Ἀνάλυσις τοῦ Εὐαγγελίου τῆς Κυριακῆς, Ε’ Ματθαίου (Γεργεσηνών), (Ματθ. η’ 28- θ 1, Λουκά η’ 26 – 39), από το βιβλίο του μακαριστού Ιεροκήρυκος Ἀρχιμ. Χριστοφόρου Ἀθ. Καλύβα: «ΛΑΛΕΙ ΚΥΡΙΕ…. ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟΝ».
Οἱ κάτοικοι τῶν Γεργεσῶν ἤ Γαδάρων· ἄνθρωποι ἀπείθαρχοι μέ μία θολή θρησκευτική συνείδησι εἰδωλολατρικῆς μορφῆς, ἐξαρτοῦσαν τήν εὐτυχία τους ἀπό τή δύναμί τους καί ἀπό τήν ὕλη. Καταπατοῦσαν προκλητικά τό νόμο τοῦ Θεοῦ καί μεταξύ ἄλλων, παρά τό γεγονός ὅτι ἀπηγορεύετο ἀπό τόν Μωσαϊκό νόμο ἡ γεῦσις τοῦ χοιρινοῦ κρέατος ὡς ἀκαθάρτου, ἐκεῖνοι καί χοιρινό κρέας ἔτρωγαν καί ἐμπόριο ἔκαναν. Τό ὅτι ἐθεωρεῖτο ἀκάθαρτο τό χοιρινό κρέας τοῦτο καταφαίνεται ἀπό τάς ἀπαγορευτικάς διατάξεις τῆς Μωσαϊκῆς Νομοθεσίας (Λευτ. ια’ 7, Δευτ. ιδ’ 8, Ἡσ. ξδ’ 4). Εἶναι γνωστή ἡ ἐμμονή τῶν Ἑβραίων εἰς τά πάτρια, καί ἡ πίστι τους πρός αὐτά. Προτιμοῦσαν νά ὑποστοῦν φρικτά μαρτύρια παρά νά φάγουν χοιρινό ἀπηγορευμένο κρέας. (Μακκ. Β’ στ’ 18, 19). Οἱ Γεργεσηνοί ἤ Γαδαρηνοί τίς ἀπαγορευτικές διατάξεις τοῦ νόμου τίς εἶχαν στό περιθώριο τῆς ζωῆς τους, καί ἐνδιαφέροντο γιά ὅτι τούς πλουτίζει, καί ὅταν ἀκόμη αὐτό τό ὅτι ἦσαν χοῖροι. Ἡ ἀντίστασις αὐτή, κατά τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ τῶν Γεργεσηνῶν, ὅπως καταφαίνεται ἀπό τήν περικοπή, ἦταν καθολική. Ἡ μίμησις, ἐφ’ ὅσον δέν ὑπάρχει ἠθική εὐαισθησία καί, πρό παντός, ἀτιμωρησία λόγῳ μακροθυμίας τοῦ Θεοῦ στά χέρια τοῦ ὁποίου θά πέσουμε ὅλοι καί ὅταν ἐδῶ δέν τιμωρούμεθα, «φοβερόν δέ τό ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶντος» Ἑβρ. ι’ 31, εἶναι ἀδυναμία βουλήσεως ὅταν μιμῆται κανείς τά εὐαγγελικῶς ἀπαράδεκτα τῶν ἄλλων. Καί ὁ Παῦλος ἐμιμεῖτο, ἀλλά ἐμιμεῖτο τό Χριστό καί ἐκάλει τούς πάντας νά μιμηθοῦν, καί τόν ἴδιο Α’ Κορ. δ’ 16.
Ἀλλ’ οἱ Γεργεσηνοί σάν κάποιος ξένος πού δέν εἶχε καμμιά σχέσι μέ τή θρησκευτικότητα τῶν Ἑβραίων νά ἔκανε τήν ἀρχή τῆς κρεοφαγίας χοιρινοῦ, καί αὐτοί παρασυρθέντες, ἐγενίκευσαν προκλητικά τό κακό καί ἄνοιξαν μάλιστα ἐμπόριο χοίρων πρός πλουτισμόν. Τά ὑλικά συμφέροντα «γουρνοποιοῦν» τούς ἀνθρώπους πολλές φορές καί ἀφαιροῦν κάθε ἴχνος ἠθικῆς συστολῆς καί πνευματικότητος. Γίνεται μία ἀπομόνωσι τῆς ψυχῆς, ἕνα εἶδος αὐθαιρέτου καθείρξεώς της, καί τό λόγο ἔχει τό ὑλιστικό φρόνημα τῆς ἔτσι τυποποιημένης λογικῆς πού ἀλλοτριώνει τον ἄνθρωπο ἀπό τό Θεό του, τόν ὁποῖον κι’ ἄν δέν μπορεῖ γιά λόγους ψυχολογικούς, νά τόν ἀγνοήση, ἀγνοεῖ ὅμως τό θέλημά του πού ἐκφράζεται στάς Ἁγίας Γραφάς. Το ἄν γιά λόγους ὑγείας, λόγῳ τῶν θερμῶν κλιμάτων ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ, (τότε πού δέν ὑπῆρχαν ἰατρικές διαπιστώσεις), ἀπηγόρευε στό λαό ἐκεῖνο νά τρώγῃ χοιρινό κρέας, αὐτό δέν ἐξετάζεται· ἐξετάζεται τό γεγονός τῆς ἀσεβείας πρός τόν νόμο τοῦ Θεοῦ, αὐτῆς τῆς περιφρονήσεως καί τῆς ἀντιστάσεως κατά τῶν ἐντολῶν του, ὅπως συνέβη καί μέ τούς πρωτοπλάστους, Γένεσ. Β’ 16 καί Γ’ 6. Τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ἀποβλέπει καί στήν ἠθικήν ἡμέρωσι τοῦ ἀνθρώπου καί στήν ὑλική του εὐημερία. Τό ἔγκλημα εἶναι ἡ παρακοή, καί ὄχι τό εἶδος ἤ ἡ ποιότης τῆς τροφῆς, τοῦ φαγητοῦ. Οἱ ἄνθρωποι τῆς ὕλης εἶναι καί ἐγωϊστές, σκληροί, ἀτίθασοι, πείσμονες, καί προκλητικοί μάλιστα, ὅπως βλέπουμε στήν περικοπή.
Ἀπόδειξις: Ἐνῶ τό Ὕψιστον Ἀγαθόν ἦλθε στά σύνορά τους γιά νά δώσῃ τήν εὐλογία στή χώρα τους, καί ἐνῶ ἔμαθαν τό καταπληκτικό θαῦμα τῆς φυγαδεύσεως τῶν δαιμονίων, πού σάν ὑπαρκτά πονηρά καί κακοποιά πνεύματα, κατόπιν ἀδείας τοῦ Χριστοῦ μπῆκαν στούς χοίρους καί τούς ἔπνιξαν στή θάλασσα, αὐτοί ξεσηκώθηκαν κι ἔφραξαν τό δρόμο στό Σωτῆρα καί Θεό τους νά μή προχωρήση στή χώρα τους. Θεώρησαν τόν Κύριο «κακό συναπάντημα» καταληφθέντες ἀπό το φόβο μήπως τούς καταστρέψη. Εἶναι βέβαια, κι’ αὐτό ἕνα σημάδι χτυπητό ἐνοχῆς, ἀλλ’ ἀσφαλῶς θά ἐγνώριζαν ἀπό γενική φήμη ὅτι ὁ Χριστός ὄχι μόνον δέν εἶναι κακοποιός ἀλλά καί τούς κακοποιούς ἦλθε νά σώσῃ, Ματθ. ι’ 13. Οἱ Γεργεσηνοί ὅμως ὄχι μόνον δέν ἐξεμεταλλεύθησαν τήν εὐκαιρία, ἀλλ’ ἔδιωξαν ἀπό τόν τόπο τους ἔστω καί μέ παρακάλια τό Λυτρωτῆ τους, ἀντίθετα πρός τούς Σαμαρεῖτες πού τούς κατηγοροῦσαν ὡς αἱρετικούς καί στριμμένους, οἱ ὁποῖοι τόν κράτησαν στήν πόλι τους. Ἰωάν. δ’ 39.
Πόσο θά μποροῦσε νά δώσῃ μαθήματα ὁμολογίας τῆς θεότητος τοῦ Κυρίου στούς ἀπίστους ἀνθρώπους κι’ αὐτός ὁ διάβολος πού διεκήρυξε ὅτι α) δέν ὑπάρχει καμμία σχέσι μεταξύ αὐτοῦ καί τοῦ Χριστοῦ, ὅτι β) γνωρίζει πῶς εὑρίσκεται σέ ὑποδικία, ὅτι γ) εἶναι κακοποιό πνεῦμα καί δ) ὅτι μέ τήν παραχώρησι καί τήν ἄδεια τοῦ Κυρίου γιά λόγους σκοπιμότητος τοῦ ἐπιτρέπει νά ταλαιπωρῇ καί νά κακοποιῇ ὡρισμένους ἀνθρώπους ὥστε νά μήν ἀλλοτριοῦνται τοῦ Θεοῦ τους, ὅπως ἀναφέρεται στό Μάρκου, θ’ 24 κεφάλαιο καί στή σημερινή περικοπή. Στήν πρώτη ἐπίστευσε ὁ ἄπιστος πατέρας τοῦ δαιμονισμένου παιδιοῦ του, στή δεύτερη ἐτιμωρήθηκαν οἱ Γεργεσηνοί γιά τήν πλεονεξία καί τήν ἀσέβεια πρός τό νόμο τοῦ Θεοῦ. Οἱ Χριστιανοί μας ἄν μελετοῦσαν βαθειά τάς Γραφάς θά ἀποτελοῦσαν μία θεοκρατική κοινωνία καί ὄχι δαιμονοκρατία πού πληθύνεται το, κατά κλιμάκωσιν, ἔγκλημα.
Ἡ Εἰκόνα καί οἱ φωτογραφίες τοῦ κειμένου, ἔχουν τεθεῖ ἀπό τόν συντάκτη τῆς ἀνάρτησης.
