Ἀπόσπασμα ἀπό τόν βίο τοῦ Ἁγίου Κυρίλλου Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας, πού τήν μνήμη του τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας τήν 9η Ἰουνίου.
Διά νά ἐννοήσῃ δέ ὁ καθείς πόσον μισητή ὑπῆρξε διά τήν Μητέρα τοῦ Θεοῦ ἡ βλάσφημος αἵρεσις τοῦ Νεστορίου, κατά τῆς ὁποίας τόσον ἠγωνίσθη ὁ θεῖος Κύριλλος, καλόν εἶναι νά ἀναφέρωμεν ἐδῶ, ὡς ἐν παρεκβάσει, τήν ἱστορίαν τήν ὁποίαν διηγοῦνται οἱ πατέρες τοῦ Λειμωναρίου Σωφρόνιος καί Ἰωάννης, οἱ ὁποῖοι γράφουν οὕτως: Ἐπήγαμεν εἰς τόν ἀββάν Κυριακόν τόν πρεσβύτερον τῆς Λαύρας τοῦ Καλαμῶνος, ἥτις κεῖται πλησίον τοῦ Ἰορδάνου, ὁ ὁποῖος μᾶς εἶπε ταῦτα. Ἐν μιᾷ τῶν ἡμερῶν εἶδον καθ’ ὕπνους τήν Κυρίαν Θεοτόκον μέ λαμπρόν καί φωτεινόν πρόσωπον, ἐνδεδυμένην μέ πορφυροῦν ἱμάτιον καί ἀκολουθουμένην ἀπό δύο ἱεροπρεπεῖς ἄνδρας, ἡ ὁποία ἐστέκετο ἔξω ἀπό τό κελλίον μου· ἐγώ δέ ἐγνώρισα ὅτι εἶναι ἡ Δέσποινα Θεοτόκος, καί ὅτι οἱ δύο ἄνδρες οἱ σύν αὐτῇ ἦταν οἱ Ἅγιοι Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής καί Ἰωάννης ὁ Θεολόγος. Ὅθεν ἐξῆλθον ἀπό τό κελλίον μου καί προσκυνήσας τήν Κυρίαν Θεοτόκον, παρεκάλουν αὐτήν νά εἰσέλθῃ διά νά εὐλογήσῃ τό κελλίον μου· ἡ δέ Θεοτόκος δέν ἔστεργε παντελῶς· ἐπειδή δέ ἐγώ πολλήν ὥραν παρεκάλουν αὐτήν λέγων, «μή ἀποστραφήτω, ὦ Δέσποινα , ὁ δοῦλός Σου ἐντροπιασμένος ἀπό Σοῦ καί ὠνειδισμένος» καί ἄλλα παρόμοια ἐκείνη βλέπουσα πρός ἐμέ ἀπεκρίθη μοι λέγουσα· «ἔχεις τόν ἐχθρόν μου μέσα εἰς τό κελλίον σου καί πῶς ζητεῖς νά εἰσέλθω εἰς αὐτό;» καί τοῦτο εἰποῦσα ἔγινεν ἄφαντος.
Ἐξυπνήσας ἐγώ ἤρχισα νά κλαίω καί νά λυποῦμαι διά τόν λόγον τοῦτον τῆς Θεοτόκου· καί ἐπειδή ἄλλος τις δέν ἦτο μέσα εἰς τό κελλίον μου, εἰμή μόνος ἐγώ, ἐσυλλόγιζόμην μήπως ἔσφαλα εἰς κανέν πρᾶγμα μέ τόν λογισμόν μου εἰς τήν Θεοτόκον, καί διά τοῦτο μέ ἀπεστράφη· ἀλλά δέν εὕρισκα τόν ἑαυτόν μου νά ἔπταισεν εἰς Αὐτήν. Ἐν ἀπορίᾳ λοιπόν καί λύπῃ εὑρισκόμενος, ἔλαβον βιβλίον νά ἀναγνώσω, διά νά παρηγορηθῶ· ἦτο δέ τό βιβλίον Ἡσυχίου πρεσβυτέρου Ἱεροσολύμων, τό ὁποῖον εἶχα ζητήσει προσωρινῶς ἀπό αὐτόν· ἀναγινώσκων δέ αὐτό, εὑρίσκω κατά τό τέλος τοῦ βιβλίου δύο βλασφήμους λόγους τοῦ δυσσεβοῦς Νεστορίου. Ἀμέσως ἠννόησα ὅτι αὐτός εἶναι ὁ ἐχθρός τῆς Θεοτόκου, τόν ὁποῖον εἶχον είς τό κελλίον μου, καί παρευθύς τό ἐπέστρεψα εἰς ἐκεῖνον, ὅστις μοῦ τό ἔδωκεν, εἰπών αὐτῷ: λάβε τό βιβλίον σου, ἀδελφέ, διότι ἀπό αὐτό περισσότερον ἐζημιώθην παρά ὠφελήθην. Ἐκεῖνος δέ ἐρωτήσας καί μαθών τήν αἰτίαν τῆς ζημίας ταύτης παρ’ ἐμοῦ, διηγηθέντος τήν ὀπτασίαν, ἐνεπλήσθη ἀπό θεῖον ζῆλον, καί παρευθύς ἔκοψεν ἀπό τό βιβλίον τούς δύο ἐκείνους βλασφήμους λόγους καί τούς ἔκαυσεν εἰς τό πῦρ, διά νά μή εὑρίσκεται εἰς τό κελλίον του ὁ ἐχθρός τῆς Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου.
Πηγή: Ὁ Μέγας συναξαριστής τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Βίκτωρος Ματθαῖου, Τόμος ΣΤ’ Μηνός Ἰουνίου, σελ. 104. (Ἔκδοσις Γ’ 1969).
Ἡ Εἰκόνα τοῦ κειμένου, ἔχει τεθεῖ ἀπό τόν συντάκτη τῆς ἀνάρτησης.
