7. Ἡ ἀναγκαιότης τῆς Ἐξομολογήσεως.
(2). Ἡ Ἐ ξ ο μ ο λ ό γ η σ ι ς ε ἶ ν α ι ἀ ν α γ κ α ί α δ ι ά τ ή ν ἄ φ ε σ ι ν ἁμ α ρ τ ι ῶ ν.
Ὁ δεύτερος λόγος πού ἐπιβάλλει ἀφεύκτως εἰς τόν μετανοοῦντα νά ἐξομολογηθῇ τά ἁμαρτήματά του εἰς τόν ἱερέα, εἶναι ἡ ἀνάγκη νά λάβῃ ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. Εἴπομεν προηγουμένως, ὅτι οἱ ἱερεῖς ἔλαβον ἀπό τόν Χριστόν τήν ἐξουσίαν νά συγχωροῦν ἁμαρτίας. Διά νά ἐξασκήσῃ ὅμως ὁ ἱερεύς τήν ἐξουσίαν αὐτήν, διά νά δώσῃ τήν ἄφεσιν καί λύσῃ τόν ἔνοχον, εἶναι ἀνάγκη νά διακρίνῃ τήν διάθεσιν τοῦ προσερχομένου εἰς τό Μυστήριον. Δηλαδή εἶναι ἀνάγκη νά κάμῃ διάγνωσιν, ἄν ὁ π ρ ο σ ε ρ χ ό μ ε ν ο ς μ ε τ ε ν ό η σ ε ν ἀ λ η θ ῶ ς. Ἀλλά πῶς εἶναι δυνατόν νά διαγνώσῃ ὁ ἱερεύς, ὅτι ὁ ἁμαρτήσας μετενόησεν, ἐάν ἐκεῖνος δέν ἐξομολογηθῇ καί δέν ἐκθέσῃ πάσας τάς ἁμαρτωλάς του πράξεις; Ὁ ἱερεύς δέν εἶναι καρδιογνώστης· καί ἑπομένως δέν εἰμπορεῖ νά ἐκδώσῃ ἀπόφασιν διά μίαν ψυχήν, τῆς ὁποίας οὔτε ἐγνώρισεν, οὔτε δύναται νά ἐννοήσῃ τήν κατάστασιν, παρά μόνον ὅταν ὁ μετανοῶν τήν φανερώσῃ δι’ ἐξομολογήσεως πλήρους.
Ἕνα παράδειγμα ἀπό τά συμβαίνοντα εἰς τό σῶμα τοῦ ἀνθρώπου θά κάμῃ περισσότερον σαφές τό ζήτημα. Ὁ ἀσθενής πού πάσχει ἀπό ἀσθένειαν σοβαράν καί ἐπικίνδυνον, διά νά εὕρῃ τήν θεραπείαν, εἶναι ἀνάγκη ὄχι μόνον νά καταφύγῃ εἰς τόν ἰατρόν, ἀλλά καί νά ἐκθέσῃ ἐν λεπτομερείᾳ τό ἱστορικόν τῆς ἀσθενείας, τήν αἰτίαν πού τήν ἐδημιούργησεν ἤ τά συμπτωματά της, ἀκόμη δέ νά ὑποβληθῇ καί εἰς ἐπιμελημένην ἐξέτασιν ἀπό τόν ἰατρόν, διά νά γίνῃ πλήρης ἡ διάγνωσις καί ὁρισθῇ ἀσφαλής κατά τό δυνατόν ἡ δίαιτα καί ἡ θεραπεία. Τοῦτο λοιπόν πρέπει νά κάμῃ καί κάθε Χριστιανός πού προσεβλήθη καί πάσχει ἀπό τήν φοβεράν ἀσθένειαν τῆς ψυχῆς, ἀπό τήν ἁμαρτίαν. Πρέπει νά καταφύγῃ εἰς ἐκεῖνον πού ἔθεσεν ὁ Χριστός ὡς ἰατρόν τῆς ψυχῆς, θεραπεύοντα ἀσφαλῶς διά τοῦ μυστηρίου τῆς Ἐξομολογήσεως· νά τοῦ ἐκθέση πλήρως τήν ἁμαρτωλήν ζωήν του, διά νά ἐννοήσῃ ἐκεῖνος καί κρίνῃ, ὅτι πράγματι ὁ πάσχων συνῃσθάνθη καί ἐννόησεν ὅτι ἡ ἁμαρτία τόν ὁδηγεῖ εἰς θάνατον ψυχικόν καί θέλει νά σωθῇ.
Τώρα θά μᾶς εἴπη ὁ ἀναγνώστης, ὅτι ὑπάρχουν πολλοί ἱερεῖς πού δίδουν τήν ἄφεσιν, καί πλεῖστοι Χριστιανοί πού τήν δέχονται, χωρίς νά γίνῃ ἐξομολόγησις. Ἁπλῶς, «διαβάζει ὁ παπᾶς μιά εὐχή καί ἐτελείωσε ἡ ὑπόθεσις». Ἀλλά μάθε, Χριστιανέ μου, ὅτι τότε δέν γίνεται Μυστήριον, ἀλλά, πρέπει νά εἴπωμεν τήν ἀλήθειαν, ἐμπαιγμός τοῦ Μυστηρίου. Ἐμπαιγμός, ὁ ὁποῖος προέρχεται βεβαίως ἀπό τήν ἄγνοιαν τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας, εἰς τήν ὁποίαν ἄγνοιαν ζοῦν καί ἱερεῖς καί Χριστιανοί. Τό γεγονός ὅμως εἶναι ὅτι ἄφεσις ἁμαρτιῶν δέν δίδεται, ἐφ’ ὅσον Μυστήριον δέν ἔγινεν. Ὅπως δέν εἰμπορεῖ νά εἴπῃ ὁ ἱερεύς, ὅτι ἐτέλεσε μυστήριον Βαπτίσματος, ἐφ’ ὅσον δέν ἐβούτηξε τό παιδί τρεῖς φορές εἰς τήν κολυμβήθραν καί δέν ἔγινεν ἡ ἱερολογία τοῦ Μυστηρίου· ὅπως δέν εἰμπορεῖ νά εἴπῃ, ὅτι μετέδωσε θείαν Κοινωνίαν, ἐφ’ ὅσον δέν ἔκαμε θείαν Λειτουργίαν καί δέν ἔγινε τό μυστήριον τῆς θείας Εὐχαριστίας· οὕτω δέν εἰμπορεῖ νά εἴπῃ, ὅτι μετέδωκεν ἄφεσιν ἁπλῶς μέ μίαν ξηράν εὐχήν, χωρίς νά γίνῃ τό οὐσιωδέστερον μέρος τοῦ Μυστηρίου, δηλαδή ἡ ἐξομολόγησις.
Καί ἔχει βεβαίως μεγάλην εὐθύνην ὁ ἱερεύς, πού μεταβάλλει τό μυστήριον τῆς Ἐξομολογήσεως εἰς ἕνα ἀνωφελῆ τύπον καί συντελεῖ οὕτω νά μένουν οἱ Χριστιανοί εἰς τόν βίον τῆς ἁμαρτίας, ἐφ’ ὅσον ἡ ἁπλῆ εὐχή ἄνευ μετανοίας ἀληθοῦς καί ἐξομολογήσεως δέν ἀπαλλάσσει τόν Χριστιανόν ἀπό τήν ἐνοχήν καί δέν τόν εἰσάγει εἰς βίον χριστιανικόν. Ἀλλά ἁμαρτάνουν ἐπίσης καί οἱ Χριστιανοί ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι διά ὅλας μέν τάς ἄλλας ὑποθέσεις τοῦ βίου των δεικνύουν ἐνδιαφέρον καί ἐπιμέλειαν διά νά μάθουν ποῖος ὁ τρόπος, ποῖος ὁ χρόνος καί ποῖον τό καταλληλότερον πρόσωπον, μέ τό ὁποῖον εἰμποροῦν νά ἐξυπηρετήσουν καλύτερα τό συμφέρον των· ἐνῷ τό μέγα ζήτημα τῆς σωτηρίας των τόσον μικρόν καί ἀσήμαντον τό θεωροῦν, ὥστε ἐπαναπαύονται εἰς μίαν εὐχήν πού ψιθυρίζει ὁ ἱερεύς, καί θεωροῦν ὅτι αὐτή εἶναι ἐφόδιον διά νά προσέλθουν εἰς τό μυστήριον τῆς θείας Κοινωνίας! Ἤ ἀποφασίζουν μέν νά ἐξομολογηθοῦν, ἀλλά περιμένουν τάς τελευταίας ἡμέρας τῆς Τεσσαρακοστῆς, χρόνον δηλαδή ἐντελῶς ἀκατάλληλον· διότι τότε τό πλῆθος τῶν προσερχομένων εἰς τήν ἐξομολόγησιν ἐξαντλεῖ μέν τόν πνευματικόν, ἐξαναγκάζει δέ τόν προσερχόμενον εἰς τό Μυστήριον, νά ἐξομολογηθῇ ἀτελέστατα, διότι ψυχικαί ἀνάγκαι σπουδαῖαι δέν εἰμποροῦν νά ἐκτεθοῦν μέ δύο λέξεις καί νά συζητηθοῦν ἀπό τόν πνευματικόν. Πολλάκις δέ οἱ τοιοῦτοι οὔτε κατορθώνουν κἄν νά φθάσουν μέχρι τοῦ πνευματικοῦ, διότι ἡ ἀξίωσις πού ἔχουν, ὅσοι προσέρχονται κατά τάς ἡμέρας ἐκείνας, νά εἶναι ὁ πνευματικός χαλύβδινος καί νά παρατείνῃ τό φυσικόν ὅριον τῶν ἡμερῶν, εἶναι ἐντελῶς παράλογος· εἶναι ἀξίωσις, τήν ὁποίαν οὐδέποτε εἰς οὐδεμίαν ἄλλην ὑπόθεσιν τοῦ βίου των ἐφαρμόζουν.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
ΠΗΓΗ: «Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ» ὑπό †Ἀρχιμανδρίτη Σεραφείμ Παπακώστα (Ἱεροκήρυκος Ναοῦ Μητροπόλεως Ἀθηνῶν). Ἔκδοσις ὀγδόη 1947. ΑΘΗΝΑΙ ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΩΝ Η ’’ΖΩΗ’’ Σελ. 76 – 79.
