Ἀναγινωσκόμενος τῷ Σαββάτῳ τῶν ψυχῶν
Τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου
Ἔρχεται ἔξαφνα μία ὥρα, καί ὅλα παύουσι· μικρός πυρετός καί πόνος, καί ὅλα εἰς οὐδέν λογισθήσονται· μία νύξ βαθεῖα καί σκοτεινή καί ὀδυνηρά, καί φέρεται ὡς κατάδικος ἐκεῖ ὅπου τόν παίρνουσι. Πολλῶν σοι, ἄνθρωπε, τῶν ὁδηγῶν χρεία, πολλῶν σοι τῶν βοηθῶν καί εὐχῶν ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ τοῦ χωρισμοῦ τῆς ψυχῆς σου. Μέγας τότε ὁ φόβος καί ὁ τρόμος, μέγα τό Μυστήριον καί ἡ περίστασις· μεγάλη ἡ διάβασις πρός ἐκεῖνον τόν κόσμον· διότι, ἐάν ἀπό χώραν ἀπερχόμενοι ὁδηγῶν τινων χρειαζόμεθα, πόσον περισσότερον ὅταν ὑπάγωμεν εἰς τόν ἀπέραντον αἰῶνα, ὅθεν οὐδείς ἐκεῖθεν ἐστράφη; Πολλῶν σοι, λέγω, τότε τῶν βοηθῶν ἡ χρεία ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ. Ἡ μόνη ὥρα, καί οὐχί ἄλλη ὥρα· ἡ μόνη γέφυρα, καί πέραμα ἕτερον μή ἔχουσα· τό πάντων τέλος, καί ὁ πάντων φόρος. Σκληρόν τό πέρασμα, ἀλλά ὅλοι δι’ αὐτοῦ ἀπερχόμεθα· στενή καί τεθλιμμένη ἡ ὁδός, ἀλλά πάντες δι’ αὐτῆς διερχόμεθα. Πικρόν καί δεινόν τό ποτήριον, ἀλλά πάντες αὐτό, καί οὐχί ἄλλο πίνομεν. Μέγα καί ἀνεκδιήγητον τό τοῦ θανάτου μυστήριον, καί οὐδείς ἡμῖν δύναται νά τό διηγηθῃ· ὅτι φρικτά καί φοβερά ἅπερ τότε βλέπει ἡ ψυχή, ἀλλά οὐδείς ἀπό ἡμᾶς ταῦτα γινώσκει, εἰμή μόνον ἐκεῖνοι οἱ ἀπερχόμενοι.
Δέν βλέπεις, εἰπέ μοι, ὁπόταν πρός τελευτῶντας Ἀδελφούς καί ψυχοῤῥαγοῦντας παρακαθήμεθα, ποῖα φοβερά βλέπομεν τότε γινόμενα; Πῶς ταράσσονται καί στενάζουσι; Πῶς ἱδρώνουσι ψυχρόν καί πικρόν ἱδρώτα, ὥσπερ οἱ θερισταί εἰς τό χωράφιον; Πῶς τούς ὀφθαλμούς περιστρέφουσιν ἐδῶθεν καί ἐκεῖθεν; Πῶς μερικοί τρίζουσι τούς ὀδόντας καί τρομάσσουν; Πῶς ταράσσονται καί τάς τρίχας αὐτῶν ἀνασπάζουσι; Πῶς ἐκ τῆς κλίνης σηκώνονται, καί φεύγειν βουλόμενοι οὐ δύνανται; Διότι βλέπουσιν ἐκεῖνα, ὅπου οὐδέποτε εἶδαν, καί ἀκούουσιν ἐκεῖνα, ὅπου οὐδέποτε ἤκουσαν, καί παθαίνουσιν ἐκεῖνο, ὅπου οὐδέποτε ἔπαθον. Ζητοῦσι τόν λυτρούμενον καί οὐδείς λυτρώνει αὐτούς· ζητοῦσι τόν συνοδεύοντα, καί οὐδείς ὁ συνοδεύων· παρακαλοῦσι, καί οὐδείς ὁ τολμῶν. Τούς ὁποίους βλέποντες ἡμεῖς, τρέχομεν καί κλαίομεν, καί κρατοῦντες τάς χεῖρας αὐτῶν, ἀσπαζόμενοι τοῖς δάκρυσι βρέχομεν, καί σφογγίζομεν τόν ἱδρῶτα τοῦ προσώπου αὐτῶν, καί τούς ὀφθαλμούς ἀσπαζόμεθα, τήν δέ γλῶσσαν φλεγομένην δροσίζομεν ὕδατι· τά ὠτία ἡμῶν σιμώνοντες, ἵνα καί τῶν μικρῶν λογίων αὐτῶν ἀκούσωμεν εἶτα καί ἐρωτῶμεν αὐτούς λέγοντες· πῶς βλέπεις σεαυτόν, ἀδελφέ, μή οὖν φοβοῦ, ὅτι φιλάνθρωπος ἐστιν ὁ Θεός.
Ταῦτα πρός αὐτούς λέγοντες, καί τά στήθη τοῖς δάκρυσι βρέχομεν, καί τήν καρδίαν κατακαιόμεθα, ὅτε ταῦτα λέγομεν. Οὐκ ἔστιν εἰς ἡμᾶς τότε ἔρως πονηρός, οὐκ ἔστι τότε χρημάτων φροντίς, καί φαγητῶν. Ἀλλά βλέποντες τό μέγα τοῦ θανάτου Μυστήριον τρέμομεν, καί τάς κεφαλάς ἡμῶν κινοῦμεν καί τό ὄμμα στυγνάζοντες, ἑαυτούς ταλανίζομεν, οὐαί, οὐαί ἡμῖν λέγοντες. Ὁπόταν ὁ ἀπερχόμενος, ὅλους ἡμᾶς ἀποχαιρετᾷ καί λέγει· Ἔῤῥωσθε, Ἀδελφοί μοι καλοί, ἔρρωσθε, καί ὑπέρ ἐμοῦ τῇ ὥρᾳ ταύτῃ ἀναστάντες προσεύξασθε· ὅτι εἰς ὁδόν νῦν μακράν ἀπέρχομαι, καί εἰς τήν ὁποίαν οὐδέποτε ἐπεριπάτησα· καί εἰς χώραν ξένην, ὅπου οὐδείς ἐκεῖ μέ γνωρίζει· καί εἰς κόσμον φοβερόν, ὅθεν οὐδείς ἐπέστρεψε. Λοιπόν σῴζεσθε, ἀγαπητοί Ἀδελφοί καί φίλοι, ὅτι ἐγώ πλέον οὐκ εἰμι φίλος, ἀλλά ξένος· σῴζου καλή συνοδία, ἀλλά οὐκ ἔτι μου συνοδία, εἰμή θρηνῳδία. Σώζεσθε πάντες, καί δεῦτε καταλάβετε· ἀναμένομέν σας γάρ ἐκεῖ, ἵνα ἔλθετε, ἐγώ δέ πλέον δέν ἔρχομαι πρός ἐσᾶς. Εἴ τι οἴδαμεν, οἴδαμεν, καί εἴ τι ἐπράξαμεν, ἀπολαμβάνομεν. Φέρομαι, καί οὐ γινώσκω ποῦ ἀπέρχομαι· νῦν εἴ τι ἀγαθόν ἔπραξα, τοῦτο καί ἀπαντήσει μοι· εἴ τι δ’ ἄν ἐπί τῆς γῆς ἐθησαύρισα, τοῦτο μοι ὄφελος· ἐάν τινα ἠλέησα αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἐλεηθήσομαι· ἐάν τινα ἐσκέπασα, νῦν σκεπασθήσομαι. Ὅτι βαρεῖα καί πικρά αὕτη ἡ ὥρα τοῦ χωρισμοῦ τῆς ψυχῆς μου ὑπέρ πᾶσαν ὥραν· ὅτι ἀνέτοιμος ἐπάρθηκα· σκοτεινή μοι ἡ παροῦσα νύξ· ὅτι ἄκαρπος ἐκόπηκα, βαρεῖα μοι ἡ ἀπολογία.
Δάκρυα οὐκ ἔχω, καί παρακαλῶ σας, δακρύσατε ἐπ’ ἐμοί· συμπαθήσατε καί προσεύξασθαι πρός Κύριον, ἵνα εὕρω ἐκεῖ μικράν ἄνεσιν· ἵνα λάβω ἐκεῖ μικρόν ἔλεος, ὅτι πολλά ἥμαρτον. Καί τί μοι κηρία ἀνάπτετε, Ἀδελφοί; ὅτι ἐγώ τήν λαμπάδα τῆς ψυχῆς μου δέν ἄναψα. Τί δέ με ἐνδύματα λαμπρά ἐνδύετε; ὅτι οὐκ ἔχω ἐμαυτῷ γάμου ἔνδυμα. Τί δέ μου καί μέ ὕδωρ τό σῶμα ἐπλύνετε, ὅτι οὐκ ἔπλυνα ἐμαυτόν τῷ τῶν δακρύων ὕδατι. Τί δέ με καί εἰς τάφον μετά Ὁσίων κατατίθετε, ὧν τόν βίον καί τόν τρόπον οὐκ ἔπραξα; Οἲμοι πῶς ἐμαυτόν ἐπλάνεσα, καί ἐνέπαιξα λέγων· ὅσον εἰμί νέος, ἀπολαύσω τῆς τοῦ κόσμου χαρᾶς, θεραπεύσω μου τήν σάρκα, καί ἐν ὑστέροις μετανοῶ, ὅτι ὁ Θεός φιλάνθρωπος ὤν, πάντως ποιήσει μου τήν συγχώρησιν.
Ταῦτα ἐννοῶν καθ’ ἡμέραν, τήν ζωήν μου κακῶς ἐξωδίασα· ἐδιδασκόμην, καί οὐ προσεῖχον· ἑρμηνευόμην, καί κατεγέλων· ἤκουα τῶν Γραφῶν, καί ὡς μή ἀκούων ἐποίουν· ἤκουον περί κρίσεως καί θανάτου, καί ὡς ἀθάνατος καί αἰώνιος κατεφρόνουν· καί ἰδού ἀνέτοιμος ἀπέρχομαι, καί οὐδείς ὁ βοηθῶν· ἰδού ἀμετανόητος κατελήφθην, καί οὐδείς ὁ ἀπαλλάτων· ἰδού δέομαι, καί οὐδείς ὁ εἰσακούων· ἰδού καταδικάζομαι, καί οὐδείς ὁ λυτρούμενος. Δικαία ἡ κρίσις τοῦ Θεοῦ· ποσάκις μετανοεῖν συνετασσόμην, καί πάλιν χειρότερον ἔπραττον· ποσάκις μέ ἠλέησεν, ἐγώ δέ παρώργιζα.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
ΠΗΓΗ: Βίβλος καλουμένη Οδηγός τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου Ἐπισκόπου Θεουπόλεως & Ἀντιοχείας. Ἒκδοσις 3η ὑπό Γέροντος Χρύσανθου Σκουρτανιώτου Μοναχοῦ, τοῦ αὐταδέλφου αὐτοῦ Γερασίμου Ἱερομονάχου καί τῆς Συνοδείας αὐτοῦ. ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1970 (Σελ. 224). Πρόλογος τοῦ ἐν Μοναχοῖς ἐλαχίστου Βίκτωρος Ματθαίου Καθηγουμένου τῆς ἐν Κρονίζῃ, Κουβαρᾶ Ἀττικῆς Ἱερᾶς καί σεβασμίας Δεσποτικῆς Μονῆς Μεταμορφώσεως του Σωτῆρος (10η Αὐγούστου 1970).
