Ἀπό τόν βίο τοῦ Ἁγίου μεγαλομάρτυρα Ἀρέθα
Ἀπό τόν βίο τοῦ Ἁγίου μεγαλομάρτυρα Ἀρέθα καί τῶν σύν αὐτῷ, (πού τήν μνήμη τους τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας τήν 24η Ὀκτωβρίου), διαπιστώνουμε ὅτι δέν εἴμεθα πάντα ὑποχρεωμένοι νά τιμᾶμε τούς Ἄρχοντες, ἀλλά ἀντίθετα τούς ἀσεβεῖς ὀφείλουμε νά τους ἐλέγχουμε.
Κατά τό ἔτος φκγ’ (523), ὅταν ἐβασίλευε στή Αἰθιοπία ὁ εὐσεβής Ἐλεσβαάν, στήν Εὐδαίμονα Ἀραβία (ἥτις πάλαι ἐλέγετο Σαβᾶ καί κατόπιν Ὁμηρῖτις) ἐξουσιαστής ἦταν ὁ Ἑβραῖος Δουνουάν, πού ἐχθρεύετο τούς Χριστιανούς.
Ὁ Δουνουάν παρά τήν ἥττα του ἀπό τόν εὐσεβή Ελεσβαάν, μετά ἀπό λίγο χρονικό διάστημα, ἀφοῦ συνήγαγε λαό ἀπό διαφόρους τόπους καί πολέμησε τήν Ὁμηρῖτιδα, ἔλαβε τυραννικῶς τήν ἀρχή. Στή συνέχεια, και κατά τήν διάρκεια πού πολιορκοῦσε τήν πόλη Νεγρά τῆς Ὁμηρῖτιδας, ὅπου κατοικοῦσαν Χριστιανοί, συνέλαβε δολίως μεταξύ ἄλλων προεστῶν τῆς πόλεως καί τόν Ἅγιο Ἀρέθα πού ἤτο πρῶτος.
Ἀφοῦ προέβει σέ διάφορες μιαρές πράξεις, βασανισμούς καί ἀποκεφαλισμούς σέ συλληφθέντες, ὁ τύραννος Δουνουάν, ζητοῦσε ἐπίμονα καί ἀπό τόν Ἅγιο Ἀρέθα νά ἀρνηθεῖ τήν πίστη του. Ὅταν κάποια στιγμή ἕνας ἀπό τούς συγκαθέδρους τοῦ τυράννου, γιά νά δείξη τάχα πρός ἐκεῖνον φιλίαν λέγει πρός τόν Ἅγιον: «Διατί ὑβρίζεις τόν βασιλέα; δέν προτάσσει ὁ νόμος σας νά τόν τιμᾶτε, εἴτε καλός εἶναι, εἴτε φαῦλος;». Λέγει πρός αὐτόν ὁ Ἅγιος: «Καί σύ δέν ἤκουσας τί ἀπεκρίθη πρός τόν Αχαάβ ὁ Ἠλίας, ὅτε αὐτός τοῦ εἶπε πῶς διέστρεφε τόν Ἰσραήλ; δέν τόν διαστρέφω, εἶπεν, ἐγώ, ἀλλά σύ καί ὁ οἶκος τοῦ πατρός σου. Γνώριζε ὅτι ὅστις εἶναι εὐσεβής εἰς τόν Θεόν καί ἐλέγχει βασιλέα παράνομον, δέν ἁμαρτάνει. Σεῖς ἀνοίγετε τό στόμα σας, πάντολμοι, καί λαλεῖτε κατά τοῦ Θεοῦ βλάσφημα, δέν ἀρκεῖ δέ ὅτι σεῖς καταφρονεῖτε τήν μακροθυμίαν του, ἀλλά ἀναγκάζετε καί ἡμᾶς εἰς τά ὅμοια. Σύ δέ, βασιλεῦ, ἐπειδή εἶσαι ἕτοιμος εἰς τό κακόν καί φύσει ἄδικος καί μήτε εἰς τόν Θεόν εἶσαι ὅσιος, μήτε εἰς τούς ἀνθρώπους πρᾶος καί ἀληθής, ἀλλά ψεύδεσαι καί ἐπιορκεῖς, γνώριζε ὅτι ὁ Θεός σέ ἐμίσησεν, ὡς ἀσεβῆ καί ἄπιστον, καί εἰς ὀλίγας ἡμέρας σοῦ ἀφαιρεῖ τήν ἐξουσίαν αὐτήν, τήν ὁποίαν ἔχεις ἀναξίως, ἵνα τήν δώση εἰς καλόν καί πιστόν ἄνθρωπον, νά κρατύνη τό γένος τῶν Χριστιανῶν, νά μεγαλύνη τήν βασιλείαν του καί νά ὑψώση τήν Ἐκκλησίαν αὐτοῦ, τήν ὁποίαν σύ κατέκαυσας∙ εὐτυχής δέ ἐγώ, διότι ὄχι μόνον εἰς τήν παροῦσαν ζωήν εἶχα εὐδαιμονίαν καί πᾶσαν αὐτάρκειαν ἕως τοῦ νῦν, ὤν ἐτῶν ἐνενηκονταπέντε, καί εἶδον υἱούς, θυγατέρας, ἐγγόνους καί δισεγγόνους, ἀλλά καί τώρα εἰς τό βαθύ γῆρας λαμβάνω διά τόν Χριστόν μου μαρτυρικόν θάνατον καί στέλλω πρός τόν Θεόν τήν πολυάνθρωπον ταύτην πόλιν καί Ἔθνος ὁλόκληρον».
Πηγή: Ὁ Μέγας συναξαριστής τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Βίκτωρος Ματθαῖου, Τόμος Ι’ Μηνός Ὀκτωβρίου, σελ. 550.
