονείαν ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἐπιθυμία τῆς διαπράξεως ἐκείνων, τά ὁποῖα δέν πρέπει νά κάμνῃ ἡ ψυχή. Καί ὅπως ὅταν πρόκειται διά τό σῶμα, ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι ἠδιαφόρησαν διά τάς μικρᾶς πληγάς, ἔγιναν αἰτία νά ἐπέλθῃ εἰς τό σῶμα ὁ πυρετός καί ἡ γάγγραινα καί ὁ θάνατος, ἔτσι, ὅταν πρόκεται διά τάς ψυχάς, ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι ἀδιαφοροῦν διά τά μικρά ἁμαρτήματα, φέρνουν κατόπιν τά μεγαλύτερα.
15. Διά τοῦτο ὁ Θεός μᾶς ἔδωσε τό σῶμα πλασμένον ἀπό τήν γῆν, διά νά τό ἀναβιβάσωμεν καί αὐτό εἰς τόν οὐρανόν, καί ὄχι διά τοῦ σώματος νά κατακρημνίσωμεν καί τήν ψυχήν εἰς τήν γῆν.
16. Τί παράξενον πρᾶγμα, ἀλήθεια! Ὅλοι παρακολουθοῦν μέ τό στόμα ἀνοικτόν τά ζητήματα τῆς παρούσης ζωῆς, διά τά μέλλοντα ὅμως οὔτε σκέψις περνᾷ ἀπό τόν νοῦν των· καί διά μέν τάς σωματικάς ἀπολαύσεις, ὅλοι βιάζονται διαρκῶς· τάς ψυχάς των ὅμως τάς ἀφήνουν νά λειώνουν ἀπό πνευματικήν πεῖναν. Καί ἐνῷ κάθε ἡμέραν αἱ ψυχαί των λαμβάνουν μυρίας πληγάς, οὐδέποτε ἀντιλαμβάνονται τά κακά εἰς τά ὁποῖα εὑρίσκονται, ἀλλά διά μέν τήν περιποίησιν τοῦ σώματος φροντίζουν ὅσον ἠμποροῦν, ἀδιαφοροῦν δέ διά τήν ψυχήν, ἡ ὁποία εἶναι ἀπεξηραμμένη καί μεμολυσμένη καί ἐνοχλεῖται ἀπό ἀμέτρητα κακά.
17. Καί τό χειρότερον ὅλων εἶναι, ὅτι ὕστερα ἀπό τόσους κόπους καί τόσους ἱδρῶτας, οὔτε τό θνητόν σῶμα δέν κάνουν καλύτερον ἀπό τόν θάνατον, ἀλλά καί τήν ἀθάνατον ψυχήν μαζί μέ τό θνητόν σῶμα τήν καταδικάζουν εἰς τήν αἰώνιον κόλασιν. Διά τόν λόγον αὐτόν καί ἐπειδή λυποῦμαι κατάκαρδα διά τήν μωρίαν, ἡ ὁποῖα σκεπάζει τάς ψυχάς τῶν ἀνθρώπων, καί διά τήν πυκνότητα, τήν ὁποίαν ἔχει ἡ ὁμίχλη ἡ ὁποία τούς σκεπάζει, θά ἐπεθύμουν νά εὕρω κάποιο σημεῖον πολύ ὑψηλόν, ἀπό τό ὁποῖον νά ἠμπορῶ νά διακρίνω ὅλα τά γένη τῶν ἀνθρώπων· θά ἤθελα δέ νά ἔχω καί τόσον βροντεράν φωνήν, ὥστε νά φθάνῃ εἰς τοῦ κόσμου τά πέρατα, καί νά ἠμπορῇ νά ἀκουσθῇ ἀπό ὅλους τούς κατοίκους τῆς γῆς, διά νά σταθῶ ἐκεῖ πάνω καί νά φωνάξω καί νά διακηρύξω ἐκεῖνο τό ὁποῖον εἶπε καί ὁ Προφήτης Δαβίδ· Υἱοί ἀνθρώπων, ἕως πότε βαρυκάρδιοι; (Ψαλμ. δ’ 3).
18. Δέν εἶναι δηλαδή ἀκατανόητον, ὅταν μέν πρόκειται διά τό σῶμα, ἐάν συμβῇ νά τό καταλάβῃ κάποια ἀσθένεια, καί τούς ἰατρούς νά καλοῦμεν, καί χρήματα νά ἐξοδεύωμεν, καί τίποτε νά μή παραλείπωμεν νά πράξωμεν, ἕως ὅτου ἀποδιώξωμεν τήν ἀσθένειαν ἀπό ἐπάνω μας, διά δέ τήν ψυχήν, ἡ ὁποία καθημερινῶς τραυματίζεται, κρημνίζεται εἰς τήν ἁμαρτίαν, καί μέ κάθε τρόπον ὁδηγεῖται εἰς τήν ἀπώλειαν, νά μή λέγωμεν οὔτε λέξιν;
19. Δέν πρέπει δηλαδή νά κλαίωμεν ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος πάσχει ἁπλῶς ἀπό γάγγραιναν, ἀλλά ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος πάσχει ἐξ αὐτῆς καί εἶναι πεσμένος εἰς τό κρεβάτι τοῦ πόνου χωρίς καμμίαν περιποίησιν· ἐκεῖνος ὅμως, τοῦ ὁποίου ὁ ἰατρός ἀποκόπτει τάς σαπημένας σάρκας καί καυτηριάζει τάς πληγάς, αὐτός ἠμποροῦμεν νά εἴπωμεν ὅτι βαδίζει πρός τήν θεραπείαν, διότι δέν βλέπομεν τόν πόνον τόν ὁποῖον προξενεῖ ἡ ἀποκοπή τῶν μολυσμένων σαρκῶν, ἀλλά τήν ὑγείαν, ἡ ὁποία θά ἀκολουθήσῃ τόν πόνον.
20. Τήν ἰδίαν διάθεσιν πρέπει νά ἔχωμεν καί ὅταν πρόκειται πέρι τῆς ψυχῆς· δέν πρέπει δηλαδή νά λυπούμεθα ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι τιμωροῦνται, διότι αὐτοί σύρονται πρός τήν ψυχικήν ὑγείαν, ἀλλά πρέπει νά πενθοῦμεν καί νά κλαίωμεν δι’ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἁμαρτάνουν χωρίς νά τιμωροῦνται. Διότι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος τρέφει καλάς ἐλπίδας καί ἔχει θάρρος διά τήν κληρονομίαν τῶν μελλόντων ἀγαθῶν, αὐτός καί εἰς τόν κόσμον τοῦτον ἀκόμη ἐγεύθη τήν χαράν τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν· διότι τίποτε δέν εἶναι ἱκανόν νά διορθώσῃ τήν ψυχήν καί νά τήν καθιστᾷ διαρκῶς καλυτέραν, ὅσον ἡ ἀγαθή ἐλπίς διά τά οὐράνια ἀγαθά.
21. Ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι ἐξοδεύουν ὅλας των τάς φροντίδας διά τόν ἐξωτερικόν καλλωπισμόν τῆς οἰκίας των, οἱ ὁποῖοι ἐνδιαφέρονται νά ἀποκτήσουν ἐξωτερικόν πλοῦτον, παραμελοῦν τόν ἐσωτερικόν ἄνθρωπον καί ἀδιαφοροῦν διά τήν ψυχήν των, ἐνῷ εἶναι ἔρημος καί ξηρά καί γεμάτη ἀπό ἀράχνας. Ἄν ὅμως ἀδιαφορήσουν διά τόν ἐξωτερικόν ἄνθρωπον, καί ὅλην των τήν προθυμίαν τήν δαπανήσουν διά τόν ἐσωτερικόν των κόσμον, τόν ὁποῖον νά στολίσουν μέ πᾶσαν ἀρετήν, ἡ ψυχή τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν θά γίνῃ κατοικητήριον τοῦ Χριστοῦ. Ποῖος δέ ἠμπορεῖ νά εἶναι μακαριώτερος, εὐτυχέστερος, ἀπό ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος ἔχει τόν Χριστόν ἔνοικον εἰς τήν ψυχήν του;
22. Ποίαν λοιπόν ἀπολογίαν θά δώσωμεν, ἤ ποίαν συγχώρησιν θά λάβωμεν, ὅταν, ἐάν μέν ἀρρωστήσῃ τό σῶμα μας, ὁπότε εἶναι ἀνάγκη καί χρήματα νά ἐξοδεύσωμεν, καί ἰατρούς νά παρακαλέσωμεν, καί πόνους πολλούς νά δοκιμάσωμεν, τόσην φροντίδα καταβάλλωμεν, περιφρονοῦμεν δέ τήν ψυχήν μας, καί δεικνύομεν τόσην ἀδιαφορίαν δι’ αὐτήν, ἐνῷ οὔτε χρήματα πρόκειται νά πληρώσωμεν, οὔτε ἄλλον κανένα νά ἐνοχλήσωμεν, οὔτε πόνους νά δοκιμάσωμεν, ἀλλά χωρίς ὅλα αὐτά, ἀρκεῖ μόνον νά τό θελήσωμεν καί νά δείξωμεν τήν ἀπαιτουμένην προθυμίαν, καί εἶναι δυνατόν νά διορθώσωμεν τούς ἑαυτούς μας, καί μάλιστα, ὅταν γνωρίζωμεν καλῶς, ὅτι ἐάν δέν πράξωμεν τοῦτο, θά ὑποστῶμεν τήν ἐσχάτην καταδίκην καί θά δοκιμάσωμεν τάς σκληροτέρας κολάσεις καί τιμωρίας;
23. Ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι εἶναι κλεισμένοι εἰς τήν φυλακήν διαρκῶς μέν εἶναι περίλυποι καί συνεχῶς ὑποφέρουν, ἰδιαιτέρως μάλιστα κατά τήν ἡμέραν ἐκείνην κατά τήν ὁποίαν πρόκειται νά ὁδηγηθοῦν ἀπό τήν φυλακήν εἰς τό δικαστήριον. Ἐκεῖ, ὅταν σταθοῦν ἐμπρός εἰς τό ἑδώλιον, ὅπου στέκονται οἱ κατηγορούμενοι καί ἀκούσουν τήν αὐστηράν φωνήν τοῦ δικαστοῦ, παγώνουν ἀπό τόν φόβον των καί ὁμοιάζουν ὡσάν νεκροί. Ἔτσι συμβαίνει καί μέ τήν ψυχήν· ὅταν εἰς τόν κόσμον αὐτόν διαπράττῃ ἁμαρτίας, ὑποφέρει καί στεναχωρεῖται, πολύ περισσότερον ὅμως πονεῖ καί βασανίζεται, ὅταν ἀφοῦ ἐγκαταλείψῃ τόν κόσμον αὐτόν πρόκειται νά ὁδηγηθῇ εἰς τό φοβερόν ἐκεῖνο Δικαστήριον διά νά δώσῃ λόγον τῶν πράξεών της. Διά τοῦτο πολλάκις τρέμει καί ἀποσύρεται πρός τά ὀπίσω, καί φοβᾶται καί φρίττει, ὅταν πρόκειται νά ἀποχωρισθῇ ἀπό τό σῶμα. Διότι τότε εἴτε ἥρπασε κανείς, εἴτε ἐπλεονέκτησεν, εἴτε ἔβλαψε κάποιον, εἴτε ἔγινεν ἐχθρός κάποιου ἀδίκως, εἴτε ὅ,τι δήποτε ἄλλο κακόν ἔπραξε, τότε ξαναγίνεται καινούργιον ὅλον τό πλῆθος τῶν ἁμαρτημάτων, καί παρουσιάζεται ἐμπρός εἰς τά μάτια του νά στέκεται σκληρός κατήγορος τῆς συνειδήσεώς του.
24. Δι’ αὐτό ἐπλάσθη ἀπό τόν Θεόν ἀθάνατος ἡ ψυχή μας, ἀλλά καί τό σῶμα θά γίνῃ ἀθάνατον, διά νά ἀπολαύσωμεν τά ἀτελεύτητα ἀγαθά τοῦ οὐρανοῦ. Ἄν ὅμως μένῃς ἀφωσιωμένος εἰς τά γήϊνα πράγματα, ὅταν σοῦ προτείνωνται τά οὐράνια ἀγαθά, σκέψου πόσον μεγάλη προσβολή γίνεται πρός Ἐκεῖνον, ὅστις μᾶς προσφέρει ὡς δῶρα τά ἀγαθά αὐτά, ὅταν Ἐκεῖνος μέν σοῦ προτείνῃ τά οὐράνια, σύ δέ χωρίς νά δεικνύῃς μεγάλο ἐνδιαφέρον δι’ αὐτά, προτιμᾷς τά γήϊνα ἀπό τά οὐράνια. Τά ὁποῖα εὔχομαι νά ἀπολαύσωμεν ὅλοι, Χάριτι καί φιλανθρωπίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, Ὧ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Πηγή: «ΕΚΛΟΓΑΙ καί ΑΠΑΝΘΙΣΜΑΤΑ» ἤτοι λόγοι ἀπαρτισθέντες ἐκ διαφόρων ὁμιλιῶν τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Ἰωάννου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Χρυσοστόμου. Μετηγμέναι εἰς τήν ἁπλῆν ἑλληνικήν ἐμπλουτισμέναι δι’ ὑπομνημάτων εἰκονογραφημέναι κατά τήν παράδοσιν. Ἐκδίδεται ἀναλώμασι καί ἐπιμελείᾳ τοῦ ἐν Μοναχοῖς ἐλαχίστου Βίκτωρος Ματθαίου Καθηγουμένου τῆς ἐν Κρονίζῃ, Κουβαρᾶ Ἀττικῆς Ἱεράς καί σεβασμίας Δεσποτικῆς Μονῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος. ΑΘΗΝΑΙ 1969. (Σελ. 101).
Οἱ Εἱκόνες τοῦ κειμένου, ἔχουν τεθεῖ ἀπό τόν συντάκτη τῆς ἀνάρτησης.