(Λουκᾶ κεφ. ΙΔ’, στίχ. 16 – 24)
†Ἀρχιμανδρίτη Σεραφείμ Παπακώστα
Ἱεροκήρυκος Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἀθηνῶν
Ἡ πρόσκλησις τῶν συνδαιτυμόνων
Ἡ ἐλεεινή διαγωγή τῶν κεκλημένων, οἱ ὁποῖοι ἠρνήθησαν νά λάβουν μέρος εἰς τό μέγα δεῖπνον τοῦ ἀγαθοῦ κυρίου, δέν ἦτο δυνατόν παρά νά γίνῃ γνωστή εἰς αὐτόν. Διά τοῦτο προσθέτει ὁ Κύριος εἰς τήν παραβολήν ὅτι «παραγενόμενος ὁ δοῦλος ἐκεῖνος ἀπήγγειλε τῷ κυρίῳ αὐτοῦ ταῦτα». Ὁ δοῦλος, ἐκτελέσας πιστῶς τήν παραγγελίαν, μετέδωκεν εἰς τόν κύριόν του ἐπακριβῶς τάς ἀπαντήσεις τῶν φίλων, πού ἐκλήθησαν καί ἠρνήθησαν. Εἰς τήν ἀναφοράν δέ αὐτήν ἀκούει κανείς τήν ἀπήχησιν τῶν παραπόνων τοῦ Κυρίου, κατά τάς μακράς νυκτερινάς προσευχάς Του, διά τήν σκληροτράχηλον ἀντίστασιν τῶν Ἰουδαίων. Διότι αὐτοί πρωτίστως δέν ἐδέχθησαν τήν πρόσκλησιν τοῦ Χριστοῦ καί ἔμειναν ἐκτός τοῦ δείπνου τῆς Ἐκκλησίας Του. Ἀλλ’ ἐξακολουθεῖ ἡ τοιαύτη διαγωγή καί εἰς τούς κατόπιν χρόνους. Καί διά τοῦτο οἱ ἀπεσταλμένοι τοῦ Κυρίου διά νά προσκαλοῦν τούς ἀνθρώπους εἰς τήν σωτηρίαν, οἱ ἀπόστολοι, οἱ κήρυκες, οἱ ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας, θά ἀναφέρουν ἀκριβῶς εἰς τόν Κύριον τήν ἐκτέλεσιν τῆς ὑπηρεσίας των. Ἐάν αὐτοί ἐξετέλεσαν πιστῶς τό καθῆκόν των καί οἱ κόποι των ἐπέτυχαν, τότε θά παρουσιασθοῦν κατά τήν ἡμέραν τῆς κρίσεως μετά χαρᾶς ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ· θά ἀναφέρουν ὅτι ἡ διακονία των ἐπέτυχε καί θά συνοδεύσουν τούς εὐτυχεῖς ἐκείνους φίλους, πού ἐδέχθησαν τήν πρόσκλησιν, μετενόησαν, εἰσῆλθον εἰς τήν Ἐκκλησίαν, μετέλαβον τοῦ ἐπί γῆς θείου Δείπνου καί ἡτοιμάσθησαν διά νά λάβουν μέρος καί εἰς τό ἐπουράνιον δεῖπνον. Ἀλλ’ ἐάν αἱ προσκλήσεις καί οἱ κόποι των ἀπέβησαν εἰς μάτην, καίτοι αὐτοί εἰργάσθησαν πιστῶς, τότε θά χρησιμεύσουν ὡς μάρτυρες κατηγορίας ἐναντίον ἐκείνων, πού ἀπέρριψαν καί περιφρόνησαν τήν πρόσκλησιν τοῦ Θεοῦ, προσκολληθέντες εἰς τόν κόσμον. Διά τοῦτο ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἀπευθυνόμενος πρός τούς ἀκροατάς του ἔλεγε: διά τοῦτο ἡμεῖς ταῦτα λέγομεν καί διαμαρτυρόμεθα, διά νά μή ἔχετε δικαιολογίαν κατά τήν ἡμέραν τῆς κρίσεως καί εἴπητε ὅτι κανείς δέν μᾶς ἐδίδαξε, κανείς δέν διεμαρτυρήθη, δέν εἰξεύραμεν ὅτι εἶναι τοῦτο ἁμάρτημα.
Ἡ ἀναφορά δέ διά τήν τοιαύτην διαγωγήν τῶν κεκλημένων, δέν ἦτο δυνατόν παρά νά προκαλέσῃ τήν ἀγανάκτησιν τοῦ καλέσαντος: «Τότε ὀργισθείς ὁ οἰκοδεσπότης εἶπε…». Οἰκοδεσπότης δέ εἶναι ὁ Θεός. Ἡ ἀγνώμων καί ἀχάριστος καί πείσμων ἄρνησις, πού ἔδειξαν οἱ Ἰουδαῖοι εἰς τήν πρόσκλησιν τοῦ Χριστοῦ, ἦτο προσβολή πρός αὐτόν τόν Θεόν· προσβολή, ἡ ὁποία ἐκίνησε τήν ὀργήν Του ἐναντίον των, τήν διακοπήν τῆς σχέσεως, τήν ἀποξένωσίν των. Ἀλλά καί εἰς πᾶσαν ἐποχήν ἡ θρασεῖα περιφρόνησις, τήν ὁποίαν δεικνύουν πολλάκις καί βαπτισμένοι Χριστιανοί πρός τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, πρός τήν μετάνοιαν, πρός τή θείαν Κοινωνίαν, εἶναι περιφρόνησις καί ἀχαριστία πρός αὐτόν τόν Θεόν, ὁ ὁποῖος εἰς τοιαύτην τιμήν καί εὐτυχίαν προσκαλεῖ. Περιφρόνησις δέ, ἡ ὁποία ὡρισμένως θά προκαλέσῃ τήν ὀργήν Του, τήν ἀποδοκιμασίαν, τόν ὁριστικόν ἀπ’ Αὐτοῦ χωρισμόν. Θά ἔλθῃ κατόπιν καιρός, κατά τόν ὁποῖον θά ἐπιθυμήσουν τό δεῖπνον οἱ ἀρνηθέντες αὐτό, ἀλλά θά εἶναι πλέον ἀργά. Θά πάθουν ὅ,τι ἔπαθε καί ὁ Ἡσαῦ, ὁ ὁποῖος περιεφρόνησε τά πρωτοτόκια, ἀνταλλάξας αὐτά μέ ἕνα πιᾶτο φακῆς «καί μετέπειτα θέλων κληρονομῆσαι τήν εὐλογίαν ἀπεδοκιμάσθη· μετανοίας γάρ τόπον οὐχ εὗρε, καίπερ μετά δακρύων ἐκζητήσας αὐτήν», λέγει ὁ θεῖος Παῦλος (Ἑβρ. ιβ, 17). Ὤ, ἐάν ἤθελαν νά σκεφθοῦν, ὁποῖον ἔγκλημα διαπράττουν κατά τοῦ ἑαυτοῦ των, ὁποίαν πνευματικήν αὐτοκτονίαν ἐνεργοῦν ὅσοι προτιμοῦν νά ἀπολαύσουν τό πιάτο τῆς φακῆς, τήν πρόσκαιρον δηλαδή ἀπόλαυσιν τοῦ παρόντος κόσμου, ἀπορρίπτουν δέ πεισμόνως καί περιφρονοῦν τήν πρόσκλησιν τοῦ Χριστοῦ εἰς σωτηρίαν, ἀσφαλῶς θά κατελαμβάνοντο ἀπό φόβον καί τρόμον!
Ἡ ποιότης τῶν νέων κεκλημένων
Ἀλλά τό δεῖπνον δέν ἔπρεπε νά ματαιωθῇ ἐκ τοῦ ὅτι οἱ πρῶτοι κεκλημένοι ἠρνήθησαν. Ἔπρεπε νά τό ἀπολαύσουν πολλοί συνδαιτυμόνες. Διά τοῦτο ὁ οἰκοδεσπότης «εἶπε τῷ δοῦλῳ αὐτοῦ, ἔξελθε ταχέως εἰς τάς πλατείας καί ρύμας τῆς πόλεως, καί τούς πτωχούς καί ἀναπήρους καί χωλούς καί τυφλούς εἰσάγαγε ᾧδε» (στιχ. 21). Δηλαδή διέταξε τόν δοῦλον ν’ ἀπευθυνθῇ πρός τήν τελευταίαν τάξιν τῆς κοινωνίας· νά ἐξέλθῃ εἰς τάς πλατείας καί τάς στενωπούς (εἰς τά «σοκάκια») τῆς πόλεως καί νά καλέσῃ τούς πτωχούς, τούς «σακάτηδες», τούς χωλούς, τούς τυφλούς! Ὁ δοῦλος δέν παραξενεύεται, οὐδέ θεωρεῖ ὅτι καταπίπτει ἡ ἀξιοπρέπεια τοῦ κυρίου του ἀπό τήν πρόσκλησιν τοιούτων ἀνθρώπων. Διότι ἐνόησε πλήρως τόν ἀγαθόν σκοπόν τοῦ κυρίου του. Διά τοῦτο ἐξεπλήρωσε πιστῶς τήν παραγγελίαν. Καί ἐπιστρέψας ἀνήγγειλε, «κύριε, γέγονεν ὡς ἐπέταξας», ἔγινε κατά τήν ἐντολήν σου. Ὁ Χριστός δηλαδή, ἀφοῦ οἱ πρῶτοι κεκλημένοι, οἱ ἄρχοντες τοῦ ἰουδαϊκοῦ λαοῦ, ἀπέρριψαν τήν πρόσκλησιν, εἵλκυσεν εἰς τήν πίστιν διά τοῦ κηρύγματός Του τούς ἁπλοῦς Ἰουδαίους, τούς ταπεινούς καί συντετριμμένους τήν καρδίαν τελώνας καί ἁμαρτωλούς. Αὐτοί μετά χαρᾶς καί εὐγνωμοσύνης ἐδέχθησαν τήν πρόσκλησιν καί «ἦσαν ἐγγίζοντες αὐτῷ πάντες» (Λουκ. ιε’, 1). Μετενόησαν, εἰσῆλθον εἰς τό δεῖπνον, ἀπετέλεσαν τήν πρώτην Ἐκκλησίαν. Ἀλλά προσέθεσεν ὅτι «καί ἔτι τόπος ἐστί» (στίχ. 22), ὑπάρχει τόπος εἰς τό δεῖπνον διά περισσοτέρους. Ἔχει ληφθῆ πρόνοια διά νά συμμετάσχουν πολύ περισσότεροι. Δέν πρέπει νά μείνῃ κενή καμμία προητοιμασμένη θέσις. Δέν ἦτο σύμφωνον μέ τήν βουλήν καί τό σχέδιον τοῦ Θεοῦ νά περιορισθῇ ἡ Ἐκκλησία Του μόνον εἰς τούς ἐκ τῶν Ἰουδαίων Χριστιανούς, πού ἐδέχθησαν τήν πρόσκλησιν. Καί διά τοῦτο ἐκδίδεται νέα τοῦ οἰκοδεσπότου διαταγή:
«Καί εἶπεν ὁ κύριος πρός τόν δοῦλον, ἔξελθε εἰς τάς ὁδούς καί φραγμούς, καί ἀνάγκασον εἰσελθεῖν, ἵνα γεμισθῇ ὁ οἶκός μου» (στίχ. 23). Πήγαινε πάλιν, λέγει εἰς τόν δοῦλον, εἰς τούς ἔξω τῆς πόλεως δρόμους καί εἰς τούς φράκτας τῶν κτημάτων, ὅπου οἱ ὁδοιπόροι καί οἱ ἄστεγοι ἀναπαύονται, καί βίασέ τους νά ἔλθουν, διά νά γεμίσῃ τό σπίτι μου. Ἀκριβέστατα δέ ἐξετελέσθησαν τά προφητικά αὐτά λόγια τῆς παραβολῆς. Διότι μετά τήν πρόσκλησιν τῶν Ἰουδαίων, οἱ Ἀπόστολοι καί οἱ ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας ἐστράφησαν πρός τούς ἔξω τῆς συναγωγῆς, ἔσπευσαν πρός τάς ὁδούς καί τούς φραγμούς τῆς εἰδωλολατρείας καί ἐκάλεσαν τούς ἐθνικούς. Τό γεγονός δέ αὐτό, ἀναγνῶστά μου, διά τοῦ ὁποίου ἐξεδηλώθη ὁ ἀνέκφραστος πλοῦτος τῆς εὐσπλαγχνίας τοῦ Θεοῦ, πρέπει νά κινῇ καί ἐμέ καί σέ εἰς ἐγκάρδιον πρός Αὐτόν εὐχαριστίαν. Διότι διά μέσου τῶν δούλων Του Ἀποστόλων ἐκάλεσεν ἐκ τῆς εἰδωλολατρείας καί τούς ἰδικούς μας προγόνους, τούς ἀρχαίους Ἕλληνας. Δι’ ἐκείνων δέ ἐκάλεσε καί ἡμᾶς, διότι ἔκτοτε ὁ Χριστιανισμός μεταδίδεται ἀπό γενεᾶς εἰς γενεάν καί θά μεταδίδεται, μέχρις ὅτου «γεμισθῇ ὁ οἶκός Του». Διά τῆς προσκλήσεως ἐκείνης καί τῆς ἐξαπλώσεως τοῦ Χριστιανισμοῦ εἰς τήν Ἑλλάδα, ἠξιώθημεν νά γίνωμεν καί ἡμεῖς μέλη τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ· νά εὑρίσκωμεν εἰς αὐτήν γνησίαν καί ἀνόθευτον τήν ἀλήθειαν, τήν ζωογόνον ταύτην τροφήν τῆς ψυχῆς, αὐτούσιον τό σῶμα καί τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ εἰς τό δεῖπνον τῆς θείας Κοινωνίας, ἕτοιμα δέ τά μέσα τῆς σωτηρίας καί ἀσφαλῆ τόν δρόμον, πού ὁδηγεῖ εἰς τό οὐράνιον δεῖπνον τῆς θείας εὐτυχίας. Ἐξαρτᾶται, λοιπόν, τώρα ἀπό ἡμᾶς νά μή ἀκολουθήσωμεν τό παράδειγμα τῶν Γραμματέων καί Φαρισαίων, οἱ ὁποῖοι περιεφρόνησαν τό ἕτοιμον δεῖπνον, ἀλλά μετά πάσης προθυμίας καί χαρᾶς νά σπεύσωμεν εἰς τήν ἀπόλαυσίν του.
Εἶναι δέ ἄξιον προσοχῆς ὅτι ὁ οἰκοδεσπότης, δίδων ἐντολήν εἰς τόν δοῦλον νά καλέσῃ ἀπό τάς ὁδούς καί τούς φραγμούς ἀνθρώπους, λέγει «ἀ ν ά γ κ α σ ο ν ε ἰ σ ε λ θ ε ῖ ν». Ἀλλά πῶς θά τούς ἠνάγκαζε; Θά μεταχειρίζετο βίαν, ὅπλα φονικά; Ὄχι βεβαίως. Ἀλλά θά ἔκαμνεν ἐπίμονον σύστασιν, μέχρις ὅτου τούς πείσῃ. Μέ ἄλλους λόγους οἱ Ἀπόστολοι καί οἱ ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας οὐδέποτε θά ἐπέβαλλον τήν ἀλήθειαν τοῦ Εὐαγγελίου διά τῆς βίας καί τῶν ὅπλων, ὅπως ὁ Μωάμεθ ἐπέβαλε τήν πλάνην του εἰς τούς ὀπαδούς του, ἤ ὅπως – δυστυχῶς – μερικοί Πάπαι τῆς Δύσεως ἐχρησιμοποίησαν τάς σταυροφορίας καί τά ἱεροεξεταστήρια. Ἀλλά μόνον διά τῶν πνευματικῶν ὅπλων, τά ὁποῖα οἱ ἀπεσταλμένοι τοῦ Θεοῦ νά χρησιμοποιοῦν μέ μεγάλην ἐπιμονήν καί ὑπομονήν. «Τά ὅπλα τῆς στρατείας ἡμῶν οὐ σαρκικά, ἀλλά δυνατά τῷ Θεῷ πρός καθαίρεσιν ὀχυρωμάτων», λέγει ὁ θεῖος Παῦλος (Β’ Κορ. ι’, 4). Εἶναι, λοιπόν, ὡς νά ἔλεγεν ὁ Κύριος: Καταβάλατε ἐπίμονον προσπάθειαν νά πείσετε τούς εἰδωλολάτρας νά δεχθοῦν τήν ἀλήθειαν. Πείσατέ τους ὅτι πράγματι τούς καλεῖ ὁ Θεός εἰς τήν εὐτυχίαν τήν ἀληθινήν· ὅτι δέν εἶναι ἀπάτη καί εἰρωνεία πρός τήν δυστυχίαν των ἡ πρόσκλησις, ἀλλά σοβαρωτάτη φανέρωσις τῆς εὐτυχίας των. Αὐτοί φοβοῦνται νά προσέλθουν, ἀλλά σεῖς ἐνισχύσατέ τους, Ὅπως ἕνας πτωχός ζητιᾶνος δέν ἠμπορεῖ εὔκολα νά πεισθῇ ὅτι τόν καλεῖ πλουσιώτατος ἄρχων εἰς τό μεγαλοπρεπές μέγαρόν του διά νά τόν κάμῃ παιδί του· ὅπως ὁ ἄσωτος υἱός δέν ἐφαντάζετο ὅτι ὁ πατέρας του θά τόν ἐδέχετο μέ τόσην καλωσύνην, οὕτω πολλάκις οἱ μεγάλοι ἁμαρτωλοί, πού δέν ἐγνώρισαν ἀκόμη τήν ἄπειρον ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ. Ἐπιθυμοῦν μέν νά πλησιάσουν τόν Θεόν, ἀλλά δέν τολμοῦν. Φοβοῦνται, ἐλέγχονται, δυσκολεύονται νά πιστεύσουν ὅτι εἶναι δυνατόν νά δεχθῇ καί αὐτούς ὁ Θεός εὐχαρίστως καί νά τούς κατατάξῃ μαζῇ μέ τούς δικαίους καί τούς ἁγίους. Διά τοῦτο, λοιπόν, ὁ Κύριος ἔδωκεν ἐντολήν εἰς τούς ποιμένας τῆς Ἐκκλησίας Του νά χρησιμοποιήσουν ὅλα τά μέσα τῆς πειθοῦς, μέχρις ὅτου ἐκεῖνοι βεβαιωθοῦν καί σπεύσουν μετά χαρᾶς πλησίον τοῦ Θεοῦ. Ὤ, πόση ἡ ἀγαθότης καί ἡ εὐσπλαγχνία τοῦ Θεοῦ!
Παρατηρήσεις ἐπί τῆς νέας προσκλήσεως
«Ἔξελθε εἰς τάς ὁδούς καί φραγμούς, καί ἀνάγκασον εἰσελθεῖν, ἵνα γεμισθῇ ὁ οἶκός μου». Εἰς τούς λόγους τούτους τοῦ Κυρίου εἶναι ἀνάγκη νά ἐπιμείνωμεν ἀκόμη, διότι ἔχουν πολλήν σπουδαιότητα. Καί ἐν πρώτοις παρατηροῦμεν ὅτι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, τήν ὁποίαν ὁ Θεός Πατήρ ἔχει ἑτοιμάσει ἀπό καταβολῆς κόσμου, δέν ἡτοιμάσθη ἐπί ματαίῳ. Διότι ἐάν οἱ πρῶτοι προσκεκλημένοι, οἱ Ἰουδαῖοι, ἀπέρριψαν τήν πρόσκλησιν καί δέν ἔγιναν Χριστιανοί· ἐάν ἔπειτα καί πολλοί Χριστιανοί ἔδειξαν ἀμέλειαν καί ἀδιαφορίαν διά τήν σωτηρίαν τῆς ψυχῆς των καί τήν ἀπόλαυσιν τοῦ οὐρανίου δείπνου, ἐν τούτοις ὑπάρχουν πλεῖστοι ἄλλοι Χριστιανοί, οἱ ὁποῖοι καί τότε καί σήμερον εὐχαρίστως καί εὐγνωμόνως δέχονται τήν πρόσκλησιν, διότι κατενόησαν τήν ἐλπίδα τῆς κλήσεως, καί τήν δόξαν, πού θά κληρονομήσουν, ὅπως λέγει ὁ θεῖος Παῦλος (Ἐφεσ. α’, 18).
Δεύτερον, ὅτι οἱ πτωχοί καί ἄσημοι κατά κόσμον, πού δέν κατέχουν ἀξιώματα καί θέσεις κοινωνικάς ὑψηλάς, ἀλλ’ εἶναι ταπεινοί καί καλοπροαίρετοι, γίνονται δεκτοί εἰς τήν Ἐκκλησίαν καί βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, τόσον δέ εὐπρόσδεκτοι ὅσον καί οἱ πλούσιοι καί ἀξιωματοῦχοι. Καί εἶναι μέν ἀληθές ὅτι εἰς καμμίαν ἐποχήν δέν ἔλειψαν ἀπό τήν Ἐκκλησίαν καί πρόσωπα κατέχοντα ἐπιφανῆ θέσιν, λόγῳ τοῦ πλούτου των, τῶν ἀξιωμάτων των, τῶν γνώσεων καί τῆς ἐν γένει μορφώσεώς των. Ἀλλά κυρίως οἱ πτωχοί καί ἀφανεῖς κατά κόσμον ἀποτέλεσαν τήν πλειονότητα τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας. Τοῦτο καί εἰς τήν ἐποχήν τοῦ Σωτῆρος καί κατόπιν μέχρι σήμερον, οἱ ἄπιστοι καί πολέμιοι τῆς χριστιανικῆς ἀληθείας χρησιμοποιοῦν ὡς ἐπιχείρημα, διά νά ἀποσπάσουν ἀπό τήν πίστιν τούς ἀστηρίκτους καί θέλοντας νά ἀρέσουν εἰς τόν κόσμον. «Μή τις ἐκ τῶν ἀρχόντων ἐπίστευσεν εἰς αὐτόν, ἤ ἐκ τῶν Φαρισαίων; Ἀλλ’ ὁ ὄχλος οὗτος, ὁ μή γινώσκων τόν νόμον, ἐπικατάρατοί εἰσίν», ἔλεγαν οἱ Ἀρχιερεῖς καί Φαρισαῖοι πρός τούς ὑπηρέτας των (Ἰω. ζ’, 48, 49). Καί σήμερον οἱ νέοι Φαρισαῖοι ἐπαναλαμβάνουν: «Αὐτά εἶναι διά τόν λαόν, δέν εἶναι διά τούς μορφωμένους! Ἐπιτρέπεται εἰς τόν εἰκοστόν αἰῶνα, σύ μορφωμένος(;) ἄνθρωπος νά ἀσχολῆσαι μέ τά θρησκευτικά»! Καί συμβαίνει διά τοῦτο νά ἐντρέπωνται πολλοί καί πολλαί νά ἐκδηλώσουν θρησκευτικάς διαθέσεις, νά πηγαίνουν εἰς τήν Ἐκκλησίαν, νά παρουσιάζωνται Χριστιανοί, διά νά μή χαρακτηρισθοῦν ὀπισθοδρομικοί! Ἀλλ’ ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος δέν κρίνει ἀπό τό φαινόμενον καί ἀπό τά ἐξωτερικά ψιμμύθια τοῦ φθαρτοῦ πλούτου καί τῆς κοσμικῆς μορφώσεως· ὁ Θεός, πού ἐρευνᾷ τά βάθη τῆς καρδίας, θεωρεῖ ἀσυγκρίτως ἀνωτέρους τούς εὐσεβεῖς πτωχούς ἀπό ὅλους τούς πλουσίους καί μεγιστάνας τοῦ κόσμου, τούς ζῶντας εἰς τήν ἀσέβειαν καί ἀπιστίαν. Θεωρεῖ τούς πτωχούς, ἀλλά ταπεινούς καί ἀγαθούς, ἀξίους νά κοσμήσουν τήν ἐπουράνιον βασιλείαν Του καί νά ἀποτελέσουν τήν πολυπληθῆ καί εὐτυχισμένην οἰκογένειαν τῶν τέκνων, τά ὁποῖα θά ἀπολαύουν μαζῇ Του τήν δόξαν καί μακαριότητα. Μή ἀνησυχῇς, λοιπόν, ἀναγνῶστά μου, ἐάν εἶσαι πτωχός καί ἄσημος καί ἀνήκῃς εἰς τάς λαϊκάς τάξεις. Ἐφ’ ὅσον δέχεσαι τήν πρόσκλησιν τοῦ Θεοῦ εἰς τό δεῖπνον καί ἐπιθυμεῖς νά γίνῃς ἀληθής Χριστιανός, εἶσαι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ πρόσωπον ἄξιον πολλῆς τιμῆς καί ὑπολήψεως. Καί ἄς μή ἐξιππάζωνται ὅσοι Χριστιανοί κατέχουν πλοῦτον, θέσιν, γνώσεις ἐπιστημονικάς, διότι ὅλα αὐτά θά παρέλθουν, ὅπως τά ὄνειρα ἐκεῖνα, πού μᾶς ἀναβιβάζουν δι’ ὀλίγας στιγμάς εἰς βασιλικά ἀξιώματα καί πύργους ὑαλίνους. Ἄς μή περιφρονοῦν τούς πτωχούς, τούς ὁποίους ὁ Θεός τιμᾷ καί καλεῖ εἰς τό θεῖον δεῖπνον. Ὁ Χριστός δέν ἐπαισχύνεται νά τούς ὀνομάζῃ ἀδελφούς Του· ἐάν δέ οἱ πλούσιοι Χριστιανοί δέν τούς θεωροῦν ἀδελφούς των, δέν ἠμποροῦν νά ἔχουν καμμίαν σχέσιν μέ τόν Χριστόν.
Τρίτον, ἀπό τό γεγονός ὅτι ἡ τάξις τῶν Γραμματέων καί Φαρισαίων, πού ἐφαίνετο ὡς εὐσεβεστέρα μεταξύ τῶν Ἰουδαίων καί ἑπομένως ὡς ἔχουσα τάς πλείστας πιθανότητας νά λάβῃ μέρος εἰς τό δεῖπνον τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἡ τάξις αὐτή τελικῶς δέν ἐδέχθη τήν πρόσκλησιν καί ἀπεκλείσθη ἀπό τό δεῖπνον, ἐνῷ οἱ τελῶναι καί οἱ ἁμαρτωλοί, πού ἐφαίνοντο ἀπόβλητοι καί ξένοι, αὐτοί μετενόησαν καί ἔσπευσαν εἰς τό θεῖον δεῖπνον, ἐξάγεται τοῦτο τό σπουδαιότατον καί δι’ ἡμᾶς δίδαγμα. Ὅτι ὅσοι σήμερον θρησκεύουν καί ἀκολουθοῦν τήν ζωήν τήν χριστιανικήν, ἄς μή ἐμπιστεύωνται εἰς τάς ἀρετάς των καί τήν ἀξίαν των, φανταζόμενοι ὅτι δικαιωματικῶς αὐτοί ἐξησφάλισαν τόν Παράδεισον. Ἄς μή περιφρονοῦν καί ἄς μή κατακρίνουν τούς ζῶντας εἰς τήν ἁμαρτίαν, διότι ἠμπορεῖ νά ἀντιστραφοῦν οἱ ὅροι. Ὅπως συνέβη εἰς τούς Φαρισαίους, θά συμβαίνῃ καί εἰς τούς φαρισαΐζοντας πάσης ἐποχῆς, «οἱ πρῶτοι θά γίνουν ἔσχατοι καί οἱ ἔσχατοι πρῶτοι». Διά τοῦτο, λοιπόν, «ὁ δοκῶν ἑστάναι βλεπέτω μή πέσῃ», λέγει ὁ θεῖος Παῦλος (Α’ Κορ. ι’, 12)· ὅσοι ἠξιώθησαν νά γνωρίσουν τήν ἀλήθειαν τοῦ Εὐαγγελίου καί νά ἐπιστρέψουν εἰς τήν χριστιανικήν ὁδόν, πρέπει νά ζοῦν μετά πάσης ταπεινοφροσύνης, νά «κατεργάζωνται τήν ἑαυτῶν σωτηρίαν μετά φόβου καί τρόμου», προσθέτει ὁ ἴδιος ἀπόστολος (Φιλ. β’, 12).
Τέταρτον, ὅτι «καί ἔτι τόπος ἐστί», καίτοι πλεῖστοι ἐκλήθησαν καί ἑκατομμύρια πολλά εἰσῆλθον εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. Εἶναι ἀνεξάντλητος ὁ πλοῦτος τοῦ ἐλέους καί τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἀνεξάντλητος «ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς, ὁ πάντοτε ἐσθιόμενος καί μηδέποτε δαπανώμενος». Εἶναι ἀνεξάντλητα τά πνευματικά ἀγαθά, εἰς τρόπον ὥστε νά μή μείνῃ ποτέ κανείς ἐστερημένος, ἀλλά νά ἱκανοποιῆται τελείως πᾶσα ψυχή ἐπιθυμοῦσα τήν ἀπόλαυσίν των. Τά ἐπίγεια ἀγαθά, τά πλούτη, αἱ ἀπολαύσεις τοῦ κόσμου τούτου, μολονότι παρουσιάζονται εἰς τήν φαντασίαν πολλῶν ἄφθονα, ἐν τούτοις εἶναι ἀνεπαρκῆ καί ἀνίκανα νά ἀναπαύσουν τήν ψυχήν τοῦ ἀνθρώπου. Διότι ὑπάρχουν πλεῖστοι, πού τά ἐπιθυμοῦν καί φλογίζονται ἀπό τήν δίψαν των, ἀλλά δέν τά ἔχουν. Ἐκεῖνοι δέ πού τά ἔχουν, δέν ἱκανοποιοῦνται, δέν χορταίνουν ποτέ. Τά ἀγαθά ὅμως τά πνευματικά, τά ὁποῖα δίδει ὁ Θεός εἰς τούς μετέχοντας τοῦ θείου δείπνου, εἶναι ὑπεράφθονα, ὥστε ὑπεραρκοῦν ὄχι μόνον διά τούς μέχρι σήμερον κληθέντας, ἀλλά καί διά τούς μέλλοντας νά κληθοῦν μέχρι τῆς συντελείας τῶν αἰώνων· ἱκανοποιοῦν δέ πλήρως τούς πόθους τῆς ψυχῆς των καί δημιουργοῦν ἀτελείωτον εὐτυχίαν.
Τέλος, ἐξηγοῦντες τό λεχθέν ἀνωτέρω ὅτι τά πνευματικά ἀγαθά εἶναι ὑπερεπαρκῆ καί διά τούς μέλλοντας νά κληθοῦν μέχρι τῆς σ υ ν τ ε λ ε ί α ς τ ῶ ν α ἰ ώ ν ω ν, προσθέτομεν ὅτι ἐπί τέλους «θά γεμισθῇ ὁ οἶκος» τοῦ Θεοῦ. Θά γεμισθῇ, ὄχι διότι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν δέν ἔχει χῶρον νά περιλάβῃ καί ἄλλους. Ἐκεῖ φυσικά δέν χρειάζεται χῶρος, ὅπως ἐδῶ πού ὑπερπλεονάζουν πολλάκις οἱ κάτοικοι μιᾶς χώρας, ἤ δέν ἔχουν εἰς τόν τόπον των ἐπαρκῆ τά μέσα τῆς συντηρήσεως, καί εὑρίσκονται εἰς τήν ἀνάγκην νά μεταναστεύσουν διά νά ζήσουν· ἀλλά θά γεμισθῇ, διότι θά ἔχῃ συμπληρωθῆ ὁ ἀριθμός τῶν ἐκλεκτῶν τοῦ Θεοῦ καί δέν θά ὑπάρχουν ἄλλοι θέλοντες νά εἰσέλθουν. Θά γεμισθῇ, διότι οἱ ἄλλοι ἀπεδείχθησαν ἀνάξιοι νά μετάσχουν τοῦ οὐρανίου δείπνου. Αὐτοί «ἠγάπησαν τήν δόξαν τῶν ἀνθρώπων μᾶλλον ἤπερ τήν δόξαν τοῦ Θεοῦ» (Ἰω. ιβ’, 43). Περιεφρόνησαν τόν Θεόν τόν καλέσαντα εἰς τό θεῖον δεῖπνον καί ἔκαμαν «θεόν τήν κοιλίαν» (Φιλ. γ’, 19). Ἐλάτρευσαν ὡς θεόν τόν μαμωνᾶν (Ματθ. στ’, 24). Ἐμόρφωσαν χαρακτῆρα σαρκικόν, μέ σαρκικάς ἐπιθυμίας καί ὀρέξεις. Καί ἑπομένως δέν ἠμποροῦν νά εὕρουν θέσιν εἰς δεῖπνον μέ πνευματικά ἀγαθά, διά τά ὁποῖα οὐδεμίαν ὄρεξιν αἰσθάνονται. Ὅσοι ἐκλήθησαν καί περιεφρόνησαν τόν Θεό καί τά ἀγαθά Του, θά ἀκούσουν τήν ἀπόφασιν ἐκείνην, μέ τήν ὁποίαν ὁ Κύριος κλείει τήν παραβολήν.
Ἡ κατά τῶν ἀρνηθέντων ἀπόφασις
«Λέγω γάρ ὑμῖν, ὅτι οὐδείς τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων τῶν κεκλημένων γεύσεταί μου τοῦ δείπνου» (στίχ. 24). Προσβλέπων ὁ Κύριος τούς συνδαιτυμόνας μέ βλέμμα ἰδιαιτέρως σοβαρόν, ἀπηύθυνεν εἰς αὐτούς τήν τρομεράν ἀπειλήν: Σᾶς βεβαιῶ, ὅτι κανείς ἀπό τούς ἄνδρας ἐκείνους, πού ἐκλήθησαν, ἀλλά παρήκουσαν εἰς τήν κλῆσιν καί περιεφρόνησαν τόν καλέσαντα, δέν θά γευθῇ τοῦ δείπνου. Ἰδού ἡ ἀπόφασις τοῦ Κυρίου. Ἐφηρμόσθη δέ αὕτη ἐπακριβῶς εἰς τούς Ἰουδαίους, καί ἀσφαλῶς καί ἐπί τοῦ κύκλου τῶν συνδαιτυμόνων. Ἀλλ’ ἀλλοίμονον! Θά ἐφαρμοσθῇ καί εἰς τούς Χριστιανούς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἐκλήθησαν καί ἐβαπτίσθησαν καί ὡμολόγησαν πίστιν εἰς τόν Χριστόν, ἀλλά δέν ἠθέλησαν εἰς τόν κατόπιν βίον των νά γεύωνται τῆς θείας χάριτος, νά προσέρχωνται εἰς τό δεῖπνον τῆς θείας Κοινωνίας, νά προάγωνται πρός τό οὐράνιον δεῖπνον. Θά ἐφαρμοσθῇ εἰς τούς Χριστιανούς ἐκείνους – ὤ πολύ φοβερωτέρα εἰς αὐτούς! – οἱ ὁποῖοι «φωτισθέντες, γευσάμενοι τῆς δωρεᾶς τῆς ἐπουρανίου, καί μέτοχοι γενηθέντες Πνεύματος Ἁγίου….», ἔπειτα «ἔλαβον λήθην τοῦ καθαρισμοῦ τῶν πάλαι αὐτῶν ἁμαρτιῶν καί παρέπεσαν, ὥστε ἀδύνατον πάλιν ἀνακαινίζειν εἰς μετάνοιαν…..» (Ἑβρ. στ’, 4 – 6 καί Β’ Πέτρ. α’, 9). Ἰδού ὁ Ἰούδας, ὁ Νικόλαος ὁ Ἀντιοχεύς, ὁ Ἄρειος, ὁ Νεστόριος, ὁ Σαβέλλιος, τόσοι καί τόσοι ἄλλοι…..!
Εἴμεθα, ἀναγνῶστά μου, καί ἡμεῖς ἀπό τούς κληθέντας εἰς τό θεῖον δεῖπνον. Μή, δι’ ὄνομα Θεοῦ, ἀδιαφορήσωμεν πρός τήν κλῆσιν. Μή κουρασθῶμεν καί ὀπισθοδρομήσωμεν καί καταντήσωμεν εἰς τό θλιβερόν ἐκεῖνο σημεῖον, ὥστε νά περιφρονήσωμεν καί τό δεῖπνον καί τόν προσκαλοῦντα Θεόν, ἵνα μή ἀκούσωμεν καί ἡμεῖς «οὐδέ σύ γεύσῃ μου τοῦ δείπνου». Ἀλλ’ ἄς καταβάλλωμεν πᾶσαν σπουδήν καί ἐπιμέλειαν, ὥστε νά «περιπατήσωμεν ἀξίως τῆς κλήσεως, ἧς ἐκλήθημεν, μετά πάσης ταπεινοφροσύνης καί πρᾳότητος, μετά μακροθυμίας, ἀνεχόμενοι ἀλλήλων έν ἀγάπῃ, σπουδάζοντες τηρεῖν τήν ἑνότητα τοῦ Πνεύματος ἐν τῷ συνδέσμῳ τῆς εἰρήνης» (Ἐφεσ. δ’, 1 – 3). Οὕτω δέ χαίροντες νά σπεύδωμεν εἰς τήν ἀπόλαυσιν τοῦ δείπνου τῆς θείας Κοινωνίας, μέχρις ὅτου ἀποκατασταθῶμεν εἰς τό ἐν οὐρανοῖς δεῖπνον τῆς αἰωνίου εὐτυχίας.
ΠΗΓΗ: Τό βιβλίο: «ΑΙ ΠΑΡΑΒΟΛΑΙ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ» ὑπό τοῦ † Ἀρχιμανδρίτη Σεραφείμ Παπακώστα (Ἱεροκήρυκος τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἀθηνῶν). Σελ. 397. Ἔκδοσις δευτέρα 1938. ΑΘΗΝΑΙ ΕΚΔΟΣΙΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΟΣ ΘΕΟΛΟΓΩΝ Η ’’ΖΩΗ’’.
Οἱ εἰκόνες τοῦ κειμένου, ἔχουν τεθεῖ ἀπό τόν συντάκτη τῆς ἀνάρτησης.
