Μοναχός τις, ἁπλοῦς κατά τήν διάνοιαν, ἤτοι μαθητής του ἱεροῦ Παϊσίου, ὑπακούων καλῶς εἰς ὅλα του τά προστάγματα· μεταβαίνων δέ οὗτος μίαν φοράν εἰς τήν Αἴγυπτον, διά να πωλήσῃ ἐργόχειρον, ἀπήντησε εἰς τόν δρόμον Ἑβραῖον τινά, ὅστις ἐπήγαινεν ὁμοῦ με αὐτόν. Ὁ δέ, γνωρίσας τήν ἁπλότητα του Μοναχοῦ, ἔχυσεν εἰς αὐτόν μέ τήν μιαράν του γλῶσσαν τό δηλητήριον του ψυχοφθόρου ὄφεως, τό ὁποῖον εἶχεν εἰς τήν καρδίαν του, λέγων εἰς αὐτόν· ὦ Μοναχέ, διατί πιστεύετε εἰς τόν Ἐσταυρωμένον ἁπλῶς καί ὡς ἔτυχεν, ἐνῶ αὐτός δέν εἶναι ὁ προσδοκώμενος Μεσσίας; Διότι ἄλλος θα εἶναι ἐκεῖνος καί ὄχι αὐτός εἰς τόν ὁποῖον πιστεύετε σείς οἱ Χριστιανοί. Ὁ δέ Μοναχός ἀπό τήν ἀκακίαν καί ἁπλότητα τῆς καρδίας του ἐπλανήθη καί του εἶπεν· ἴσως εἶναι ἔτσι, καθώς σύ λέγεις· καί παρευθύς, ἀλλοίμονον διά τήν συμφοράν τήν ὁποίαν ἔπαθεν ὁ δυστυχής! ἐξέπεσεν ἀπό τήν χάριν του ἀγίου Βαπτίσματος, καθώς θέλει γίνει φανερόν ἀπό τά ἀκόλουθα· διότι ὅταν ἐπέστρεψεν εἰς τήν ἔρημον καί τόν εἶδεν ὁ θεῖος Παίσιος, δέν τόν ἐδέχετο παντελῶς, οὔτε κἄν να τόν ἴδη ἤθελεν, οὐδέ να πλησιάση εἰς αὐτόν καί να συνομιλήση μαζί του, ἀλλά τόν ἀπεστρέφετο.
Βλέπων ὁ μαθητής τόν γέροντά του ὅτι τόν ἀποστρέφεται, ἐλυπεῖτο πικρῶς καί ἠπόρει διά τήν αἰτίαν· ὅθεν προσπίπτων εἰς τούς πόδας του, τοῦ εἶπε· διατί, πάτερ, με ἀποστρέφεσαι τόν ἄθλιον καί δέν θέλεις να μέ ἴδης, ἀλλά με σικχαίνεσαι ὡς βδέλυγμα, πρᾶγμα τό ὁποῖον ἄλλοτε δέν μου τό ἔκαμες; Ὁ δέ γέρων του εἶπε· καί ποῖος εἷσαι σύ, ὦ ἄνθρωπε, διότι δέν σε γνωρίζω. Καί ὁ μαθητής τοῦ εἶπε· καί ποῖον ἀσυνήθιστον πρᾶγμα εἶδες, ὦ πάτερ, εἰς ἐμέ διά τό ὁποῖον δέν με γνωρίζεις; δέν εἷμαι ἐγώ ὁ δεῖνα μαθητής σου; Ὁ δέ γέρων εἶπεν· ἐκεῖνος ὁ μαθητής μου ᾔτο Χριστιανός καί εἶχε βάπτισμα, ἐνῶ σύ δέν εἷσαι τοιοῦτος· ἐάν δέ εἷσαι ἐκεῖνος ὁ μαθητής μου, γνώριζε, ὅτι τό βάπτισμα καί τά σημεῖα τῶν χριστιανῶν ἔφυγον ἀπό σέ· εἰπέ μου, τι σου συνέβη, καί τι ἔπαθες εἰς τόν δρόμον; Ὀδυρόμενος ἐκεῖνος ἔλεγε· δέν ἔπαθον τίποτε, πάτερ. Ὁ δέ γέρων του λέγει· ὕπαγε, τέκνον, μακράν ἀπό ἐμέ, διότι δέν ὑποφέρω να ἀκούω ὁμιλίαν ἀνθρώπου, ὅστις ἠρνήθη τόν Χριστόν· διότι ἐάν ᾖσο σύ ὁ μαθητής μου ἐκεῖνος, θά σε ἔβλεπον καθώς ἤσουν πρότερον.
Τότε ὁ δυστυχής ἐκεῖνος Μοναχός ἀνεστέναξε, καί χύνων δάκρυα, τά ὁποία ἐκίνουν εἰς εὐσπλαγχνίαν τόν γέροντα, εἶπεν, ὅτι εἶναι ἐκεῖνος ὁ ἴδιος μαθητής του καί ὄχι ἄλλος, καί ὅτι οὐδαμῶς γνωρίζει τό ἔγκλημα του ποῖον εἶναι, οὐδέ ἔκαμε κανένα κακόν. Καί ὁ μέγας Παΐσιος τοῦ λέγει· με ποῖον συνωμίλησες εἰς τόν δρόμον ὅπου ἐπήγαινες; Ὁ δέ μαθητής του ἀπεκρίθη· με ἔνα Ἑβραῖον συνωμίλησα, καί ὄχι με ἄλλον τινά. Τι σοῦ εἶπεν ὁ Ἑβραῖος καί τι σύ τοῦ ἀπεκρίθης; Δέν μού εἶπεν ἄλλο τι παρά τοῦτο μόνον, ὅτι ὁ Χριστός δεν εἶναι αὐτός ὅπου προσκυνεῖτε σεῖς οἱ Χριστιανοί, ἄλλος εἶναι ἐκεῖνος ὅστις μέλλει να ἔλθῃ· ἐγώ δέ του εἶπα· ἴσως εἶναι ἔτσι, καθώς σύ λέγεις. Ὁ δέ γέρων εἶπε πρός αὐτόν· ἄθλιε, ποῖον ἄλλο εἶναι χειρότερον καί αἰσχρότερον ἀπό αὐτό, τό ὁποῖον εἶπες, με τό ὁποῖον καί τόν Χριστόν ἠρνήθης καί τό Άγιον Βάπτισμα ἐξεδύθης, ταλαίπωρε; λοιπόν ὕπαγε, κλαῦσε τόν ἑαυτόν σου, ὡς θέλεις· οὐδεμίαν σχέσιν ἔχεις πλέον μετ’ ἐμοῦ, διότι τό ὄνομα σου ἐγράφη ὁμοῦ με ἐκείνους οἱ ὁποῖοι ἠρνήθησαν τόν Χριστόν, καί μαζί με αὐτούς μέλλεις να κολασθῇς. Ταῦτα ἀκούσας ὁ μαθητής ἀνεστέναξεν ἐκ βάθους ψυχῆς καί ἐθρήνησε καί ὀδυρόμενος ἔλεγεν· ἐλέησόν με, πάτερ, τόν δυστυχῆ, ὅτι δέν ἠξεύρω τί νά γίνω, διότι ἀπό τήν ἀπροσεξίαν μου ἀπέβαλον τό θεῖον Βάπτισμα καί ἔγινα βορά τῶν δαιμόνων· ὅμως εἰς σέ, μετά τόν Θεόν, καταφεύγω· μή παραβλέψης με τόν ἄθλιον.
Τοιουτοτρόπως παρακαλῶν ὁ μαθητής, με δάκρυα περισσότερον παρά με λόγους ἐκίνησεν εἰς εὐσπλαγχνίαν τόν γέροντα, ὅστις καί του λέγει· ἔχε ὑπομονήν, τέκνον, να παρακαλέσω τούς οἰκτιρμούς καί τό ἔλεος του φιλανθρώπου Θεοῦ ὑπέρ σοῦ· ταῦτα δέ εἰπών, παρεκάλει θερμῶς τόν Θεόν καί ἐζήτει ἀπό αὐτόν τήν συγχώρησιν τοῦ μαθητοῦ του. Ὁ δέ Θεός δεν ἐβράδυνεν, ἀλλ’ εὐθύς συνεχώρησε τήν ἁμαρτίαν του μαθητοῦ του, ἀξιώσας πάλιν αὐτόν να ἔχῃ τήν χάριν του θείου Βαπτίσματος· διότι ὁ θεῖος Παΐσιος εἶδεν ὡς περιστεράν τό Πνεῦμα τό Ἅγιον εἰσερχόμενον ἀπό τό στόμα του μαθητοῦ, τό δέ βλάσφημον πνεῦμα νᾷ ἐξέρχεται ὡς καπνός καί νᾷ διαλύεται εἰς τόν ἀέρα· οὕτως ἐπληροφορήθη ὁ Ὅσιος ὅτι ἐπραγματοποιήθη ἡ παράκλησις του καί στραφείς εἶπεν εἰς τόν μαθητήν του· δόξασον τόν Θεόν, ὦ τέκνον, καί εὐχαρίστησον Αὐτόν μετ’ ἐμοῦ, διότι τό ἀκάθαρτον πνεῦμα τῆς βλασφημίας ἐξῆλθεν ἀπό σε, ἀντί δέ ἐκείνου εἰσῆλθεν εἰς σε τό Πνεῦμα τό Ἅγιον καί σοῦ ἐδόθη πάλιν τό χάρισμα του Βαπτίσματος· λοιπόν πρόσεχε καλῶς, να μή πέσῃς ἄλλην φοράν εἰς τάς παγίδας τῆς ἀσεβείας ἐξ ἀπροσεξίας καί ἀμελείας σου, μηδέ να προδώσης τήν ψυχήν σου, ἵνα μή φλέγηται εἰς τό πῦρ τῆς κολάσεως διά κανέν ἄλλο ἁμάρτημα. Καί οὕτω διώρθωσε τόν μαθητήν.
Πηγή: Ὁ Μέγας συναξαριστής τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Ἐκδίδεται ἀναλώμασι καί ἐπιμελείᾳ, του ἐν Μοναχοῖς ἐλαχίστου Βίκτωρος Ματθαίου Καθηγουμένου τῆς ἐν Κρονίζη, Κουβαρά Ἀττικῆς Ἱεράς καί σεβασμίας Δεσποτικῆς Μονῆς Μεταμορφώσεως του Σωτῆρος. Ἔκδοσις Γ’, ἀνάτυπος ἐκ τῆς Β’, Ἀθῆναι 1969 (σελ. 266 – 268)
