Ἀνάλυσις τοῦ Ἀποστόλου τῆς Κυριακῆς ΣΤ’ Ματθαίου, (Ρωμ. 12, 6-14), ἀπό τό βιβλίο τοῦ μακαριστοῦ Ἐπισκόπου Αὐγουστίνου Ν. Καντιώτου: «ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ».
«Ἔχοντες χαρίσματα κατά τήν χάριν τήν δοθεῖσαν ἡμῖν διάφορα» (Ρωμ. 12, 6).
Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ, ἀγαπητοί μου χριστιανοί, ὁ Ἀπόστολος πού ἀκούσαμε σήμερα μιλάει γιά τά χαρίσματα. Γιά τά χαρίσματα θά μιλήσουμε κ’ ἐμεῖς, καί παρακαλῶ νά προσέξετε στήν ἀνάπτυξι τοῦ θέματος.
Καί πρῶτα – πρῶτα τί λέγονται χαρίσματα; Χαρίσματα εἶνε οἱ ἱκανότητες πού ἔχουν οἱ ἄνθρωποι. Ἐπειδή δέ οἱ ἱκανότητες αὐτές εἶνε διάφορες, διάφορα εἶνε καί τά χαρίσματα. Ὑπάρχουν χαρίσματα σωματικά, χαρίσματα διανοητικά, χαρίσματα πνευματικά. Ἂς ποῦμε μερικά παραδείγματα, γιά νά καταλάβουμε καλύτερα τί εἶναι χαρίσματα.
Σ ω μ α τ ι κ ά χ α ρ ί σ μ α τ α. Ἕνας ἔχει ψηλό ἀνάστημα, ὄμορφη κορμοστασιά, ὄμορφο πρόσωπο. Εἴτε εἶνε ἄντρας εἴτε – ἀκόμη περισσότερο – εἶνε γυναίκα, τραβάει τήν προσοχή καί τό θαυμασμό. Ἡ ὀμορφιά εἶνε ἕνα χάρισμα. Ὁ ἄλλος δέν εἶνε ὄμορφος, ἀλλά εἶνε δυνατός. Μπορεῖ νά σηκώνῃ βάρος, πού τρεῖς ἄλλοι ἄνθρωποι μαζί δέν μποροῦν νά τό σηκώσουν. Μπορεῖ νά κάνῃ δουλειές σκληρές, νά δουλεύῃ ἀπ’ τό πρωΐ μέχρι τό βράδι καί νά μήν κουράζεται. Ἡ σωματική δύναμι εἶνε χάρισμα, ὅπως χάρισμα εἶνε καί τό νά εἶνε κανείς γρήγορος στό τρέξιμο. Δρόμο, πού ἄλλος τόν κάνει σέ δύο ὧρες, αὐτός τόν κάνει σέ μισή ὥρα. Ἄλλος ἔχει ὑγεία σιδερένια. Ποτέ του δέν ἀρρώστησε. Ὅσοι ἀρρώστησαν βαρειά κ’ ἔπεσαν στό κρεββάτι καί πέρασαν μέρες καί νύχτες ἀγωνίας, αὐτοί μόνο μποροῦν νά ἐκτιμήσουν τί χάρισμα εἶνε ἡ ὑγεία.
Δ ι α ν ο η τ ι κ ά χ α ρ ί σ μ α τ α. Ἕνας μαθητής ἀκούει τί λέει ὁ δάσκαλος καί τυπώνει τό μάθημα μέσ’ στό μυαλό του. Αὐτός ὁ μαθητής ἔχει τό χάρισμα τῆς μνήμης. Ἄλλος μαθητής λύνει μέ τή μεγαλύτερη εὐκολία ἕνα δύσκολο πρόβλημα τῆς ἀριθμητικῆς· ἔχει τό χάρισμα τῆς μαθηματικῆς ἐπιστήμης. Ἄλλος παίρνει τό πινέλο καί ζωγραφίζει μιά θαυμάσια Εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, πού τή βλέπεις καί νομίζεις πῶς θά σοῦ μιλήση· ἔχει τό χάρισμα τῆς ζωγραφικῆς. Ἄλλος ἐνθουσιάζεται ἀπ’ ὅτι βλέπει στό φυσικό κόσμο καί γράφει ὡραῖα ποιήματα· ἔχει τό χάρισμα τῆς ποιήσεως. Ἄλλος πιάνει τό βιολί στά χέρια του καί τά δάχτυλά του παίζουν μέ μεγάλη εὐκολία, κάνει τίς χορδές νά ζωντανεύουν, κι ἀκούγεται μιά μουσική πού συγκινεῖ καί συνεπαίρνει τόν ἄνθρωπο στά ὕψη· ἔχει τό χάρισμα τῆς μουσικῆς. Ἄλλος…….
Οἱ ἱκανότητες καί δεξιότητες αὐτές πού ἀναφέραμε γύρω ἀπ’ τή ζωή, τήν τέχνη, τήν ἐπιστήμη, εἶνε χαρίσματα. Γιατί ἀπ’ τό Θεό προέρχονται. Τό νά μήν ἔχουν δέ οἱ ἄνθρωποι τίς ἴδιες, ἀλλά διάφορες ἱκανότητες, εἶνε κι αὐτό ἕνα μυστήριο, πού ἐξυπηρετεῖ τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ. Τό βλέπει ἕνας πατέρας πού ἔχει πολλά παιδιά. Ἐνῶ ὅλα τά παιδιά ἔζησαν κάτω ἀπ’ τήν ἴδια στέγη καί εἶχαν τήν ἴδια ἀνατροφή, ἐν τούτοις τό καθένα ἀπ’ αὐτά ἔχει τή δική του κλίσι, τό δικό του χάρισμα. Τό ἕνα θέλει νά γίνῃ γεωργός καί νά ζῇ μιά ζωή ἤρεμη. Τό ἄλλο θέλει νά γίνῃ βοσκός, ν’ ἀνεβαίνῃ στό βουνό, νά παίζῃ τή φλογέρα του, κι ἀπό ‘κεῖ ψηλά νά θαυμάζῃ τό μεγαλεῖο τῆς φύσεως καί νά δοξάζῃ τό Θεό. Τό τρίτο βλέπει τή θάλασσα, μαγεύεται καί θέλει νά γίνῃ καπετάνιος. Τό τέταρτο ἔχει κλίσι στά μηχανικά. Τό πέμπτο…… Διάφορες, βλέπεις, κλίσεις καί ροπές, διάφορα χαρίσματα ἔχουν οἱ ἄνθρωποι. Εἴπαμε, ὅτι αὐτό εἶναι μυστήριο πού ἐξυπηρετεῖ τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ. Γιατί ἀλλοίμονο ἄν εἶχαν ὅλοι τίς ἴδιες ἱκανότητες, τά ἴδια χαρίσματα. Δέν θά μποροῦσε νά σταθῇ κοινωνία. Γιά φαντασθῆτε μιά κοινωνία, πού ὅλοι οἱ ἄνθρωποι νά εἶνε γιατροί ἤ δικηγόροι ἤ μηχανικοί ἤ δάσκαλοι καί καθηγηταί. Εἶνε ἀδύνατο νά σταθῇ ἡ κοινωνία αὐτή. Μέ γεωργούς καί βοσκούς μόνο μποροῦσε ζήσῃ, ἀλλά τότε πάλι θά ἦταν μιά κοινωνία ἐλλιπής. Βλέπουμε λοιπόν στήν ποικιλία αὐτή τῶν σωματικῶν καί διανοητικῶν χαρισμάτων τό χέρι τοῦ Θεοῦ, πού μέ σοφία καί ἀγάπη μοιράζει στούς ἀνθρώπους ὅτι χρειάζονται, ὄχι ἁπλῶς γιά νά ζήσουν, ἀλλά γιά νά δημιουργήσουν ἕνα σύνδεσμο, μιά κοινωνία, μέσα στήν ὁποῖα ὁ καθένας νά αἰσθάνεται τήν ἀνάγκη τοῦ ἄλλου.
Ἀλλά πιό πολύ θαυμάζει κανείς τή σοφία τοῦ Θεοῦ, ὅταν ρίξη μιά ματιά στήν Ἐκκλησία, τή νέα αὐτή κοινωνία, πού ἵδρυσε ὁ Χριστός γιά νά ζήσῃ ὁ ἄνθρωπος μιά ζωή πολύ ἀνώτερη ἀπό κάθε ἄλλη ζωή. Μέσα στήν Ἐκκλησία ὑπάρχουν χαρίσματα, π ν ε υ μ α τ ι κ ά χαρίσματα. Ποιά εἶναι αὐτά; Ἕνας χριστιανός ἔχει τό χάρισμα νά πονάῃ τούς ἄλλους, κι ὅταν μαθαίνη ὅτι στό γειτονικό του σπίτι συνέβη δυστύχημα καί οἱ ἄνθρωποι κλαῖνε καί ὑποφέρουν, τρέχει, ἐπισκέπτεται τό σπίτι καί μέ λόγια βγαλμένα ἀπ’ τήν καρδιά του παρηγορεῖ καί ἐμψυχώνει. Ἄνθρωποι ἀπελπισμένοι, πού ἦταν ἕτοιμοι ν’ αὐτοκτονήσουν, ὅταν ἄκουσαν τά παρηγορητικά λόγια κάποιου χριστιανοῦ, πῆραν κουράγιο καί ἄρχισαν πάλι νά ζοῦνε μέ καινούργιες ἐλπίδες. Τό νά παρηγορῇ κανείς τούς ἄλλους εἶναι ἕνα χάρισμα. Τό ν’ ἀνοίγῃ τό πορτοφόλι του καί νά δίνῃ ἐλεημοσύνη σ’ αὐτούς πού δέν ἔχουν καί ὑποφέρουν εἶνε χάρισμα, τό χάρισμα τῆς ἐλεημοσύνης. Τό ν’ ἀνοίγῃ τό Εὐαγγέλιο καί νά διαβάζῃ τά λόγια τοῦ Χριστοῦ εἶναι κι αὐτό χάρισμα, τό χάρισμα τῆς ἀναγνώσεως τῆς Γραφῆς. Τό νά γονατίζῃ καί νά προσεύχεται εἶνε κι αὐτό χάρισμα, τό χάρισμα τῆς προσευχῆς. Τό νά πηγαίνῃ στήν Ἐκκλησία καί νά στέκεται στό στασίδι τοῦ ψάλτη καί νά ψάλλῃ, χωρίς νά περιμένῃ καμμιά ἀμοιβή ἀπό τό ταμεῖο τῆς Ἐκκλησίας, εἶνε κι αὐτό ἕνα χάρισμα, τό χάρισμα τῆς ψαλμωδίας. Καί ἀκόμη πιό μεγάλο χάρισμα εἶνε τό νά γίνῃ κανείς ἱερεύς, νά τελῇ τά ἅγια μυστήρια, νά κηρύττῃ τό λόγο τοῦ Θεοῦ καί ν’ ἁγιάζῃ τό λαό. Ὑπάρχουν δέ στήν Ἐκκλησία καί μερικά ἔκτακτα χαρίσματα. Τέτοιο ἔκτακτο χάρισμα εἶνε νά βγάζῃ ὁ χριστιανός μέ τήν προσευχή του δαιμόνια ἀπό τούς δαιμονισμένους. Ἄλλο ἔκτακτο χάρισμα εἶνε νά προφητεύῃ τί θά συμβῆ ὕστερα ἀπό 100 – 200 χρόνια. Τέτοιο χάρισμα προφητείας εἶχε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, πού προφήτευσε πολλά πράγματα ἀπ’ αὐτά πού γίνονται σήμερα.
Τά χαρίσματα πού βλέπουμε μέσ’ στήν Ἐκκλησία εἶνε πνευματικά χαρίσματα, γιατί τά δίνει τό Πνεῦμα τό Ἅγιο. Καί τά δίνει ὄχι σέ ἀνθρώπους ἀπίστους καί διεφθαρμένους, ἀλλά σέ ἀνθρώπους πού πιστεύουν καί ζοῦν σύμφωνα μέ τό θέλημά Του. Τά δίνει, ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος σήμερα, «κατά τήν ἀναλογίαν τῆς πίστεως» (Ρωμ. 12, 6). Τί θά πῆ αὐτό; Στό ποτάμι, πού πηγαίνει κάποιος, παίρνει νερό ὅσο χωράει τό δοχεῖο πού ἔχει μαζί του. Ἄν ἔχη ἕνα κανάτι, θά πάρη νερό ὅσο χωράει τό κανάτι. Ἄν ἔχη μιά στάμνα, θά πάρη περισσότερο. Ἄν ἔχη βαρέλι, ἀκόμη περισσότερο. Ἀνάλογα μέ τό δοχεῖο εἶνε καί τό νερό πού παίρνει. Παραβολικά μιλᾶμε. Ποτάμι εἶνε ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ, ποτάμι πνευματικό. Τρέξε, χριστιανέ μου, νά πάρῃς ἀπό τό ποτάμι αὐτό νερό. Δοχεῖο κατάλληλο γιά νά πάρῃς τό νερό αὐτό εἶνε ἡ πίστι. Μικρή πίστι ἔχεις; Μικρό χάρισμα θά πάρης. Μεγάλη πίστι ἔχεις; Μεγάλο χάρισμα θά πάρης. Ἄν εἴχαμε τήν πίστι, πού εἶχαν οἱ Ἅγιοι καί οἱ Μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας μας, θά βλέπαμε τή δύναμι τοῦ Θεοῦ νά ἐνεργῇ καί διά μέσου ἡμῶν πράγματα μεγάλα καί θαυμαστά.
Ὁ Θεός, ἀγαπητοί μου, εἶνε ἐκεῖνος πού δίνει τά διάφορα χαρίσματα. Χαρίσματα, ὅπως εἴδαμε, σωματικά, διανοητικά, πνευματικά. Τά δίνει ὄχι γιά νά τά κρύψουμε, ἀλλά γιά νά ἐργασθοῦμε πάνω σ’ αὐτά καί νά τά πολλαπλασιάσουμε γιά τήν ὠφέλεια τῆς κοινωνίας, γιά τήν πρόοδο τῆς Ἐκκλησίας, γιά τή δόξα τοῦ Θεοῦ. Ὅτι ἔχουμε εἶνε τοῦ Θεοῦ. Μόνο οἱ ἁμαρτίες εἶνε δικές μας. Τά χαρίσματα εἶνε τοῦ Θεοῦ, καί ἔχουμε εὐθύνη μεγάλη ὅταν τά παίρνουμε. Θά δώσουμε λόγο φρικτό γιά τό πῶς τά μεταχειριστήκαμε. Εἴμαστε διαχειρισταί ξένων χρημάτων, καί θά δώσουμε λογαριασμό τί κάναμε καί τήν τελευταῖα δραχμή.
Θεέ ἐλέησόν μας!
(1907- 2010)
Ἡ Εἰκόνα καί ἡ φωτογραφία τοῦ κειμένου, ἔχουν προστεθεῖ ἀπό τόν συντάκτη τῆς ἀνάρτησης.
