Τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Κυρίλλου Πατριάρχου Ἁγίας Πόλεως Ἱερουσαλημ.

Μνημόνευε τοῦ θανάτου καί τῆς κρίσεώς σου, ἄνθρωπε, καί δι’ αὐτούς τούς πονηρούς καί ἀμετανοήτους κακούς ἀνθρώπους τό οὐαί! Δι’ αὐτούς ὁ κοπετός, ὁ συντριμμός καί ἡ ἀπέραντος ἐκείνη καί ἀτελεύτητος κόλασις. Καί πάσας ἐκείνας τάς κολάσεις ὁ Θεός διά τούς δαίμονας ψιλῷ λόγῳ ὑπεστήσατο. Καί ἰδού ὅσοι ὀπίσω αὐτῶν διά τῶν πονηρῶν ἔργων εὑρεθήσονται, ἐάν μή μετανοήσωσιν, αὐτοῖς τοῖς βεβήλοις συναπολεσθήσονται, διά τήν ἐκ Θεοῦ δοθεῖσαν ἑκάστῳ αὐτεξούσιον προαίρεσιν. Εἶδες χεῖρον τοῦ διαβόλου ἄλλο τι τῶν ἀκαθάρτων, ἤ ἐθεάσω βδελυκτότερον; οὐ μέν οὖν· εἰ μή ὡς ἀληθῶς ὁ πονηρός καί κακός ἄνθρωπος.
Ἐκεῖνος γάρ χείρον τοῦ δαίμονος, ὁ διαβάλλων εἰς πειρασμόν τόν πλησίον αὐτοῦ καθέστηκε. Λύσσα ἰοῦ κακίας ὁ πονηρός ἀνήρ πέφυκε. Κακή αἰτία ὁ ἁμαρτωλός καί δεινόν σκεῦος, καί λυγρόν καί ὀλέθριον παρέστη· ἡ γάρ καρδία τοῦ τοιούτου ἀνάπαυσις τοῦ διαβόλου καθέστηκε. Κακή αἰτία ὁ τά ἔργα εἰσπράττων τοῦ σκότους τοῦ πονηροῦ. Οὐδέν τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἀθλιώτερον, οὐδέν τοῦ κακοῦ ἀνθρώπου δεινότερον· οὐδέν τοῦ ἁμαρτωλοῦ βεβηλότερον· καί οὐδέν τοῦ δεινοῦ ἀνθρώπου βδελυκτότερον. Ὁ μέν γάρ διάβολος σφραγῖδι τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ἐπικλήσει τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πολλάκις διώκεται. Ὁ δέ πονηρός ἄνθρωπος, χείρων ἔνι τετρακοσίων δαιμόνων πονηρῶν καί μαύρων λῃστευόντων τά πέρατα. Οὔτε γάρ Θεόν ὁ τοιοῦτος φοβεῖται, οὐκ Ἅγιον αἰδεῖται, οὐ Σταυρόν πτοεῖται, οὐκ ἐπιτιμᾶται ἐμφυσήματι, οὐ παρακλήσει ἀναχωρεῖ, οὐ φόβῳ ἀναχωρεῖ· ἀλλ’ ἔνι δεινός καί ἀναίσχυντος, μικτός ταῖς ὑποστάσεσι, δαίμων καί ἄνθρωπος, κύων καί διάβολος, ὄφις καί σκορπιός, σατανᾶς καί ἀντίχριστος, δράκων καί ἀντίπαλος ὡς ἀληθῶς εἶπεν ὁ Προφήτης· «Ἐξελοῦ με, Κύριε, ἐξ ἀνθρώπου πονηροῦ». Πονηροί γάρ ἄνθρωποι χεῖρον τοῦ διαβόλου ἐργάζονται· καί μάλα ἤπερ οὐ προσέχῃς. Δίελθε μέντοι πᾶσαν τήν βίβλον τοῦ Δαβίδ καί εὑρήσεις αὐτόν πυκνοτέρως τοῖς κακοῖς ἀνθρώποις ἐπιτιμῶντα, ἤ καί ἀπαλλαγήν εὑρεῖν ἀπ’ αὐτῶν προσευχόμενον. Οὐδέν ἀθλιώτερον τοῦ ἁμαρτωλοῦ. Καί οὐδέν πικρότερον ἤ σκληρότερον τοῦ δεινοῦ ἀνθρώπου, καί μισαδέλφου καί φθονεροῦ, καί ὑψαυχενοῦντος θρασύτατα, καί κατά ἀνθρώπων δόλῳ κρυπτῶς ἐπιβουλεύοντος. Ἐκ γάρ τῶν τοιούτων παθῶν ὁ κακός ἄνθρωπος συνίσταται.
Τί σέ ὠφελήσει, ἄνθρωπε, ὁ κακός τρόπος τοῦ δαίμονος, ᾧ προσκεκόλλησαι τά δεινά ἐργαζόμενος; Σήμερον, ἄθλιε, κακῶς ἀποθνῄσκεις, καί τί ἔχεις ποιῆσαι πρός ταῦτα τά μηχανήματά σου τά πικρά; Ἐκεῖ γάρ οἱ τρόποι σου οἱ πικροί ἀσθενήσουσι, καί τά ὑψηλά σου δόλια φρονήματα, ὡσεί κόπρος ἐπί τῆς γῆς διελεγχθήσονται ματαιοκοπούμενα. Τί σοι τότε ὠφελήσει, ἄνθρωπε, κακῶς τελευτῶντι ἐν ἁμαρτίαις πικραῖς καί δειναῖς τόν ἀκάθαρτον βίον καταλύοντι; Τί σέ ὠφελήσει ὁπηνίκα κεῖσαι πυρετῷ παραλελυμένος ἐν τῇ κλίνῃ σου, ὑπό πονηρῶν καί ρυπαρῶν δαιμόνων ἐξεταζόντων, μέχρις ὅτου ἔλθῃ ἡ ἀξίνη ἐπάνω σου; Οὐκ αἰσθάνει μέχρις ὅτου ἔλθῃ ὁ δράκων ὁ φοβερός ἐκεῖνος ὁ ἄρχων τοῦ σκότους, τοῦ ἁρπάσαι ὡς λέων τήν ἀκάθαρτον ψυχήν σου; Οὐκ αἰσθάνει μέχρις ὅτε ἐξ ὀνύχων ἄρξῃ τήν ἐλεεινήν ψυχήν πολλῇ πικρίᾳ ἀνασπάσεσθαι ὑπό πυρίνων φοβερῶν ἀγγέλων, καί εἰς Ἅδην κατεπειγόντων σε; Οὐκ αἰσθάνει μέχρις ἄν ἀποτέμωσι τήν ὁμιλίαν σου, ἀπό τῆς κακῆς καί πικρᾶς καρδίας σου; Οὐκ αἰσθάνει; Τί κάθει; Τί ἀναμένεις; Τί τήν κακίαν σου κρατύνεις, ταλαίπωρε;
Ὁ θάνατος ἐφ’ ἕνα ἕκαστον ἔρχεται φοβερός καί ἀπότομος, καί οὐδείς ἀντιστῆναι δύναται. Καί σύ κεῖσαι ἀμέριμνος, καί ὥσπερ οὐδέ ἀποθανεῖν βουλόμενος, ταλαίπωρε ἄνθρωπε. Φοβήθητι τόν Θεόν καί τά ταπεινά ἐπίλεξαι. Τί γάρ φαντάζει; Τί ἐπαίρει δή δένδρον υψίκομον; Αὔριον ἔρχεται ὁ χειμών τοῦ θανάτου ἐπάνω σου καί πεσοῦνται τά φύλλα ἀπό σοῦ· καί ἡ πολλή σου φαντασία ἀφανισθήσεται ἐν τῷ μνήματι. Τότε ἔσει γυμνός, ἀηδής, διά τό μή ἔχειν σέ ἀρετήν κατά τόνδε τόν κόσμον χρηστότητος· καί σκώληκες μέν τάς βδελυράς σου σάρκας καταναλώσουσι, δαίμονες δέ τήν ἐλεεινήν σου ψυχήν ἐν τῷ Ἅδῃ πικρῶς καταδαμάσουσι, μέχρις ὅτου ἔλθῃ ὁ καιρός, καί μετά πάντων ἐγερθείς ἄφθαρτος σύν τῷ σώματι εἰς ἀτελευτήτους αἰῶνας, τῇ καιομένῃ καμίνῳ τοῦ πυρός ἐκδοθήσῃ.
Πρόσεχε παρακαλῶ μή ἀπογνώσῃς, ἀλλά μετανόησον. Διά τοῦτο γάρ σοι ἀποσκεπάζω τά ῥήματα, καί δεικνύω τά νοήματα, ἵνα φοβηθῇς ἀκούων τήν ἀλήθειαν. «Πᾶσα ἁμαρτία, εἶπεν ὁ Κύριος, ἀφεθήσεται τοῖς ἀνθρώποις, τῷ δέ βλασφημήσαντι εἰς τό Πνεῦμα τό Ἅγιον οὐκ ἀφεθήσεται». Καθότι ἀληθῆ φησιν ὁ Θεός. Σύ οὖν οὐκ εἶ Ἄρειος, οὐκ εἶ Μακεδόνιος, οὐκ εἶ Ὠριγένης, οὐκ ἄλλος τις τῶν βλασφήμων πάντων, εἰς τήν παντοδύναμον Θεότητα. Διά τοῦτο μετανόησον. Ἀρνήσου τόν διάβολον, ὦ φίλτατε, καί πάντας ἀγάπα. Σύχναζε τῇ Ἐκκλησίᾳ, ἄκουε μεθ’ ἡδονῆς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τά ῥήματα· ὅπως ὀψέποτε πιανθείς ἡδονῆς καί θείας πληροφορίας, δράμῃς ὀξέως εἰς τήν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν. Ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν· Ὧ ἡ δόξα καί τό κράτος· νῦν καί ἀεί, καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
ΠΗΓΗ: Βίβλος καλουμένη Οδηγός τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου Ἐπισκόπου Θεουπόλεως Ἀντιοχείας. Ἒκδοσις 3η ὑπό Γέροντος Χρύσανθου Σκουρτανιώτου Μοναχοῦ, τοῦ αὐταδέλφου αὐτοῦ Γερασίμου Ἱερομονάχου καί τῆς Συνοδείας αὐτοῦ. ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1970 (Σελ. 221). Πρόλογος τοῦ ἐν Μοναχοῖς ἐλαχίστου Βίκτωρος Ματθαίου Καθηγουμένου τῆς ἐν Κρονίζῃ, Κουβαρᾶ Ἀττικῆς Ἱερᾶς καί σεβασμίας Δεσποτικῆς Μονῆς Μεταμορφώσεως του Σωτῆρος (10η Αὐγούστου 1970).