Ἁγίου Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου Ἐπισκόπου Θεουπόλεως & Ἀντιοχείας
Τοῦ Χρυσοστόμου περί Νηστείας.
Κατευθυνθήτω φησίν ἡ προσευχή μου ὡς θυμίαμα ἐνώπιόν σου, ἔπαρσις τῶν χειρῶν μου(¹). Ἐάν μηδέν αἱ χεῖρες σου κέκτηνται ἁρπακτικόν, καλῶς βοᾶς, ἔπαρσις τῶν χειρῶν μου. Περίβλεψαι τοίνυν τάς χεῖρας, κατάμαθε ταύτας, καί ἐάν μηδέν κέκτηνται ἁρπακτικόν, καί ῥυπαρόν, τότε λέγε μετά θάρσους, κατευθυνθήτω ἡ προσευχή μου. Ἐάν δέ τί ἥρπασας, ἤ ἔπραξας τῶν ἀπηγορευμένων, μή βοήσῃς μηδέ τάς χεῖρας ὑψώσῃς, ἕως ἄν τοῦ κακοῦ παύσῃς. Ἐπεί καί ἐάν δυνηθῇς ὑψωσαι ταύτας κατά συγχώρησιν Θεοῦ, ἡ προσευχή σου ὡς μεμολυσμένη οὐδ’ ὅλως ἀνέρχεται εἰς Οὐρανόν, ἀλλά καί σύ ἀκούσεις· Ὅταν τάς χεῖρας ἐκτείνῃς πρός με, ἀποστρέψω τούς ὀφθαλμούς μου ἀπό σοῦ, καί ἐάν πληθύνῃς τήν δέησιν, οὐκ εἰσακούσομαί σου(²), λέγει Κύριος.
Τοῦ αὐτοῦ ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον. Ὁμιλία 52.
Μάθωμεν τοίνυν τίνα ἐστί τά κοινοῦντα τόν ἄνθρωπον· μάθωμεν, καί φύγωμεν. Καί γάρ ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ τοιοῦτον ὁρῶμεν ἔθος κρατοῦν παρά τοῖς πολλοῖς. Καί ὅπως μέν καθαροῖς εἰσέλθοιεν ἱματίοις σπουδάζοντας, καί ὅπως τάς χεῖρας καί τούς πόδας νίψαιντο φροντίζοντας, ὅπως δέ ψυχήν καθαράν παραστήσαι τῷ Θεῷ οὐδένα ποιουμένους λόγον. Καί ταῦτα λέγω, οὐ κωλύων νίπτειν τάς χεῖρας, καί τό στόμα, ἀλλά βουλόμενος οὕτω νίπτειν, ὡς προσήκει, οὐχί ὕδατι μόνῳ, ἀλλ’ ἀντί ὕδατος ταῖς ἀρεταῖς· ῥῦπος μέν γάρ χειρῶν ἁρπαγή, κακοεργία, ἐπαφή κατά τοῦ πλησίον, στόματος βλασφημία, λοιδορία, αἰσχρολογία, εὐτραπελία, γέλως, ὕβρις. Εἰ τοίνυν σύνοιδας σαὐτῷ μηδέν τούτων πράττοντι, ἤ φθεγγομένῳ, μηδέ ῥυπῶντα τόν ῥύπον τοῦτον, πρόσελθε θαρρῶν· εἰ δέ μυριάκις ταύτας ἐδέξω τάς κηλίδας, τί ματαιοπονεῖς; ὕδατι μέν περικλύζων τήν γλῶσσαν, καί τάς χεῖρας, τόν δέ ὀλέθριον καί βλαβερόν περιφέρων ἐν αὐταῖς ῥῦπον. Εἰπέ γάρ μοι, εἰ κόπρον ἐν ταῖς χερσίν εἶχες καί βόρβορον, ἆρα ἄν ἐτόλμησας εὔξασθαι; Οὐδαμῶς. Καί μήν τούτου οὐδεμία βλάβη. Ἐκεῖνα δέ ὄλεθρος καί ἀπώλεια. Πῶς οὖν ἐν μέν τοῖς ἀδιαφόροις εὐλαβεῖ, ἐν δέ τοῖς κεκωλυμένοις καταφρονεῖς; Τί οὖν φησίν; Οὐ δεῖ προσεύχεσθαι; Δεῖ μέν, ἀλλ’ οὐχί ῥυπῶντα, οὐδέ τοσοῦτον ἔχοντα βόρβορον. Τί οὖν φησίν; ἐάν προσληφθῶ; Κάθαρον σαὐτόν. Πῶς; Καί τίνι τρόπῳ; Κλαῦσον, στέναξον, δός ἐλεημοσύνην, ἐξομολόγησαι, ἀπολόγισαι τῷ ὑβρισμένῳ, διαλλάγηθι, διά τούτων ἀπόσμηξον τήν γλῶσσαν, ἵνα μή μειζόνως παροξύνῃς τόν Θεόν. Εἰ γάρ τις κόπρου τάς χεῖρας πληρώσας, οὕτως σοῦ τούς πόδας κατεῖχεν ἱκετεύων, οὐ μόνον οὐκ ἄν ἤκουσας, ἀλλά καί τῷ ποδί ἐλάκτισας· πῶς οὖν σύ τολμᾶς οὕτως τῷ Θεῷ προσιέναι; Καί γάρ χείρ ἐστίν ἡ γλῶσσα τῶν εὐχομένων, καί δι’ αὐτῆς κατέχομεν τά γόνατα τοῦ Θεοῦ. Μή τοίνυν μολύνῃς αὐτήν, ἵνα μή καί πρός σέ εἴπῃ. Ἐάν πληθύνῃς τήν δέησίν σου, οὐκ εἰσακούσομαί σου(³). Καί γάρ ἐν χειρί γλώττης ζωή καί θάνατος. Καί ἀπό τῶν λόγων σου δικαιωθήσῃ, καί ἀπό τῶν λόγων σου κατακριθήσῃ. Καί σύ μέν ἀπό συνουσίας ὤν τῆς γυναικός σου οὐ τολμᾷς οὕτω προσεύξασθαι, ἀπό δέ λοιδορίας ὤν καί ὕβρεως καί ἑτέρων κακῶν, πρίν ἤ καθαρθῆναι καλῶς, ἀνατείνεις τάς χεῖρας; καί πῶς οὐ φρίττεις εἰπέ μοι καλῶν ἐκεῖνο τό φοβερόν καί φρικτόν ὄνομα; Οὐκ ἤκουσας Παύλου λέγοντος· Βούλομαι οὖν προσεύχεσθαι τούς ἄνδρας ἐν παντί τόπῳ, επαίροντας ὁσίας χεῖρας, χωρίς ὀργῆς καί διαλογισμοῦ, ὡσαύτως καί τάς γυναῖκας(⁴).
Τοῦ αὐτοῦ ἐκ τοῦ κατά Ἰωάννην.
Ὅτι οὐδέν ἡμῖν ὄφελος πίστις, τοῦ βίου ὄντος διεφθαρμένου, φησίν ὁ Κύριος(⁵). Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι, Κύριε, Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τήν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν, ἀλλ’ ὁ ποιῶν τό θέλημα τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν Οὐρανοῖς. Καί γάρ πολλοί ἐροῦσί μοι ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ· Κύριε, οὐ τῷ σῷ ὀνόματι προεφητεύσαμεν; καί ἐρῶ αὐτοῖς. Οὐκ οἶδα ὑμᾶς. Τί γάρ τό κέρδος τῆς Πίστεως, ὅταν ἡμᾶς ἀγνοῇ ὁ Δεσπότης; Ὅταν οὖν μή ποιῶμεν τά θελήματα τοῦ Θεοῦ, ὑπό τήν παγίδα ἐσμέν τοῦ διαβόλου. Καί ὥσπερ ὁ στρουθός, κἄν μή ἐξ ὅλου τοῦ μέρους κατέχηται, ἀλλ’ ἐξ ἑνός τοῦ ποδός, ὑπό τήν ἐξουσίαν ἐστί τοῦ τήν παγίδα θέντος, οὕτω καί ἡμεῖς· κἄν μή ἐξ ὅλου κατεχώμεθα, ἀλλ’ ἤ ἐκ Πίστεως, ἤ ἐκ βίου, ὑπό τήν ἐξουσίαν ἐσμέν τοῦ διαβόλου· ᾧ γάρ ἥττηται τίς, τούτῳ καί δεδούλωται(⁶).
Τοῦ Ἰωάννου τῆς Κλίμακος.
Ὁ Πίστιν μέν ὀρθήν κεκτῆσθαι λέγων, ἁμαρτίας δέ διαπραττόμενος, ὅμοιος ἐστί προσώπῳ, ὀφθαλμούς μή ἔχοντι, ὁ δέ πίστιν μέν μή ἔχων, καλά δέ ἴσως τινά ἐργαζόμενος, ὅμοιος ἐστί τῷ τό ὕδωρ ἀντλοῦντι, καί ἐς πῖθον τετριμμένον βάλλοντι.
Μάρκου Μοναχοῦ
Τινές μή ποιοῦντες τάς ἐντολάς πιστεύειν ὀθρῶς νομίζουσι, τινές δέ ποιοῦντες, ὡς μισθόν ὀφειλόμενον τήν Βασιλείαν ἐκδέχονται, ἀμφότεροι δέ τῆς Βασιλείας ἀπεσφάλησαν.
Μαξίμου ἐκ τῶν Ἀσκητικών Κεφαλαίων.
Ἐν τοῖς τρισί τούτοις ὁ Χριστιανός φιλοσοφεῖ. Ἐν ταῖς ἐντολαῖς, ἐν τοῖς δόγμασι, καί ἐν τῇ πίστει. Καί αἱ μέν ἐντολαί τῶν παθῶν τόν νοῦν χωρίζουσι· τά δέ Δόγματα εἰς τήν γνῶσιν τῶν ὄντων αὐτόν εἰσάγουσιν· ἡ δέ Πίστις εἰς τήν θεωρίαν τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ἧ πρέπει πᾶσα δόξα, τιμή καί προσκύνησις, τῷ Πατρί, καί τῷ Υἱῷ, καί τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι, νῦν καί ᾀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
(¹). Ψαλμ. 140.
(²). Ἡσαΐας 1.
(³). Παρ. 18.
(⁴). Πρός Τιμ. α’. 2.
(⁵). Ματθ. 7.
(⁶). Πέτρ. β’. 2.
ΠΗΓΗ: Βίβλος καλουμένη Οδηγός τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου Ἐπισκόπου Θεουπόλεως & Ἀντιοχείας. Ἒκδοσις 3η ὑπό Γέροντος Χρύσανθου Σκουρτανιώτου Μοναχοῦ, τοῦ αὐταδέλφου αὐτοῦ Γερασίμου Ἱερομονάχου καί τῆς Συνοδείας αὐτοῦ. ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1970 (Σελ. 5 – 6). Πρόλογος τοῦ ἐν Μοναχοῖς ἐλαχίστου Βίκτωρος Ματθαίου Καθηγουμένου τῆς ἐν Κρονίζῃ, Κουβαρᾶ Ἀττικῆς Ἱερᾶς καί σεβασμίας Δεσποτικῆς Μονῆς Μεταμορφώσεως του Σωτῆρος (10η Αὐγούστου 1970).
