Τῇ αὐτῇ ἡμέρα ἡ Ἁγία ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ, θηρίοις δοθεῖσα καί μηδέν βλαβεῖσα, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.
Ὀφθεῖσα Βασίλισσα φρικτή θηρίοις,
Φρικτῷ παρέστη Παμβασιλέως θρόνῳ.
ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ἡ Ἁγία διεβλήθη ὡς Χριστιανή ὅταν ὁ Ἀλέξανδρος ἦτο ἡγεμών εἰς τήν Νικομήδειαν καί ἐκινεῖτο διωγμός κατά τῶν Χριστιανῶν. Παρεστάθη ὅθεν ἔμπροσθεν τοῦ Ἀλεξάνδρου· ἐρωτηθεῖσα δέ καί παρρησία εἰποῦσα, ὅτι εἶναι εὐσεβής, δέρεται εἰς τό πρόσωπον· καί ἐπειδή δερομένη ηὐχαρίστει τόν Θεόν, διά τοῦτο γυμνώνεται καί δέρεται μέ ραβδία· ἐπειδή δέ περισσότερον ἡ Ἁγία ηὐχαρίστει τόν Κύριον, ἐθυμώθη ὁ ἡγεμών περισσότερον, καί προστάσσει νά ἁπλώσουν τήν Μάρτυρα καί τόσον πολύν τήν ἔδειραν, ὥστε ἔγινεν ὡς νά ἦτο μία πληγή ὅλον τό σῶμά της· ἔπειτα ἀπέσπασαν τό κάτωθι τῶν ποδῶν της δέρμα. Ἐπειδή δέ εἰς τήν βάσανον ταύτην εὑρισκομένη ἐφώναζεν ἡ Ἁγία· «Ὁ Θεός μου, εὐχαριστῶ σοι», διά τοῦτο κατά προσταγήν τοῦ ἡγεμόνος τρυπῶνται οἱ ἀστράγαλοι τῆς Μάρτυρος καί βάλλονται εἰς αὐτούς περόναι σιδηραῖ· ἀπό δέ τάς περόνας δένονται ἁλυσίδες, καί ἀπό τάς ἁλυσίδας κρεμᾶται ἡ Ἁγία μέ τήν κεφαλήν πρός τά κάτω· κάτωθεν δέ καπνίζεται ἡ μακαρία μέ βρωμερόν καπνόν θείου, πίσσης, ἀσφάλτου (ἡ ὁποῖα εἶναι ὁμοία μέ τό θεῖον) καί μολύβδου, μέ σκοπόν, ἵνα, τόν καπνόν μή ὑποφέρουσα, ἀποθάνῃ ταχέως ἡ τοῦ Κυρίου ἀθλήτρια· ἀλλ’ ὅμως ἡ Ἁγία ὑπομένουσα τήν βάσανον ταύτην μέ χαράν, ὡς νά εὑρίσκετο εἰς τρυφήν καί ἀνάπαυσιν τοῦ Παραδείσου, τόσον προθύμως ηὐχαρίστει καί ἐδοξολόγει τόν Θεόν περισσότερον.
Βλέπων λοιπόν ὁ ἡγεμών, ὅτι θεωρεῖ ὡς παίγνιον τάς τιμωρίας, προστάσσει νά ἀναφθῇ μία κάμινος καί νά ριφθῇ μέσα εἰς αὐτήν· ἡ δέ Μάρτυς τοῦ Χριστοῦ σφραγίσασα τόν ἑαυτόν της μέ τό σημεῖον τοῦ Σταυροῦ, εἰσῆλθε μέσα εἰς τήν κάμινον, καί ἐστάθη ὥρας πολλάς, χωρίς νά δοκιμάσῃ καμμίαν βλάβην, ὥστε ἐκ τοῦ μεγάλου θαύματος τούτου ἐξεπλάγησαν ἅπαντες· μετά ταῦτα προσέταξεν ὁ ἡγεμών νά ἐκβάλουν τήν Ἁγίαν ἀπό τήν κάμινον καί νά ἀπολύσουν ἐναντίον της δύο τεραστίους λέοντας· ἡ δέ Ἁγία προσευχομένη ἔμεινεν ἐκ τούτων ἀβλαβής· ὅθεν ὁ ἡγεμών Ἀλέξανδρος βλέπων ταῦτα πάντα καί κατανυγείς τήν ψυχήν, ἔπεσεν εἰς τούς πόδας τῆς Ἁγίας λέγων· «Ἐλέησόν με, δούλη τοῦ ἐπουράνιου Βασιλέως, καί συγχώρησόν μοι διά τάς βασάνους τάς ὁποίας σοί προὐξένησα καί κάμε καί ἐμέ συστρατιώτην τοῦ ἰδικοῦ σου βασιλέως, ἐπειδή, καθώς λέγεις, αὐτός δέχεται τούς ἁμαρτωλούς». Τότε ἡ Ἁγία εὐχαριστήσασα τόν Παντοδύναμον Θεόν, κατήχησε τόν ἡγεμόνα· καί παρουσιάσασα αὐτόν εἰς τήν Ἐκκλησίαν πρός τόν Ἐπίσκοπον τῆς Νικομηδείας Ἀντώνιον, ἐβάπτισεν αὐτόν.
Μετά δέ τό βάπτισμα πάλιν προσέπεσεν ὁ ἡγεμών εἰς τήν Ἁγίαν, παρακαλῶν καί λέγων εἰς αὐτήν· «Δούλη τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ, εὖξαι ὑπέρ ἐμοῦ, ἵνα λάβω συγχώρησιν διά τά κακά, τά ὁποῖα ἔπραξα ἐναντίον σου, καί ἵνα τελειώσω τήν ζωήν μου μέ καλήν ὁμολογίαν τῆς πίστεως». Τότε λοιπόν ἡ Ἁγία προσηυχήθη δι’ αὐτόν, καί τοιουτοτρόπως ὁ ἡγεμών εὐθύς παρέδωκε τήν ψυχήν του, δοξάζων καί εὐλογῶν τόν Θεόν· ἡ δέ ἁγία Βασίλισσα κηδεύσασα τό λείψανον τοῦ ἡγεμόνος μαζί μέ τόν Ἐπίσκοπον καί ἐνταφιάσασα, ἐξῆλθεν ἔξω τῆς πόλεως τῆς Νικομηδείας ἕως τρία σημεῖα τόπον, καί εὑροῦσα μίαν πέτραν, ἐστάθη ἐπάνω εἰς αὐτήν καί προσηυχήθη καί ὤ τοῦ θαύματος! εὐθύς ἡ πέτρα ἀνέβλυσεν ὕδωρ. Πιοῦσα δέ ἡ Ἁγία ἀπό το ὕδωρ καί εὐχαριστήσασα τόν Θεόν, ἐπῆγεν ὀλίγον ἐμπρός καί εἶπε· «Κύριε, δέξαι τό πνεῦμά μου ἐν εἰρήνῃ» καί οὕτω ἀπῆλθε πρός Κύριον χαίρουσα καί εὐχαριστοῦσα· τοῦτο δέ ὡς ἔμαθεν ὁ Ἐπίσκοπος Ἀντώνιος ἐκήδευσε καί ἐνεταφίασε τό πάνσεπτον αὐτῆς λείψανον πλησίον εἰς τήν πέτραν ἐκείνην, ἀπό τήν ὁποίαν ἀνέβλυσε τό ὕδωρ μέ τήν προσευχήν τῆς Ἁγίας, τό ὁποῖον τρέχει μέχρι σήμερον.
Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις, Χριστέ ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἁμήν.
ΠΗΓΗ: ΒΙΚΤΩΡΟΣ ΜΑΤΘΑΙΟΥ, ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΜΟΣ Θ’ (ΣΕΛ. 105 – 106) ΕΚΔΟΣΙΣ Β’ ΑΘΗΝΑΙ 1963
