Τῆς ἀληθοῦς μετανοίας καί εἰλικρινοῦς ἐξομολογήσεως πρώτη ἐνέργεια καί ἀποτέλεσμα μέγιστον καί σπουδαιότατον εἶναι ἡ ἄ φ ε σ ι ς τ ῶ ν ἁ μ α ρ τ ι ῶ ν, ἡ σ υ μ φ ι λ ί ω σ ις μ ε τ ά τ ο ῦ Θ ε ο ῦ κ α ί ἐ π ά ν ο δ ο ς ε ἰ ς τ ή ν κ α τ ά σ τ α σ ι ν τ ῆ ς χ ά ρ ι τ ο ς, ἡ ὁποία καθιστᾷ τήν Μετάνοιαν καί τήν Ἐξομολόγησιν σύνοψιν καί περίληψιν τῆς ὅλης χριστιανικῆς θρησκείας, ἀφοῦ ἡ θρησκεία εἰς τοῦτο κυρίως ἀποβλέπει εἰς τήν συμφιλίωσιν τοῦ ἀνθρώπου μετά τοῦ Θεοῦ.
Ὁ ἱερεύς λοιπόν, ἀφοῦ διακρίνῃ ὅτι ὁ προσελθών εἰς τό Μυστήριον ἁμαρτωλός καί μετανόησεν ἀληθῶς καί ἐξωμολογήθη εἰλικρινῶς, τοῦ χορηγεῖ πλήρη ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, ἐξασκῶν τό δικαίωμα καί τήν ἐξουσίαν πού τοῦ ἔδωκεν ὁ Χριστός διά τῶν λόγων Του: «ἄν τινων ἀφῆτε τάς ἁμαρτίας, ἀφιένται αὐτοῖς…» (Ἰωάν. κ’ 23. Ἴδε καί Ματθ. ιη’ 18).
Μέγα γεγονός λαμβάνει χώραν τήν στιγμήν ἐκείνην. Μεγίστη καί ἀνεκτίμητος δωρεά στέλλεται ἀπό τόν οὐρανόν τήν στιγμήν πού ἀντηχοῦν εἰς τά αὐτιά τοῦ γονατισμένου ἐνώπιον τοῦ πνευματικοῦ αἱ ἱεραί λέξεις τῆς συγχωρητηρίου εὐχῆς. Διότι, ὅπως λέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, οὐδέν ἄλλο φάρμακον ἐκτός ἀπό τήν ἐξομολόγησιν ὑπάρχει διά τήν ἐξάλειψιν τῶν ἁμαρτιῶν. Μόνον ἐκεῖ σχίζεται τό χειρόγραφον τῶν ἁμαρτιῶν μας∙ μόνον ἐκεῖ ἡ ψυχή ἡ ρυπαρά καί ἀκάθαρτος, ἡ ψυχή ἡ βαμμένη καί διαποτισμένη ἀπό τό θανατηφόρον τῆς ἁμαρτίας δηλητήριον, λούεται, γίνεται καθαρά, λευκαίνεται ὡς χιών καί ὡς ἔριον, ὅπως βεβαιώνει τό Πνεῦμα τό ἅγιον διά τοῦ Ἡσαΐου (α’ 16, 18), διότι ὁ πολυεύσπλαγχνος Θεός «καθόσον ἀπέχουσιν ἀνατολαί ἀπό δυσμῶν, μακρύνει ἀφ’ ἡμῶν τάς ἀνομίας ἡμῶν» (Ψαλμ. ρβ’ 12).
Ὁσαιδήποτε καί ἄν ἦσαν αἱ ἁμαρτίαι, ὁσονδήποτε μεγάλα τά ἐγκλήματα, τά ὁποῖα διέπραξεν ὁ ἁμαρτωλός, τώρα ἡ ἄφεσις πού παρέχεται διά τῆς ἐξομολογήσεως εἰς τόν ἀληθῶς μετανοήσαντα, τά ἐξαλείφει ὁλοτελῶς, ὡσάν νά μή ἔγιναν ποτέ. Ἐάν δέ εἰς τήν Ἁγίαν Γραφήν μερικαί ἁμαρτίαι παρίστανται ὡς ἀσυγχώρητοι, αὐταί μένουν πράγματι ἀσυγχώρητοι, ὄχι διότι τό μυστήριον τῆς Μετανοίας καί Ἐξομολογήσεως δέν τάς ἐξαλείφει, ἀλλά διότι ἐκεῖνοι πού τάς ἔπραξαν δέν μετανοοῦν, ἐπωρώθησαν καί ἐσκληρύνθησαν κατά τρόπον τοιοῦτον, ὥστε νά μή δέχωνται τήν θείαν χάριν καί ν’ ἀντιτάσσωνται πεισματικῶς εἰς τήν ἐνέργειαν τοῦ Θεοῦ, ὅπως ὁ Φαραώ καί οἱ Γραμματεῖς καί οἱ Φαρισαῖοι. Μή λοιπόν ἀμφιβάλλῃς οὐδέποτε, ἀναγνῶστα μου, περί τῆς συγχωρήσεως τῶν ἁμαρτημάτων σου, ὅταν ἡ μετάνοιά σου καί ἡ ἐξομολόγησίς σου γίνῃ ὅπως ἐσημειώσαμεν εἰς τά προηγούμενα. «Μή ἀθυμήσῃς διά τό πλῆθος, ἐάν εἶναι πολλά τά ἁμαρτήματά σου, λέγει ὁ Μ. Βασίλειος, διότι κατά τόν λόγον τοῦ θείου Παύλου, ὅπου ἐπλεόνασεν ἡ ἁμαρτία, ὑπερεπερίσσευσεν ἡ χάρις, ὅταν δέχεσαι τήν χάριν τοῦ Θεοῦ».
Ἄφεσις τῶν ἁμαρτιῶν πλήρης δίδεται διά τῆς εξομολογήσεως∙ ἀλλά καί ἐπιστροφή εἰς τήν κατάστασιν τῆς χάριτος, ἀπό τήν ὁποίαν ἐξέπεσεν ὁ ἁμαρτωλός. Δηλαδή ὁ Χριστιανός πού ἡμάρτησε μετά τό βάπτισμα ἐπανέρχεται πάλιν εἰς τήν ζωήν ἐκείνην τήν νέαν, εἰς τήν ζωήν τῆς δικαιώσεως καί τοῦ ἁγιασμοῦ, εἰς τήν ὁποίαν ἀναγεννήθη κατά τήν ὥραν τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος. Ὅπως ἀσθένεια σοβαρά εἰς τήν νηπιακήν ἡλικίαν κρατεῖ τό νήπιον ἀτροφικόν καί ἐμποδίζει τήν ἀνάπτυξίν του, οὕτω καί τήν ζωήν ἐκείνην τῆς ἀναμαρτησίας καί τῆς καθαρότητος, εἰς τήν ὁποίαν τόν ἀναγέννησε τότε το Πνεῦμα τό ἅγιον, τήν ἐκράτησαν ἀτροφικήν, ἀνανάπτυκτον, μαραζωμένην καί ἑτοιμοθάνατον αἱ ἁμαρτίαι, εἰς τάς ὁποίας ὑπέπεσε μετά τό Βάπτισμα ὁ Χριστιανός. Ἀλλά τώρα τό μυστήριον τῆς μετανοίας καί ἐξομολογήσεως, ὡ ς δ ε ύ τ ε ρ ο ν β ά π τ ι σ μ α καί ὡς κολυμβήθρα πνευματική, ἀπαλλάσσει τήν ψυχήν ἀπό τήν φοβεράν ἀσθένειαν τῆς ἁμαρτίας, τήν καθαρίζει ἀπό τό θανατηφόρον δηλητήριόν της, τήν ἐπαναφέρει εἰς τήν κατάστασιν τῆς χάριτος καί τοῦ ἁγιασμοῦ καί τῆς υἱοθεσίας, πού ἔλαβε διά τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος. Ὁ ἁμαρτωλός, τόν ὁποῖον ἡ ἁμαρτία ἀπεξένωσεν ἀπό τοῦ Θεοῦ καί ἐστέρησε τῆς υἱοθεσίας, γίνεται τώρα διά τῆς μετανοίας καί ἐξομολογήσεως καί πάλιν τέκνον τοῦ Θεοῦ ἀγαπητόν, μετέχει καί πάλιν τώρα εἰς τό μέγα μυστήριον τῆς θείας Κοινωνίας, ἀνακτᾷ ὅλα τά προνόμια τῆς κληρονομίας τῆς ἐπουρανίου βασιλείας τοῦ Θεοῦ.
Ἰδού τό πρῶτον καί μέγιστον ἀποτέλεσμα τῆς Ἐξομολογήσεως∙ἡ ἄφεσις τῶν ἁμαρτιῶν καί ἡ πλήρης ἀποκατάστασις εἰς τήν ζωήν τῆς χάριτος. Ὡραῖα ζωγραφίζει ὁ Κύριος τό ἀποτέλεσμα τοῦτο εἰς τήν παραβολήν τοῦ ἀσώτου, ὅπου εἰς τόν μετανοήσαντα ἄσωτον ὁ πατήρ δίδει τό φίλημα τῆς συγχωρούσης ἀγάπης, τήν στολήν τήν πρώτην καί τά ἄλλα τῆς οἰκογενείας του ἐμβλήματα, διά τῶν ὁποίων τόν ἀνεγνώρισε καί πάλιν ὡς τέκνον Του∙ τοῦ παραθέτει δέ τόν μόσχον τόν σιτευτόν καί εὐφραίνεται οἰκογενειακῶς. Διότι, ὅπως ἐβεβαίωσεν ὁ Κύριος, «χαρά γίνεται ἐνώπιον τῶν ἀγγέλων τοῦ Θεοῦ ἐπί ἑνί ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι».
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
ΠΗΓΗ: «Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ» ὑπό † Ἀρχιμανδρίτη Σεραφείμ Παπακώστα (Ἱεροκήρυκος Ναοῦ Μητροπόλεως Ἀθηνῶν). Ἔκδοσις ὀγδόη 1947. ΑΘΗΝΑΙ ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΩΝ Η ’’ΖΩΗ’’ Σελ. 92 – 95.
