Ὑπῆρχεν εἰς τήν πόλιν ἐκείνην ἄνθρωπός τις, Νοητιανός ὀνόματι, ἔχων καί γυναῖκα ὀνομαζομένην Φοράν καί δύο υἱούς, ἐκ τῶν ὁποίων ὁ πρῶτος ὠνομάζετο Ράξ, καί ὁ νεώτερος Πολύκαρπος· εἶχε δέ οὗτος μεγάλην πεῖραν μαγικῆς κακοτεχνίας καί πολλά μαγικά βιβλία ὑπό δαιμόνων συντεθειμένα. Οὗτος λοιπόν, ὡς εἶδε τόν ναόν τοῦ Διονύσου πεσόντα διά τῆς προσευχῆς τοῦ Ἰωάννου καί τούς ἱερεῖς καταπλακωθέντας καί ἀποθανόντας, ἐλυπήθη σφόδρα καί ἐθυμώθη κατ’ αὐτοῦ, ἀναλαβών ζῆλον δαιμονιώδη· ὁ δέ λαός δραμών ἔλυσε τόν Ἰωάννην καί προσπεσών παρεκάλει αὐτόν νά μή ὀργισθῇ καί πάθωσι καί αὐτοί τό πάθημα τῶν ἱερέων.
Ἐλθών λοιπόν ἐκεῖ καί ὁ Νοητιανός εἶπε πρός τόν Ἰωάννην· «Ἰδού πάντες ἀγαπῶμεν σε πειθόμενοι εἰς τά λεγόμενά σου καί δέν ζητοῦμεν παρά σοῦ λόγον διά τήν καταστροφήν τοῦ ναοῦ· ὅμως διά νά πληροφορηθῶμεν τελείως περί τῆς εὐθύτητος τῆς καρδίας σου καί ὅτι Θεόν ζῶντα κηρύττεις εἰς ἡμᾶς, ἀνάστησον τούς δώδεκα ἱερεῖς τούς καταπλακωθέντας εἰς τόν ναόν καί ἀποθανόντας ἐντός αὐτοῦ». Λέγει πρός αὐτόν ὁ Ἰωάννης· «Ἐάν ἦσαν ἄξιοι νά ἀναστηθῶσι, δέν θά ἀπέθνῃσκον μόνον αὐτοί οἱ δώδεκα ἐκ τοῦ τοσούτου πλήθους τοῦ λαοῦ». Ἀπεκρίθη ὁ Νοητιανός, λέγων· «Ἐγώ πρός δόξαν ἰδικήν σου καί διά τό καλόν καί συμφέρον σου φροντίζων, εἶπον ταῦτα πρός σέ καί ἐπαναλαμβάνω· ἤ ἀνάστησον τούς ἀποθανόντας διά νά πιστεύσω καί ἐγώ εἰς τόν Ἐσταυρωμένον ἤ πρέπει νά γνωρίζῃς, ὅτι θά ἀναστήσω ἐγώ τούτους, καί σύ θά ὑποβληθῇς εἰς τήν ἐσχάτην τῶν ποινῶν θανατούμενος κακῶς ὡς καταστροφεύς τοῦ μεγίστου ναοῦ». Λέγει πάλιν πρός αὐτόν ὁ Ἰωάννης· «Μή πλανᾶσαι, ὦ Νοητιανέ, στηριζόμενος εἰς μαγείας καί ψευδεῖς ἐλπίδας».
Διδάσκοντος λοιπόν τοῦ Ἰωάννου τόν λαόν, ἀνεχώρησεν ἐκεῖθεν ὁ Νοητιανός ἐν μεγάλῃ στεναχωρίᾳ καί μετέβη νά ἴδῃ ποίαν καταστροφήν εἶχεν ὑποστῆ ὁ ναός· ἐκεῖ δέ, διά τῆς ἐπικλήσεως τῶν δαιμόνων, ἐποίησε νά παρουσιασθῶσιν εἰς αὐτόν δώδεκα δαίμονες εἰς σχῆμα καί μορφήν τῶν δώδεκα θανατωθέντων ἱερέων, πρός τούς ὁποίους εἶπεν· «Ἔλθετε ὀπίσω μου διά νά ἐνεργήσωμεν ὅπως θανατωθῇ ὁ Ἰωάννης»· εἶπον δέ πρός αὐτόν οἱ δαίμονες· «Δέν δυνάμεθα νά πλησιάσωμεν πρός τόν Ἰωάννην· ἀλλ’ ἡμεῖς ἰδού ἱστάμεθα ἐνταῦθα· σύ δέ μεταβάς φέρε ἐδῶ τόν λαόν διά νά ἴδη ἡμᾶς καί πιστεύσῃ, καί ἀπελθών λιθοβολήσῃ τόν Ἰωάννην καί ἀποθάνῃ».
Ἐγνώρισεν ὁ Ἰωάννης πάντα ταῦτα διά τῆς Χάριτος τοῦ Παναγίου Πνεύματος· ὅθεν εἶπε πρός με· «Τέκνον Πρόχορε, ὅταν ἔλθῃ ἐδῶ ὁ Νοητιανός, σύ ὕπαγε δι’ ἄλλης ὁδοῦ ὄπισθεν τοῦ κατεστραμμένου ναοῦ, καί θά ἴδῃς ἐκεῖ δώδεκα ἄτομα ἱσταμένους εἰς σχῆμα τῶν θανατωθέντων ἱερέων, καί εἰπέ πρός αὐτούς· «Λέγει ὁ Ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ Ἰωάννης, νά ἀφανισθῆτε ἐκ τῆς νήσου ταύτης μεταβαίνοντες εἰς ἀνύδρους τόπους». Ἐνῷ δέ ἀκόμη ὡμίλει πρός με ὁ Ἰωάννης, ἔρχεται ὁ Νοητιανός κράζων καί λέγων· «Ἄνδρες ἀδελφοί, ἕως πότε ἀκούετε τούς διεστραμμένους λόγους τοῦ ἀπατεῶνος τούτου; ἰδού ἐγώ, καθώς ὑπεσχέθην, ἀνέστησα τούς ἱερεῖς περί τῶν ὁποίων εἶπεν οὗτος ὅτι ἦσαν ἀνάξιοι νά ζῶσιν· ἐντός ὀλίγου δέ θέλω ἀνεγείρει καί τόν ναόν ἐάν αὐτόν τόν πλάνον θανατώσητε. Ἔλθετε λοιπόν πάντες, ἐκτός μόνον αὐτοῦ τοῦ ἀπατεῶνος, διά νά ἴδητε τούς ἀναστηθέντας ἱερεῖς».
Ἀκούσαντες δέ οἱ ὄχλοι περί τῆς ἀναστάσεως τῶν ἱερέων, ἠκολούθησαν τόν Νοητιανόν παραιτήσαντες τόν Ἰωάννην· ἀπερχόμενοι δέ ἐδιδάσκοντο ὑπό τοῦ Νοητιανοῦ πῶς νά θανατώσωσι τόν Ἰωάννην. Ἐλθόντες λοιπόν εἰς τόν τόπον ἐκεῖνον καί μή εὑρόντες τούς νομιζομένους ἱερεῖς, ἐξέστησαν μή γνωρίζοντες τί ἔγιναν οὗτοι· διότι μεταβάς ἐγώ κατά τήν ἐντολήν τοῦ Ἀποστόλου, ἠφάνισα αὐτούς. Ὁ δέ Νοητιανός, μή γνωρίζων τί νά πράξῃ, κατεδαπάνα τόν ἑαυτόν του εἰς ματαίας ἐπικλήσεις τῶν δαιμόνων· ὁ δέ λαός ἐπί πολλάς ὥρας παραμείνας ἀνωφελῶς εἰς τόν τόπον ἐκεῖνον, ἤρξαντο πλέον νά φέρωνται σκληρῶς πρός τόν Νοητιανόν καί νά λέγωσι πρός αὐτόν, ὅτι «πλάνος ὑπάρχων ἐξηπάτησας ἡμᾶς καί μᾶς ἀπεμάκρυνας ἀπό τῆς ζωτικῆς διδασκαλίας τοῦ διδασκάλου ἡμῶν Ἰωάννου· καί τώρα μέ ποίους ὀφθαλμούς νά ἐπιστρέψωμεν καί νά ἴδωμεν αὐτόν, ὕστερον ἀπό τόσην διδασκαλίαν ἐγκαταλείψαντες αὐτόν καί ἀκολουθήσαντες σέ τόν ἀπατεῶνα;» Μερίκοί δέ ἐξ αὐτῶν ἐζήτουν νά ἀποκτείνωσιν αὐτόν λέγοντες· «Καθώς ἠθέλησας σύ νά ποιήσῃς εἰς τόν διδάσκαλον ἡμῶν, τοιουτοτρόπως θά ποιήσωμεν ἡμεῖς πρός σέ»· ἄλλοι δέ ἔλεγον, ὅτι «ἄνευ τῆς γνώμης τοῦ Διδασκάλου ἡμῶν δέν πρέπει νά πράξωμέν τι τό προπετές».
Ἐλθόντες λοιπόν πρός τόν Ἰωάννην, εἶπον πρός αὐτόν· «Διδάσκαλε, παρακαλοῦμεν τήν ἀγαθότητά σου ὅπως μακροθυμήσῃς ἐπί τά τέκνα σου διά τήν ἀνοησίαν ἡμῶν· διότι ἐγκαταλείψαντες σέ τήν πηγήν τῆς γλυκύτητος, ἐπορεύθημεν ὀπίσω χολῆς καί πικρίας. Ἰδού καί ὁ πλάνος οὗτος ὁ ἀπατήσας ἡμᾶς καί ἑτοιμάσας διά σέ τόν θάνατον· τόν ἔχομεν ἐδῶ καί ἐκεῖνο, τό ὁποῖον θά μᾶς προστάξῃς, αὐτό καί θά πράξωμεν εἰς αὐτόν, διότι εἶναι ἔνοχος θανάτου». Τότε ὁ Ἰωάννης εἶπε πρός αὐτούς· «Τέκνα μου· ἄφετε τήν σκοτίαν νά ὑπάγῃ εἰς τό σκότος· σεῖς δέ, ἐπειδή εἶσθε υἱοί φωτός, πορεύεσθε εἰς τό φῶς, καί ἡ σκοτία δέν θέλει σᾶς καταλάβει, διότι ἡ ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστιν». Οὕτω δέν ἀφῆκεν αὐτούς ἵνα θανατώσωσι τόν Νοητιανόν. Παρεκάλουν δέ οἱ περισσότεροι ἐκ τοῦ λαοῦ, ὅπως ἀξιωθῶσι τοῦ φωτισμοῦ τοῦ Χριστοῦ, ὁ δέ Ἀπόστολος ἀπέλυσεν αὐτούς, ἵνα μεταβῶσιν εἰς τάς οἰκίας αὐτῶν, διότι ἦτο πλέον ἑσπέρα τῆς ἡμέρας ἐκείνης. Τήν ἑπομένην λοιπόν ἡμέραν συνήχθησαν πάντες σχεδόν πρός τόν Ἰωάννην, καί ἐζήτουν παρ’ αὐτοῦ ἵνα βαπτισθῶσιν· οὗτος δέ κατηχήσας ἐβάπτισεν αὐτούς εἰς τόν ποταμόν, οἵτινες ἦσαν ἄνδρες διακόσιοι εἴκοσιν.
Ὅμως ὁ Νοητιανός, παρ’ ὅλα τά θαύματα ἅτινα ἔβλεπε, δέν ἔπαυεν ἀπό τῆς κακουργίας του, ἀλλ’ ἐπεχείρει διά πολλῶν τρόπων νά ἐκκόψῃ τήν προθυμίαν τῶν βαπτιζομένων· καί τοῦτο ἰδών ὁ Ἰωάννης εἶπε· «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ ἐπί Ἐλισσαίου τοῦ Προφήτου τούς ἐπ’ αὐτόν παραγενομένους ἀορασίᾳ πατάξας, αὐτός πάταξον καί τόν Νοητιανόν πηρώσει τῶν τοῦ σώματος ὀφθαλμῶν, ὅπως ἀποβλέψῃ πρός σέ διά τῶν ὀφθαλμῶν τῆς ψυχῆς». Εὐθέως δέ ἐτυφλώθη ὁ Νοητιανός, καί χειραγωγούμενος ἦλθε πρός τόν Ἰωάννην παρακαλῶν νά τύχῃ ἐλέους καί νά ἀξιωθῇ τῆς εἰς Χριστόν πίστεως. Κρατήσας λοιπόν ὁ Ἰωάννης ἐκ τῆς χειρός τόν Νοητιανόν ἀμνησικάκως εἶπε πρός αὐτόν· «Εὐχαριστῶ τόν Θεόν μου, τόν πληθύνοντα τήν χρηστότητα αὐτοῦ εἰς σέ, καί μή συγχωρήσαντα νά κερδηθῇς ὑπό τοῦ διαβόλου»· καί πολλά κατηχήσας ἐβάπτισεν αὐτόν, καί εὐθέως ἀνέβλεψε· πεσών δέ εἰς τούς πόδας τοῦ Ἰωάννου, παρεκάλει αὐτόν ἵνα εἰσέλθῃ εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ, τό ὁποῖον καί ἐγένετο.
Μόλις λοιπόν εἰσῆλθεν ὁ Ἰωάννης εἰς τήν οἰκίαν τοῦ Νοητιανοῦ, εὐθύς ἔπεσον εἰς τήν γῆν ὅλα τά ἐκεῖ εὑρισκόμενα εἴδωλα καί συνετρίβησαν κονιορτοποιηθέντα· τοῦτο δέ ἰδών ὁ Νοητιανός περισσότερον ἐστερεώθη εἰς τήν πίστιν τοῦ Χριστοῦ, καθώς καί ἡ τούτου γυνή, ἐπίσης δέ καί οἱ δύο υἱοί αὐτοῦ πιστεύσαντες ἐβαπτίσθησαν. Ἐμείναμεν λοιπόν εἰς τόν οἶκον αὐτῶν δέκα ἡμέρας ἀγαλλιώμενοι ἐπί τῇ Χάριτι τοῦ Κυρίου· καί εὐλογήσας αὐτούς ὁ Ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ παρέθετο εἰς τόν Κύριον, καί ἐξήλθομεν ἐκ τῆς πόλεως Μυρινούσης μεταβάντες εἰς τήν πόλιν Κάρον, τρία μίλια ἀπέχουσαν ἐξ αὐτῆς· ὑπεδέχθη δέ ἡμᾶς ἐκεῖ ἀνήρ τις Ἰουδαῖος ὀνόματι Φαῦστος, ὁ ὁποῖος ἐπίστευσε καί ἐβαπτίσθη μεθ’ ὅλου τοῦ οἴκου αὐτοῦ καί εἰς τόν οἶκον τοῦ ὁποίου ἐμείναμεν ἀρκετόν καιρόν.
ΠΗΓΗ: ΒΙΚΤΩΡΟΣ ΜΑΤΘΑΙΟΥ, ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΜΟΣ Θ’ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ (ΣΕΛ. 608 – 611) ΑΘΗΝΑΙ 1963.
Σ Υ Ν Ε Χ Ι Ζ Ε Τ Α Ι
