Ἀναγινωσκόμενος τῷ Σαββάτῳ τῶν ψυχῶν
Τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου
Ταῦτα πολλάκις τοῦ τελευτῶντος πρός ἡμᾶς διαλεγομένου, ἔξαφνα δένεται ἡ γλῶσσα αὐτοῦ, ἀλλοιοῦνται οἱ ὀφθαλμοί, χάνεται ὁ νοῦς, σιγᾷ τό στόμα, κωλύεται ἡ φωνή, ὁπόταν αἱ Δεσποτικαί Δυνάμεις ἔλθωσιν, ὅταν αἱ φοβεραί Στρατιαί φθάσωσι καί καλῶσι τήν ψυχήν ἐκ τοῦ σώματος, ὅταν οἱ ἀπαρακάλεστοι ὑπηρέται εἰς τό κριτήριον βιαίως ἀποφέρωνται, ἐμβλέψας εἰς αὐτούς ὁ ταλαίπωρος ἄνθρωπος, ἤ βασιλεύς εἶναι ἤ δυνάστης καί τύραννος, ἤ κοσμοκράτωρ, ὅλος τρέμει ώς φύλλον ὑπό ἀνέμου, ὅλος σπαράσσεται καί ἐξίσταται, βλέπων Δυνάμεις φοβεράς καί μορφάς ξένας καί δυνατάς· βλέπων πρόσωπα τρομακτικά καί αὐστηρά, βλέπων τάξιν, ἥν οὐδέποτε εἶδε, καί πρός ἑαυτόν ἐννοῶν λέγει· Εὐλογητός ὁ μόνος ἀθάνατος καί αἰώνιος Βασιλεύς. Τί ἐστι πρός ταῦτα τά Βασίλεια ἐπίγειος βασιλεία; Τί ἐστιν ἐξουσία τῶν ἀνθρώπων ἡ ματαία καί ἀπάνθρωπος; Ἰδού ἀληθῶς Στρατιαί αἱ Οὐράνιαι· ἰδού μορφαί φοβεραί τοῦ μόνου φοβεροῦ· ἰδού ὑπηρέται δυνατοί τοῦ μόνου δυνατοῦ Θεοῦ.
Ταῦτα ὁ τότε φερόμενος βλέπων μόνον, πρός ἡμᾶς πλέον δέν κυττάζει, ἀλλά πρός τάς Δυνάμεις ὅπου τόν κράζουσι βλέπει καί ἐξίσταται· ἴσως δέ καί τινας δεήσεις ὑποψιθυρίζων καθώς ἡ γλῶσσα δύναται, παρακαλεῖ αὐτάς· ἀπό τῶν ὁποίων λογίων καί σχημάτων πολλάκις οἱ παραστεκόμενοι νοοῦμεν, ὅτι τάς Δεσποτικάς Δυνάμεις ὁρᾷ καί ὅλοι περίτρομοι γενόμενοι φρίττομεν καί πρός ἀλλήλους διανεύοντες, λέγομεν· ἡσυχάσατε δή, ἡσυχάσατε, καί τόν κατακείμενον μή συγχύσετε· εἰρηνεύσατε καί σκοπήσατε, τόν κατακείμενον μή ἐνοχλήσετε· σιωπήσατε καί μή λαλεῖτε, ἵνα μή αὐτόν θορυβήσετε· μή θρηνήσετε, ἵνα μή αὐτόν ταράξετε. Προσεύξασθε, ἵνα μετά εἰρήνης ἡ ψυχή αὐτοῦ ἐξέλθῃ· δεήθητε, ἵνα τόπον ἀνέσεως λάβῃ· προσεύξασθε, ἵνα φιλανθρώπους Ἀγγέλους ἔχῃ· προσπέσατε, ἵνα ἐν ἡμερότητι τόν Δεσπότην εὕρῃ. Εὐωδίαν θυμιάσατε, ὅτι Ἀγγελικήν παρουσίαν εἶδε· παρακαλέσατε, ὅτι εἰς μέγαν κόπον τώρα παραστέκεται· σκοπήσατε, ὅτι καί σεῖς τοῦτο παθεῖν ἔχετε· ἐμβλέψατε καί τοῦ Μυστηρίου τούτου μή ἀστοχήσετε, καί τῆς ὥρας ταύτης φροντίσατε.
Τί γάρ ἐστιν ἄνθρωπος; Οὐδέν· σκώληξ, τέφρα, σκιά καί ὄνειρον. Ἴδε, διέβη καί ἀπῆλθεν, ἔπαυσε καί κατεσίγησεν ἐκεῖνος ὁ πολύς, ὁ ἀνδρειωμένος, ὁ τύραννος, ὁ δυνάστης, ὁ ὑψηλός, ὁ εἰς πάντας φοβερός κεῖται ὡς πρόβατον. Ἴδε, ἀπῆλθε καί παρῆλθεν, ὁ φανείς ὡς μή φανείς· ὁ γεννηθείς ὡς μή γεννηθείς· ὁ πολύς ὑπέρ πολλούς, ἔγινεν οὐδείς, ὁ δένων, ἐδέθη καί ἰδού τόν ὑπάγουσιν. «Ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ ἀπολοῦνται πάντες οἱ διαλογισμοί αὐτοῦ». Τότε παραλαβόντες οἱ Ἄγγελοι τήν ψυχήν, διά τοῦ ἀέρος ἀπέρχονται, ἐν ᾧ ἵστανται Ἀρχαί καί Ἐξουσίαι, καί οἱ κοσμοκράτορες τῶν ἐναντίων δυνάμεων· οἱ πικροί ἡμῶν κατήγοροι, οἱ σκληροί τελῶναι καί λογοθέται, καί φορολόγοι ἐν τῷ ἀέρι συναπαντῶντες, λογοθετοῦντες, ἐξετάζοντες, προσφέροντες τά τοῦ ἀνθρώπου ἁμαρτήματα καί χειρόγραφα, τά ἐν νεότητι καί ἐν τῷ γήρει, τά ἑκούσια, καί τά ἀκούσια, τά δι’ ἔργων καί λόγων καί ἐνθυμήσεων.
Πολύς ὁ φόβος ἐκεῖ καί ὁ τρόμος τῆς ἀθλίας ψυχῆς, ἀδιήγητος ἡ ἀνάγκη, ἥν ἔχει τότε ὑπό τοῦ πλήθους τῶν μυριάδων ἐχθρῶν αὐτῆς κρατουμένη, συκοφαντουμένη, ἐμποδιζομένη, ἵνα μή πρός οὐρανούς ἀνέλθῃ, ἵνα μή ἐν φωτί καί χώρᾳ ζώντων κατοικήσῃ. Καί ἡ μέν ψυχή ἀποφέρεται ὑπό τῶν Ἁγίων Ἀγγέλων, ἡμεῖς δέ τό θνητόν σῶμα κηδεύσαντες, καί ὡς ξένον ἐκ τοῦ οἴκου αὐτοῦ ἐβγάνοντες, πρός τόν τάφον σπουδαίως τό φέρομεν. Καί τότε ἐκεῖ βλέπομεν ἄλλο μέγα καί φοβερώτατον Μυστήριον, κατανοοῦντες τούς νεκρούς, τούς βασιλεῖς καί ἰδιώτας, τούς τυράννους καί δούλους, ὅλους εἰς χῶμα γενομένους, ὡς κονιορτός καί δυσωδία, ὡς μία σαπρία καί σκώληξ. Ὡς ὁ μαῦρος ἀράπης, οὕτω καί ὁ εὔμορφος· ὡς ὁ νέος, οὕτω καί ὁ γέρων· ὡς ὁ παράλυτος, οὕτω καί ὁ δυνατός. Καί ὅλοι εἷς κονιορτός γενόμενοι, ὅτι γῆ εἶναι καί εἰς γῆν ὑπάγουν, τούς ὁποίους πολλάκις βλέπομεν κατακειμένους εἰς τούς τάφους, καί ὑποδεικνύοντες τούτους πρός ἀλλήλους μέ τό δάκτυλον, λέγομεν· «Ἴδε ὁ δεῖνα, καί ὁ δεῖνα. Οὗτος εἶναι ὁ δεῖνα βασιλεύς, καί οὗτος ὁ δεῖνα τύραννος καί οὗτος ὁ δεῖνα στρατηγός. Οὗτος ὁ τοῦ δεῖνος ἔγγονος, καί αὕτη τοῦ δεῖνος ἡ θυγάτηρ· αὕτη ἡ ποτέ φανταζομένη κόρη, καί οὗτος ὁ ποτέ στολισμένος νεώτερος».
Ταῦτα πολλάκις μετά στεναγμοῦ λέγομεν εἰς τούς τάφους, καί δακρύομεν, καί βλέπομεν τό μέγα Μυστήριον, ὅτι πᾶσα ἡλικία ἐκεῖ κατελύθη· πᾶς ὀφθαλμός ἐκεῖ ἐσβέσθη, πᾶν καλλίφωνον στόμα ἐκεῖ ἐφράγη· πᾶσα γλῶσσα γοργή ἐκεῖ ἐσίγησε· πᾶσα εὔμορφη ἡλικία ἐκεῖ συνετρίβη· πᾶσα ἀρχή τῶν ἀρχόντων ἐκεῖ ἔπαυσεν. Ἐκεῖ κατέπαυσε πᾶς ὁ μάταιος κόπος καί μόχθος τῶν ἀνθρώπων. Λαλοῦμεν καί οὐδείς ὁ προσέχων· ἐξ ὀνόματος κράζομεν τούς κεκοιμημένους λέγοντες· «Ποῦ ἀπήλθετε, ἀδελφοί ἡμῶν, καί πῶς εὑρίσκεσθε; Δότε εἰς ἡμᾶς φωνήν καθώς ἐλαλεῖτε ποτέ, σεῖς οἱ ἐξ ἡμῶν τόν κόσμον ἀφήσαντες. Ἐκάθισεν ἡ ψυχή εἰς τόν τόπον, ὡς τῆς ἔπρεπε κατά τήν τάξιν αὐτῆς καί ἀξίαν; Αὕτη δέ ἡ πρό τῶν ὀφθαλμῶν ἡμῶν ἐν τῷ τάφῳ κειμένη κόνις, αὕτη ἡ δυσωδία καί τά κόκκαλα καί τά σώματα εἶναι ἐκείνων τῶν νέων καί νεανίδων, ὅπου ἠγαπούσατε ποτέ; Αὕτη εἶναι ἡ σάρξ ὅπου ἐνηγκαλίζεσθε τότε, καί ἀκολάστως ἐφιλεῖτε; Οὗτος ὁ βρῶμος, ἐκεῖνο τό πρόσωπον εἶναι, ὅπερ νυκτός καί ἡμέρας ἀχορτάστως κατεφιλεῖτε; Αὕτη ἡ ὕλη ἡ ῥυπαρά, ἡ σάρκα ἐκείνη εἶναι, ὅπου ἐνηγκαλίζεσθε τότε καί ἡμαρτάνετε;»
Ταῦτα ἡμῶν ἐρωτώντων νοοῦμεν ἅμα καί τήν ἐκείνων ἀπόκρισιν λέγουσαν· «Βλέπετε ἀκριβῶς, καί πιστεύσατε οἱ ἐν σαρκί ὄντες καί ἐν βίῳ τῷ ματαίῳ· γνωρίσατε, ὅταν ἐν ταῖς κλίναις σας αφίνετε τάς συμβίας σας, καί μετά τῶν πορνῶν συμπλέκεσθε· ὅταν εἰς τόν βόρβορον ἐγκυλίεσθε, γνωρίσατε, ὅτι ὅλα τά μέλη ὅπου κατασπάζεσθε, δυσωδίαν καί κοπρίαν ἐφιλεῖτε. Μάθετε, ὅτι ὁπόταν τήν ἐπιθυμίαν εἰς αὐτά ἐξανάπτετε, σκώληκα καί σαπρίαν ἐπιθυμεῖτε. Μή πλανᾶσθε, ὦ νέοι καί νεανίδες ἄγνωστοι, εἰς τό μάταιον κάλλος τῆς νεότητος· ὅτι καί σεῖς, καθώς ἡμεῖς οἱ σεσαπημένοι νεκροί, ὅπου βλέπετε, θέλετε γίνει. Καί ἡμεῖς ἐν τῷ κόσμῳ ὄντες ποτέ καί ἐφαντάσθημεν, καί ἐστολίσθημεν, καί ἐμερίσθημεν, καί ἠγαπήσαμεν, καί ἀπολαύσαμεν, καί ἐχάρημεν, καί τώρα, ὡς βλέπετε, εἰς πηλόν καί δυσωδίαν ὅλα κατήντησαν. Λοιπόν μή πλανηθῆτε, ἀλλά παρ’ ἡμῶν τῶν προλαβόντων, καί ἐν τῷ τάφῳ κειμένων, διδάχθητε, καί σωφρονισθῆτε, καί πιστεύσατε, ὅτι εἶναι ἐν τῷ Ἅδῃ κρίσις, καί κόλασις ἀτελεύτητος· εἶναι σκότος ἀφώτιστον, καί γέεννα, καί σκώληξ ἀκοίμητος, εἶναι κλαυθμός ἀσίγητος, καί βρυγμός ὀδόντων ἀκατάπαυστος· εἶναι θλῖψις ἀθεράπευτος, καί κρίσις ἀπροσωπόληπτος, καί εἶναι ὑπηρέται ἀσυγχώρητοι, καί πένθος πικρόν καί αἰώνιον».
Ταῦτα, εἰ καί μή διά λόγων, ἀλλά διά πραγμάτων πρός ἡμᾶς, ἀδελφοί, οἱ ἐκεῖ προλαβόντες διδάσκουσι, τά ὁποῖα ἡμεῖς ἐνθυμούμενοι διψῶμεν ὡς ὕδωρ πικρόν νά μάθωμεν, ἤ νά ἀκούσωμεν, ἤ νά γνωρίσωμεν, τό ποῦ ἄρα εὑρίσκονται αἱ τούτων ψυχαί, ἤ ἄνω, ἤ κάτω, ἤ ἄρα νῦν βλέπουσιν ἡμᾶς ἐκεῖναι ἤ ὅταν ὑπάγωμεν ἡμεῖς ἐκεῖ θά εὕρωμεν αὐτούς καί θά τούς γνωρίσωμεν; Ἀλλά οὐδείς ταῦτα εἶδε, διότι οὐδείς ἐκεῖθεν ἐστράφη, ἵνα μαρτυρήσῃ περί τῶν ἐκεῖ πῶς εἶναι. Ἀλλά ἀπετείχισεν αὐτά ἀπό ἡμᾶς ὁ Θεός, καί ἀπέκρυψεν, ἕως οὗ καί ἡμεῖς ἀπέλθωμεν, καί ἀπελάβωμεν τῶν ἐκεῖ, ὁπόταν ἐκ νεκρῶν ἀναστῶμεν ἅπαντες, καί παρασταθῶμεν, καί ἐξομολογησώμεθα καί δώσωμεν λόγον εἰς ἐκεῖνο τό μέγα καί ἀδιήγητον Κριτήριον. Ὅτε ὁ φοβερός Κριτής ἐξ οὐρανοῦ ἔλθῃ νά κρίνῃ πᾶσαν τήν οἰκουμένην, ἀπό Ἀνατολῶν ἕως Δυσμῶν· ὅτε αἱ φωναί τῶν φοβερῶν ἐκείνων σαλπίγγων λαλήσωσιν· ὅτε ἡ κτίσις πᾶσα φόβῳ καί τρόμῳ θέλει κλονισθῆ καί ταραχθῆ· ὅτε οἱ τάφοι θέλουν ἀνοιχθῆ, καί πᾶσα σάρξ θέλει ἀναστηθῆ γυμνή καί τετραχηλισμένη· ὅτε πᾶν στόμα θέλει σφραγισθῆ, καί πᾶσα γλῶσσα θέλει ἐξετασθῆ· ὅτε ὁ τοῦ πυρός ποταμός θέλει ρεύσει ἔμπροσθεν τοῦ Κριτοῦ, περί τοῦ ὁποίου λέγει ὁ Δανιήλ· «Ἐθεώρουν ἕως οὗ θρόνοι ἐτέθησαν, καί παλαιός ἡμερῶν ἐκάθητο. Ὁ θρόνος αὐτοῦ φλόξ πυρός· οἱ τροχοί αὐτοῦ πῦρ φλέγον· ποταμός πυρός εἷλκεν (ἔρρεεν) ἔμπροσθεν αὐτοῦ· χίλιαι χιλιάδες ὑπηρέτουν αὐτῷ, καί μύριαι μυριάδες παρειστήκεισαν αὐτῷ. Κριτήριον ἐκάθισε, καί βίβλοι ἠνεῴχθησαν» (Δαν. ζ’ 9 – 10).
Ἐκείνη εἶναι ἡ ἡμέρα καί ὥρα, περί τῆς ὁποίας λέγει ὁ Δαβίδ· «Ἵνα τί φοβοῦμαι ἐν ἡμέρα πονηρᾷ; ἡ ἀνομία τῆς πτέρνης μου κυκλώσει με». (Ψαλμ. μή’ 6). Ἐκείνην τήν ἡμέραν κατηράσατο ὁ Ἰώβ, λέγων· «Καταράσαιτο αὐτήν ὁ καταρώμενος τήν ἡμέραν ἐκείνην, ὁ μέλλων τό μέγα κῆτος (τουτέστι τόν διάβολον) χειρώσασθαι» (Ἰώβ γ’ 8).
Περί ἐκείνης τῆς ἡμέρας καί ἕτερος Προφήτης λέγει· «Ἰδού ἡμέρα Κυρίου ἔρχεται, καιομένη ὡς κλίβανος καί φλέξει αὐτούς… λέγει Κύριος παντοκράτωρ» (Μαλαχ. δ’. 1). Καί τίς νά ὑπομείνῃ τήν ἡμέραν ὅπου θά ἔλθῃ; Ὅταν ὁ Θεός φανερῶς ἔλθῃ, ὁ Θεός ἡμῶν, καί οὐ παρασιωπήσεται, καί γύρωθεν αὐτοῦ καταιγίς τρομακτική θέλει συγκλονίσει τόν οὐρανόν ἄνω καί τήν γῆν. Διότι ἔρχεται ὁ Κύριος ἵνα κρίνῃ τόν λαόν αὐτοῦ, καί τότε πᾶσα σάρξ θέλει παρασταθῆ εἰς τό φοβερόν ἐκεῖνο Κριτήριον· ὅπου δέν ὑπάρχει μικρός ἤ μέγας, δοῦλος καί ἐλεύθερος· ὅπου δέν ὑπάρχει βασιλεύς ἤ ὑποκείμενος· ἀλλ’ ἐξ ἴσου πάντες κατάδικοι· ὅλοι δεδεμένοι, ὅλοι γυμνοί, μηδεμίαν ἔχοντες ἄλλην σκέψιν, ἀλλά τρέμοντες, κλαίοντες, ταρασσόμενοι, ἀγωνιῶντες, μεριμνῶσιν εἷς ἕκαστος τί νά εἴπῃ, ἤ τί ἀπολογηθῇ εἰς τόν Κριτήν περί τῶν κακῶν τά ὁποῖα ἔπραξε.
Ποῦ ἐκεῖ τῶν βασιλέων ἡ φαντασία; Ποῦ ἡ τῶν τυράννων μεγαλαυχία; Ποῦ ἡ τῶν ἀφρόνων ὑπερηφανία; Ποῦ ἡ τῆς νεότητος κακία; Ποῦ ὁ στολισμός τῶν ἐνδυμάτων; Ποῦ οἱ παραστεκόμενοι καί παρατρέχοντες δοῦλοι; Ποῦ ὁ χρυσός καί ὁ ἄργυρος; Ποῦ τά χρυσοχάλινα ἄλογα; Ποῦ τά μυρίσματα, καί τά καπνίσματα τά ἀπολλυμένα; Ποῦ τά νυκτός καί ἡμέρας γινόμενα συμπόσια; Ποῦ οἱ μετά χορῶν καί τυμπάνων τόν οἶνον πίνοντες, τοῦ δέ Θεοῦ καί τῶν πενήτων καταφρονοῦντες; Οὐδέν τούτων εἶναι ἐκεῖ, ἀλλά πικρόν οὐαί. Δέν ὑπάρχει ἐκεῖ μέριμνα πλούτου, ἀλλά φρίκη καί τρόμος· δέν ὑπάρχει ἐκεῖ εὐημερία, ἀλλά μέγας σκοτασμός· δέν ὑπάρχει ἐκεῖ χορός, ἀλλά θρῆνος· δέν ὑπάρχει ἐκεῖ νεότητος φαντασία, ἀλλά ἐν τῷ Ἅδῃ ἐξορία· δέν ὑπάρχει ἐκεῖ παρακάλεσις ἐν ἐκείνῃ τῇ φοβερᾷ ὥρᾳ, ἀλλά δικαία καί ἀκριβής ἀνταπόδοσις. Ἐάν ἐποίησας ἐδῶ εἰς τούς πτωχούς συμπάθειαν, καλοί μάρτυρες εἰς τόν Χριστόν καί παρακαλεσταί διά σέ οἱ ἐλεηθέντες παρά σοῦ πένητες, οἱ ὀρφανοί καί αἱ χῆραι, οἱ ξένοι καί οἱ τυφλοί καί οἱ ἀδύνατοι, οἱ ἐν ἐρήμοις καί ἐν φυλακαῖς καί ἐν ἐξορίαις. Μεγάλοι σου βοηθοί οὗτοι τότε θέλουν γίνει ὑποδεικνύοντες εἰς τόν Χριστόν ὅσα εἰς αὐτούς ἔχεις δώσει· ἐκεῖνα μέ τά ὁποῖα αὐτούς ἐσκέπασας, καί ἔθρεψας, καί ἀνέπαυσας, ὡς ἀδελφός ἠδυνήθη πολλάκις νά παρακαλέσῃ βασιλέα διά τόν ἀδελφόν αὐτοῦ πόσῳ μᾶλλον, ὅταν παρακαλῇ πλῆθος ἀδελφῶν;
Ὅτι δέ ἀδελφούς ὀνομάζει ὁ Χριστός ἐκεῖ τούς πένητας ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρᾳ τῆς Κρίσεως, ἄκουσον Αὐτοῦ πρός τούς ἐκ δεξιῶν Αὐτοῦ τότε παρισταμένους λέγοντος· «Ἐφ’ ὅσον ἐποιήσατε ἑνί τούτων τῶν ἀδελφῶν μου» καί ὑποδεικνύοντος εἰς αὐτούς διά τοῦ δακτύλου, τούς ἐκεῖ καθημένους πρός τούς πόδας Αὐτοῦ πένητας. Ποῖος ἆρα θέλει εἶναι ἄξιος καί μακάριος κατ’ ἐκείνην τήν ὥραν, ὅτε πάντες οἱ Ἄγγελοι καί οἱ ἄνθρωποι θά τρέμωσι, νά ὀνομασθῇ ἀδελφός τοῦ Χριστοῦ; Πόσων θησαυρῶν, πόσων στεφάνων, πόσου πλούτου εἶναι ὑψηλοτέρα ἡ τοιαύτη φωνή; Τίνες ἆρα εἶναι ἐκεῖνοι, ἵνα μακαρίσωμεν αὐτούς, οἵτινες ἐν τῇ φρικτῇ ἐκείνῃ ὥρᾳ τῆς Κρίσεως ἔρχονται θαῤῥετῶς μέ παῤῥησίαν ἄφοβον, καί ὡς Πατέρα γνήσιον τόν Χριστόν γινώσκοντες, καί ἀκριβῶς γνωρίζοντες, ὅτι ὡς υἱούς καί φίλους θέλει ὑποδεχθῆ αὐτούς, ὡς καθαρῶς δουλεύσαντας αὐτόν, καί φυλάξαντας αὐτοῦ τάς ἐντολάς; Τίς ἆρα θέλει εἶναι ἐκεῖνος ὁ τρισμακάριος, τόν ὁποῖον βλέπων ὁ Χριστός ἐπί θρόνου καθήμενος εἰσερχόμενον πρός αὐτόν θέλει ὑποδεχθῆ, καί ὑπαντήσει αὐτόν μέ ἱλαρόν πρόσωπον, καί περιχαρές βλέμμα, καί εὐμενῆ παῤῥησίαν καί ὡς ἀπό χρόνου καί ἀπό ξένης ἐρχόμενον υἱόν καί φίλον καταφιλήσει, καί τοιαῦτα πρός αὐτόν εἴπει; «Φίλε ἀγαθέ καί πιστέ, καλῶς ἦλθες, ὁ τροφεύς μου, ὁ ξενοδόχος μου, ὁ σκεπαστής μου, εὐχαριστῶ τῆς προαιρέσεώς σου, καί δέν λησμονῶ τῆς ἀγάπης σου· ἐνθυμεῖσαι τά ὅσα ἀγαθά μοι ἐποίησας; Γνωρίζεις πῶς μέ ἀνέπαυσας εἰς τόν οἶκον σου;»
Εἶτα κρατήσας αὐτόν ὁ Χριστός ἐκ τῆς χειρός, κατέμπροσθεν ὅλης τῆς μεγάλης ἐκείνης Πανηγύρεως, ἐνώπιον Ἀγγέλων, καί Ἀρχαγγέλων, καί πάσης ἀρχῆς καί ἐξουσίας, Προφητῶν, Ἀποστόλων, Ὁσίων, καί Δικαίων καί στήσας αὐτόν εἰς τό μέσον, θέλει τόν ἀνακηρύξει λέγων εἰς ὅλους περί αὐτοῦ δακτυλοδεικτῶν αὐτόν· «Οὗτος ὁ ἄνθρωπος, πεινῶντά με εἶδε ποτέ, καί ἔθρεψε· διψῶντα, καί ἐπότισε· ῥιγοῦντα, καί ἐσκέπασε· ξένον, καί μέ ὑπεδέχθη· ἀσθενοῦντά με εἶδε, καί βαστάσας, ἐν τῷ οἴκῳ αὐτοῦ εἰσήγαγέ μέ· τούς πόδας μου ἔνιψε, τάς χεῖράς μου ἔπλυνε, καί ἐπί τῆς κλίνης αὐτοῦ ὁλοψύχως ἀνέπαυσέ με. Ἐν ἀνάγκῃ μέ εἶδε, καί ἐλύτρωσεν, ἐν φυλακῇ μέ εὗρε καί ἠγόρασε» (Ματθ. κε’ 31 – 36). Διό καί ἐγώ λέγω πρός αὐτόν· «Καλέ δοῦλε, ἀγαθέ καί πιστέ, ἐπειδή εἰς ὀλίγα ἔγινες πιστός, εἰς πολλά νά σέ καταστήσω, εἴσελθε εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου σου (αὐτ. 21), ἀπόλαυσον τῆς τρυφῆς τοῦ Παραδείσου μου, είσελθε εἰς τήν ζωήν τήν αἰώνιον». Καί ὄχι δέ μόνον ταῦτα θέλει εἴπει ὁ Χριστός εἰς τούς εὐαρεστήσαντας αὐτόν, ἀλλά θέλει ἀναπαύσει αὐτούς εἰς θρόνους, καί θέλει ὑπηρετήσει αὐτούς.
Ἵνα λοιπόν καί ἡμεῖς τῆς τοιαύτης τιμῆς καί φωνῆς καί δόξης ἀπολαύσωμεν, ἄς προλάβωμεν, ἵνα μή ἔξω μείνωμεν· ἄς σπουδάσωμεν, ἀγαπητοί, ἵνα καταλάβωμεν· ἄς ἀφήσωμεν τάς ματαίας ὀκνηρίας ἐκείνας· ἄς ἀποῤῥίψωμεν τάς ψευδεῖς ἐλπίδας. Μή πλανηθῶμεν πλέον καί ἐμπαίξῃ ἡμᾶς ὁ πονηρός· μή ῥίψῃ ἡμᾶς εἰς τήν σήμερον καί αὔριον ὁ δόλιος λογισμός· διότι πολλοί πολλά βουλευσάμενοι, εἰς τήν αὔριον δέν ἔφθασαν, ἀλλά ἔξαφνα ἡρπάγησαν ὥσπερ τό πουλίον ἀπό τό γεράκιον, καί ὡς τό ἀρνίον ἀπό τόν λύκον, καί ὡς ὁ αἰχμάλωτος ὑπό τοῦ λῃστοῦ, καί οὔτε νά ὁμιλήσωσιν ἠδυνήθησαν, οὔτε διαθήκην τινά νά ποιήσωσιν. Οἱ μέν κοιμηθέντες ἀφ’ ἑσπέρας ὑγιεῖς, δέν ἔφθασαν τό πρωΐ· οἱ δέ ἐπί τῆς τραπέζης καθήμενοι, ἐν αὐτῇ ἐξεψύχησαν. Ἄλλοι δέ ἐν ὁδῷ περιπατοῦντες, εὐθέως ἀπέθανον· ἕτεροι εἰς λουτρόν εὑρισκόμενοι, τό αὐτό λουτρόν ἔσχον ἐντάφιον· ἄλλοι δέ εἰς τό νυμφοστόλιον ὄντες, ἔξαφνα ἡρπάγησαν, καί τά αὐτά ἐνδύματα εἶχαν ἐπιγάμια καί ἐντάφια καί διεδέχθησαν τούς παίζοντας οἱ θρηνοῦντες καί τούς χορευτάς οἱ πενθοῦντες. Καί ταῦτα πάντα καλῶς γνωρίζομεν, τό δέ δεινότερον εἶναι τό ὅτι θεληματικῶς καί ἐν γνώσει ἡμῶν ἁμαρτάνομεν, καί πλανώμεθα· διά τό ὁποῖον οὐδεμίαν ἀγάπην καί συγχώρησιν παρά Θεοῦ θά ἔχωμεν, διότι οὐχί ἐν ἀγνοίᾳ, ἀλλά ἐν γνώσει πλανώμεθα· καί ἀκούοντες τῶν Θείων Γραφῶν ἐπαινουσῶν τά καλά, δέν ποιοῦμεν αὐτά.
Λοιπόν παρακαλῶ, μή μόνον ἀκροαταί τῆς διδαχῆς γενώμεθα, ἀλλά καί ποιηταί. Ἐάν λοιπόν τις μετά τήν ἀκρόασιν τῶν λόγων τούτων, συνήθειαν πονηράν πορνείας ἔχων, τήν ἀπέῤῥιψεν, οὗτος ὄντως καλός ἀκροατής. Ἐάν τις κατανυγείς εἰς τούς λόγους τούτους, καί ἐλεήμων, καί εὐμετάδοτος γένηται, οὗτος καλός ἀκροατής. Ἂς κάμνωμεν λοιπόν καί ἡμεῖς οὕτως, ἵνα μή εἰς κρῖμα ἡμῶν γένηται ἡ ἀνάγνωσις αὕτη, ὅτι ἀκούομεν καί δέν ποιοῦμεν. Διότι ἐάν ὁ θάνατος τοῦ ἀδελφοῦ σου δέν σέ σωφρονίσῃ, οὐδείς δύναται νά σέ σωφρονίσῃ. Ἐάν νεκρόν βλέπων δέν μετανοήσῃς, πότε λοιπόν θέλεις ἐπιστρέψει; Καί ἐάν ἀπό τά νῦν λεγόμενα δέν κατανυγῇς, οὐδέποτε θέλεις ἀποχωρισθῆ τῆς ἁμαρτίας.
Ταύτην, ἀγαπητοί, τήν τῶν θείων λογίων τράπεζαν οἱ προαπελθόντες πρός Χριστόν ἀδελφοί ἡμῶν παρέθηκαν. Ταῦτα τά ζωοποιά φαγητά ἡτοίμασαν δι’ ἡμᾶς, τοῦτον τόν οἶνον ἐκέρασαν εἰς ἡμᾶς. Ταύτην εἰς ἡμᾶς τήν εὐφροσύνην καί τήν σωτηρίαν ἐχάρισαν, ὅπως ταῦτα μελετῶντες ἐν νυκτί, καί ἐν ἡμέρᾳ, καί πάσῃ ὥρα, ἐν Ἐκκλησίαις καί ἐν ἀγοραῖς, ἐν οἴκοις καί ἐπί τραπέζης, εἰς κλίνας, εἰς λουτρά, εἰς φυλακάς, εἰς συμπόσια καί εἰς συνέδρια, δυνηθῶμεν νά ἀποχωρισθῶμεν τῆς πονηρᾶς ἀμελείας καί νά ἐπιστρέψωμεν τάς ψυχάς ἡμῶν πρός μετάνοιαν. Καί κἄν ἀπό τοῦ νῦν ἄς ἀποχωρισθῶμεν τῶν ἀνομιῶν ἡμῶν, καί ἄς παρακαλέσωμεν τόν Δεσπότην Χριστόν, ἵνα τῆς τῶν οὐρανῶν Βασιλείας τύχωμεν. Χάριτι καί φιλανθρωπίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ· ὅτι Αὐτῷ πρέπει πᾶσα δόξα, τιμή, καί προσκύνησις, νῦν καί ἀεί, καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
ΠΗΓΗ: Βίβλος καλουμένη Οδηγός τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου Ἐπισκόπου Θεουπόλεως & Ἀντιοχείας. Ἒκδοσις 3η ὑπό Γέροντος Χρύσανθου Σκουρτανιώτου Μοναχοῦ, τοῦ αὐταδέλφου αὐτοῦ Γερασίμου Ἱερομονάχου καί τῆς Συνοδείας αὐτοῦ. ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1970 (Σελ. 224). Πρόλογος τοῦ ἐν Μοναχοῖς ἐλαχίστου Βίκτωρος Ματθαίου Καθηγουμένου τῆς ἐν Κρονίζῃ, Κουβαρᾶ Ἀττικῆς Ἱερᾶς καί σεβασμίας Δεσποτικῆς Μονῆς Μεταμορφώσεως του Σωτῆρος (10η Αὐγούστου 1970).
