Εἰ Μωσέως καί τῶν Προφητῶν οὐκ ἀκούουσιν, οὐδέ ἐάν τις ἐκ νεκρῶν ἀναστῆ, πεισθήσονται, λέγει ὁ Κύριος εἰς τό ις’ Κεφ. τοῦ Λουκᾶ ἐν τῇ παραβολῇ τοῦ πλουσίου καί τοῦ Λαζάρου, ὅπου ὑπῆρχεν εἰς πολλήν ὀδύνην βασανιζόμενος ὁ πρῲην ἔκλαμπρος καί περίφημος, ὁ ἐμπεπλησμένος παντός ἀγαθοῦ εἰς τοῦτον τόν Κόσμον, ἐζήτα μίαν ρανίδα νερόν εἰς τήν γέεναν, φλογιζόμενος ὑπό ἀμέτρου δίψῃς καί ἐκκαιόμενος, καί δέν ἐπέτυχε τοῦ αἰτήματος, ἀλλά ἤκουσεν ἀπό τόν φιλόξενον Ἀβραάμ ὁ μισάδελφος καί ἄσπλαγχος ταῦτα. Ἐνθυμήσου τέκνον ὅτι ἀπέλαβες τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σου. Ὁ δέ πτωχός Λάζαρος εἶχε θλίψεις, πεῖναν καί δίψαν, καί τώρα ἀγάλλεται καί παρακαλεῖται, ἀπολαβών τήν τῶν πόνων ἀντάμειψιν. Καί σύ πάλιν ὀποῦ εἶχες τότε πᾶσαν σωματικήν παράκλησιν, νά ὀδυνᾶσαι τώρα αἰώνια.
Ἀφοῦ γοῦν εἴδεν ὁ ἄθλιος ὅτι δέν εὕρισκε ποσῶς ἔλεος διά λόγου του, ἐνεθυμήθη τῶν ἀδελφῶν αὐτοῦ, καί παρεκάλεσε τόν Ἀβραάμ νά στείλῃ τόν Λάζαρον, ἤ ἄλλον νεκρόν, εἰς τόν οἶκόν του νά τούς ἀναγγείλῃ τήν βάσανον ὀποῦ εἶχεν ἐκεῖνος διά νά φοβηθοῦν νά μετανοήσουσιν, ἵνα μή αὐτοί κολασθῶσιν. Ὁ δέ εἶπεν αὐτῷ· Ἔχουσι τάς Βίβλους τῶν Προφητῶν, καί ἄς ἀκούσον τά λόγιά τους νά διορθώσουν τήν πολιτείαν τους. Πλέον κήδεται ὁ πλάστης Θεός τῶν ἀδελφῶν σου ὀποῦ τούς ἐποίησε παρά ἐσένα, καί μή σέ μέλῃ διά λόγου τους· ἔχουσι διδασκάλους καί ἄς πιστεύουν. Ὁ δέ πλούσιος εἴπε, καί αὐτός ἤκουε τάς Γραφάς, ἀλλά δέν ἐπίστευεν, ἀμή ἐνόμιζε πῶς εἶναι μῦθοι καί ψεύματα, διά τοῦτο εἴπεν· Οὐχί πάτερ, δέν πιστεύουσι τῶν Γραφῶν τόσον, ὅσον ἐάν τις ἐκ τῶν νεκρῶν ἀναστῇ. Λέγει του ὁ Ἀβραάμ· Ἐάν τάς Γραφάς ἀπιστοῦσι, μήτε ἐάν ἀναστηθῇ καί νεκρός, πιστεύουσιν.
Οὕτως εἶναι ἡ ἀλήθεια, ἀδελφοί. Ὅτι ἐάν τῶν Γραφῶν δέν πιστεύουσι τινές, ὀποῦ τάς ἐρεύνησαν, καί ἐξέτασαν τόσοι σοφώτατοι Διδάσκαλοι καί ἅγιοι ἄνδρες, καί ἔστερξαν αὐτάς ὡς ἀψευδεῖς, καί μηδένα δόλον ἤ λάθος ἐν ταύταις εὑρήκασι, πῶς νά ἠθέλασι πιστεύσῃ τῶν ἀναστάντων νεκρῶν, ὀποῦ πολλοί ἀνέστησαν κατά φαντασίαν ἐκ διαβολικῆς συνεργίας, καί ἀπέστρεψαν τούς ἁπλουστέρους τῆς εὐθείας ὁδοῦ, καί τούς ἔρριψαν εἰς ἀπώλειαν; Μάλιστα τότε ἤθελε σοφισθῇ ὁ Διάβολος, καθώς λέγει ὁ Βουλγαρίας Θεοφύλακτος, βλέπωντας τούς ἀνθρώπους πῶς πιστεύουσι τοῖς νεκροῖς, νά σπείρῃ δόγματα τῆς κακίας του, ὅσα ἤθελεν εἰς τούς ἀνοήτους περί τοῦ ᾅδου, νά γίνωνται πολλαῖς σύγχυσες καθ’ ἑκάστην, καθώς τόν καιρόν τῶν εἰκονομάχων, καί τῶν λοιπῶν αἱρετικῶν, ὀποῦ εἶχεν ἡ Ἐκκλησία τοιοῦτον πόλεμον. Ἀμή τώρα δέν ἠμπορεῖ ὁ ἀποστάτης νά πλανέσῃ τινά, ἐπειδή ἐρευνήσασι τάς Γραφάς ἀκριβῶς, καί ἐμμελῷς οἱ φωστῆρες τῆς Οἰκουμένης, καί λάμπουσιν ὡς τό φῶς τοῦ Ἡλίου, ὅθεν φαίνεται δι’ αὐτῶν ὁ κλέπτης καί γνωρίζεται. Λοιπόν αὐτάς ἄς πιστεύσωμεν, ἀδελφοί, καί μή ζητοῦμεν νεκρῶν ἀνάστασιν. Ταῦτα δέ ἔγραψα ἐδῶ εἰς τήν ἀρχήν ἐτούτου τοῦ λόγου, διά νά μή τολμήσῃ τις ἄγνωστος νά εἰπῇ, πῶς εἶναι τά ἐνθάδε ἐγγεγραμμένα ψεύματα, καθώς τινές ἀνόητοι λέγουσιν, ὅτι ὁ Θεός εἶναι φιλάνθρωπος, καί δέν κολάζει τινά Χριστιανόν, ἀλλά τούς ἀπίστους. Καί τίς ἤλθεν ἀπό τόν ᾅδην νά μᾶς εἰπῇ ἐάν ήναι ἀλήθεια ὅσα λέγουσιν αἱ Γραφαί περί τοῦ Παραδείσου, καί τῆς κολάσεως; καί ἄλλα ὅμοια φλυαρήματα, τά ὁποῖα ὅσοι τά λέγουσιν, εἶναι ἄπιστοι μᾶλλον, ἤ Χριστιανοί καί Ὀρθόδοξοι, οἵτινες, ὅταν τούς ῥίψουσιν οἱ δαίμονες εἰς ἐκεῖνα τά πάνδεινα κολαστήρια, τότε τά θέλουσι πιστεύσει οἱ ἄθλιοι.
Ἀρκετόν ἧτον ὅσα ἐγράψαμεν εἰς τά ἄνω γεγραμμένα γ’ Κεφ. καί μάλιστα τό περί τῆς δόξης τοῦ Παραδείσου, νά σέ παρακινήσουν, ὦ ἁμαρτωλέ, πρός μετάνοιαν καί ἱκανοποίησιν τῶν σῶν ἐγκλημάτων, διά νά μήν ὑστερηθῇς τοιαύτης Μακαριότητος. Ἀλλά πόσον εἶναι νά προσθέσῃς εἰς τήν μεγάλην ζημίαν, καί τό βάρος τῆς τιμωρίας, καί τήν δριμύτητα τῆς κολάσεως, ὀποῦ εἶναι ἡτοιμασμένη τοῖς ἁμαρτάνουσι; Δέν ἠμπορεῖς οὔν νά παρηγορηθῇς εἰς τοῦτο, λέγωντας, ὅτι ἐάν ἦμαι κακός, ὅλη μου ἡ ζημία εἶναι νά μήν ἀπολαύσω τόν Θεόν, μά δέν λαμβάνω ἑτέραν παίδευσιν. Οὐκ ἔστι τοῦτο, οὐκ ἔστιν. Ἀλλά εἶναι χρεία, ἤ εἰς τόν Παράδεισον νά ἦσαι εἰς τήν συνοδίαν τῶν Ἀγγέλων, νά δοξάζῃς σύν αὐτοῖς τόν Κύριος πάντοτε, ἤ μέ τούς δαίμονας νά ὀδυνᾶσαι εἰς τήν κόλασιν ἀτελεύτητα. Καί ὅσον εἶναι ὁ κλῆρος τῶν δικαίων καλότυχος, τόσον πάλιν ἡ τῶν κολασμένων κατάστασις ἐλεεινή καί ταλαίπωρος. Ὅτι ἡ ἀπόλαυσις τῶν Ἁγίων εἶναι ἕνα οἰκουμενικόν ἀγαθόν καί παντέλειον, εἰς τό ὁποῖον περιέχονται ὅλα τά καλά, ὀποῦ ἠμπορεῖ νά καταλάβῃ ὁ ἀνθρώπινος νοῦς. Καί πάλιν ἡ παίδευσις τῶν κολασμένων εἶναι ἕνα κακόν πανώδυνον, καί ταλαιπωρία ὁλόκληρος, χαλεπωτέρα ἀσυγκρίτως καί δριμυτέρα ἀπό ὅλα τά πρόσκαιρα κολαστήρια. Γίνωσκε γοῦν ὅτι αἱ ἀσθένειαι καί πόνοι τῆς παρούσης ζωῆς εἶναι κακά μερικά, δι’ αὐτό δέν βασανίζουν κοινῶς ὅλα τά μέλη καί αἰσθήσεις ἡμῶν, ἀλλά μόνον μερικῶς, τουτέστιν ἕνα κακόν εἶναι τῶν ὀμμάτων, ἄλλο τῶν ὠτίων, ἄλλο τῆς καρδίας, τοῦ στομάχου, καί τῶν ἄλλων μελῶν. Κανένα ἀπό ταῦτα δέν εἶναι κοινόν, νά θλίβῃ ὅλα τά μέλη τοῦ σώματος, ἀλλά μερικόν εἰς ἕνα μέλος· ὅμως βλέπομεν ὅτι καί μία μόνον ἀπό ταύτας τάς ἀσθενείας ὀδόντων, ἤ ὠτίων, ἤ ὀφθαλμῶν, δίδει πολλήν ὀδύνην καί θλῖψιν τῷ πάσχοντι. Τάξαι οὖν πῶς βλέπεις ἕνα παράλυτον νά ἔχῃ εἰς ὅλα τά μέλη ἀσθένειαν, καί μήν εἶναι κανένα μέρος, ὀποῦ νά μήν ἔχῃ ὀδύνην καί τιμωρίαν, ἀλλά εἰς ἕνα καιρόν νά πάσχῃ δριμυτάτους πόνους εἰς τά ἐντόσθια, εἰς τήν κεφαλήν, εἰς τά ὦτα, καί ὄμματα, καί ἁπλῶς, εἰς πάντα τά μέλη τοῦ σώματος, καί οὕτω νά κοίτεται εἰς τό κρεββάτι θλιβόμενος καί βασανιζόμενος. Πόσην τιμωρίαν νομίζεις νά αἰσθάνεται ὁ τοιοῦτος; Τί πρᾶγμα ἠμπορεῖ νά εἶναι πλέον ταλαίπωρον καί δακρύων ἄξιον; Ἐπ’ ἀληθείας οὐ μόνον ἄνθρωπον ὁμόψυχόν σου, ἀλλά καί ἕνα ζῷον νά ἔβλεπες νά κοίτεται εἰς τόν δρόμον οὕτως ὀδυνώμενον ἐλυπᾶτο ἡ ψυχή σου νά τό πονέσῃ. Τοιουτοτρόπως, καί ἑκατονταπλασίως χειροτέρα ἔχουν νά τιμωροῦνται εἰς τήν κόλασιν οἱ ἁμαρτωλοί, εἰς ὅλας τάς αἰσθήσεις καί μέλη τους, μέ τά ὁποῖα ἐπταίσασι τοῦ Θεοῦ· καί οὕτω πᾶν μέλος καί αἴσθησις, καθώς ἐδῶ ἀπήλαυσε τήν ἡδονήν τῆς ἁμαρτίας, οὕτως ἐκεῖ νά αἰσθάνεται τόν πόνον καί τιμωρίαν του, καί ὅσοι ἔπραξαν περισσότερα ἁμαρτήματα, νά ἔχουσι διαφόρους κολάσεις εἰς ἐκεῖνον τόν ἄχαρον τόπον, ὀποῦ θέλει εἶσθαι πᾶσα ὀδύνη, λύπη, καί στεναγμός· καῦσις πυρός λαυροτάτη, πάγος ψυχρότατος, καπνός φλογώδης, ὄψεις τῶν δαιμόνων ζοφώδεις καί φοβερώταται, βρυγμός ὀδόντων, δίψα ἀκατάπαυστος, βρῶμα καί δυσωδία ἀνείκαστος, σκώληξ ἀκοίμητος, καί πᾶσα ἀκαθαρσία καί βάσανος. Πλέον δέ πάντων τῶν ῥηθεισῶν κολάσεων θέλει εἶσθε ἡ ὑστέρησις τοῦ Θεοῦ, ὅτι τοῦτο ἔχει νά τούς θλίβῃ περισσότερον, καθώς ἐδῶ κάτω θέλομεν εἰπεῖ εἰς τήν τάξιν του, διά νά γράψωμεν πρῶτον περί τῶν ἐλαφροτέρων κολάσεων.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
ΠΗΓΗ: «ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ» συντεθέν εἰς κοινήν τῶν Γραικῶν διάλεκτον παρά Ἀγαπίου Μοναχοῦ τοῦ Κρητός τοῦ ἐν Ἁγίῳ Ὄρει τοῦ Ἄθω ἀσκήσαντος (ἐκοιμήθη περί τό ἔτος 1664). Ἀπό τό βιβλίον «ΠΑΤΕΡΙΚΟΝ ΘΗΣΑΥΡΙΣΜΑ», τοῦ Γέροντος Χρύσανθου Σκουρτανιώτου Μοναχοῦ, τοῦ αὐταδέλφου αὐτοῦ Γερασίμου Ἱερομονάχου καί τῆς Συνοδείας αὐτοῦ. ΚΕΡΑΣΙΑ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1974 (Σελ. 237 – 239).
